Lò SLNA hiện nay đang đào tạo gần 250 VĐV trẻ, từ cấp độ U11 đến U21 và tham gia đầy đủ các giải đấu trẻ toàn quốc. Từ chức vô địch U11 SLNA năm 2017, đánh dấu sự trở lại mạnh mẽ của lò đào tạo được xem là cái nôi bóng đá của cả nước.
Trong 3 năm trở lại đây, đội bóng xứ Nghệ giành 6 chức vô địch ở các lứa tuổi U11, U13 và U15 cùng các danh hiệu Á quân, HCĐ U17 và U19 Quốc gia. Năm 2018, CLB SLNA được VPF đánh giá là đội bóng có công tác đào tạo trẻ tốt nhất V.League.
 |
| Đội U11 SLNA năm nay. Ảnh: Đức Anh |
Năm 2019, sau khi đánh bại U11 Hà Nội, U11 SLNA lần thứ 2 bảo vệ thành công chức Vô địch và nâng số lần đăng quang lên con số 5. Còn tại VCK Thiếu niên, U13 SLNA đoạt chức Vô địch, đội U12 SLNA xuất sắc vượt qua PVF để vào chơi trận chung kết, giành ngôi Á quân. Đội U15 SLNA cũng một lần nữa mang về vinh quang sau khi đánh bại U15 Thanh Hóa kịch tính trong trận chung kết.
Tuy nhiên, nghịch lý nằm ở chỗ, dù có công tác đào tạo trẻ tốt như vậy nhưng năm 2018, đội U22 Việt Nam tham dự vòng loại và VCK U23 châu Á 2020 hay SEA Games tới đây sẽ không hề có nổi một gương mặt trẻ đến từ SLNA.
Mặt khác, các đội Thiếu niên – Nhi đồng và U15 SLNA “làm mưa làm gió” tại các vòng chung kết trẻ toàn quốc nhưng ở sân chơi cấp độ cao hơn như U17, U19 và U21, thành tích đó không còn được duy trì, tiếp nối.
 |
| Khoảnh khắc U13 SLNA nâng cao chiếc cúp vô địch. Ảnh: Xuân Thủy |
Kể từ năm 2012, SLNA chưa một lần đăng quang tại lứa tuổi U17 dù vẫn đang sở hữu kỷ lục về số lần vô địch (7 lần). Thành tích tốt nhất của đội U17 SLNA trong những năm gần đây là ngôi vị Á quân năm 2018 sau trận thua Viettel trong trận chung kết.
Tương tự là ở cấp độ U19, SLNA đang sở hữu kỷ lục về số lần vô địch (5 lần) nhưng từ năm 2006 đến nay, đội bóng trẻ xứ Nghệ chỉ giành được những tấm HCĐ và HCB. Thậm chí có những năm, đội U19 SLNA còn không vượt qua được vòng loại.
Mới đây, đội U17 SLNA với một đội hình được đánh giá cao nhưng bị loại ngay từ vòng loại và vắng mặt tại VCK thực sự là một điều đáng bất ngờ. Đối thủ của các học trò HLV Lê Mạnh Huy tại vòng loại chỉ là những U17 Huế, U17 Nam Định, U17 SHB Đà Nẵng và U17 Thanh Hóa chứ không phải những lò đào tạo hàng đầu.
Bên cạnh đó, khi các cầu thủ trẻ SLNA càng lên cấp độ cao hơn, thành tích trẻ lại đi xuống. Năm 2018, đội U21 SLNA dừng bước tại vòng bảng còn năm nay, cơ hội giành vé tới VCK của thầy trò HLV Nguyễn Đình Dũng đã không còn sau 3 thất bại liên tiếp trước U21 Công an Nhân Dân, U21 Phố Hiến và Viettel. Lứa kế cận chuyên nghiệp này để thủng lưới 9 bàn và chỉ ghi được 1 bàn thắng.
 |
| Khoảnh khắc cúp vô địch thuộc về U15 SLNA. Ảnh: Tuấn Hữu |
Thất thế ở những sân chơi kế cận bóng đá đỉnh cao như U19, U21 là điều khiến cho BHL đội 1 SLNA càng khó tìm ra những nhân tố mới để bổ sung lực lượng. Trong 3 năm gần đây, HLV Đức Thắng mới chỉ chọn được trung vệ Nguyễn Bá Đức, Lê Thành Lâm, Nguyễn Văn Đức và Dương Văn Cường lên tập luyện. Vì năng lực hạn chế, những nòng cốt U21 SLNA hiện tại đều khó có cơ hội được thử sức tại V.League mà phiêu dạt tại các đội bóng hạng Nhất, hạng Nhì.
Dẫu vậy, nỗ lực của lò SLNA trong những năm gần đây là không thể phủ nhận. Sau chức vô địch U15 toàn quốc, có đến 9 cầu thủ trẻ SLNA được HLV Đinh Thế Nam tập trung lên đội U15 Việt Nam tham dự Giải vô địch Đông Nam Á. Còn ở ĐT U18 Việt Nam, HLV Philippe Troussier cũng chọn đến 5-6 gương mặt tham dự những chiến dịch quan trọng sắp tới như vòng loại U19 châu Á 2020.
Thành tích tại các giải đấu trẻ không phản ánh toàn diện chất lượng đào tạo. Tuy nhiên, việc một số lượng hùng hậu các cầu thủ trẻ SLNA lên tuyển tham gia các giải đấu tầm khu vực là một tín hiệu lạc quan cho đội bóng xứ Nghệ trong tương lai.
Có thể dự báo, trong khoảng 5 năm nữa, SLNA hoàn toàn có thể gặt hái được những quả ngọt từ nỗ lực ngày hôm nay. Vấn đề đặt ra là các cầu thủ trẻ chất lượng hôm nay cần được tiếp cận một kế hoạch đào tạo bài bản, khoa học hơn trong tương lai để không bị chững lại.
Vào lúc 20h10 ngày 09/10/2019, Sở Văn hóa & Thể thao Nghệ An phối hợp với CLB Sông Lam Nghệ An, Đài PT-TH Nghệ An (NTV) tổ chức buổi Lễ vinh danh các đội bóng trẻ SLNA đoạt chức vô địch năm 2019.
