Những bà mế 'vác tù và' ở xã biên giới

(Baonghean) - Toàn xã Môn Sơn (Con Cuông) có 13 thôn bản thì đã 8 bản có bí thư chi bộ, 3 trưởng bản là nữ. Có 2 bản cả bí thư chi bộ và trưởng bản đều là phái đẹp. Đó là điều hiếm thấy ở các địa bàn vùng cao, nơi mà vai trò của phụ nữ chưa thực sự được chú trọng.

Bà mế 20 năm “vác tù và"

Từ 10 năm nay, bà Hà Thị Thìn được bầu làm Bí thư chi bộ bản Làng Xiềng, xã Môn Sơn (Con Cuông) Trước đó là hai khóa liền bà làm chi hội trưởng phụ nữ bản, mỗi khóa kéo dài 5 năm. Vậy là đã 20 năm liền bà Thìn làm cán bộ bản, một điều không nhiều bà mế người Thái ở các bản làng vùng cao làm được.

 Bí thư chi bộ Hà Thị Thìn còn là một thợ dệt thổ cẩm giỏi ở bản Làng Xiềng
Bí thư chi bộ Hà Thị Thìn còn là một thợ dệt thổ cẩm giỏi ở bản Làng Xiềng. Ảnh: Hữu Vi.

Mới đây Làng Xiềng trở thành thôn bản được công nhận làng nghề đầu tiên trong huyện, Làng nghề Dệt thổ cẩm Bản Làng Xiềng. Từ gần chục năm về trước bà đã cùng các thành viên ban quản lý vận động chị em phụ nữ trong bản gây dựng lại nghề dệt thổ cẩm đang trên đà mai một.

Lúc đầu chỉ có vài người ủng hộ, sau đó một cơ sở sản xuất hàng thủ công mỹ nghệ hình thành. Nay tthì cơ sở sản xuất đã được công nhận là làng nghề. Đây là một niềm vui lớn đối với một người trong vai trò dẫn dắt phong trào trong những ngày đầu như bà Thìn.

Đây chỉ là một trong những sự kiện vui suốt 20 năm “vác tù và” của người phụ nữ sống trong một gia đình “tứ đại đồng đường”. Giờ đã lên chức bà nội nhưng mỗi ngày bà Thìn vẫn dậy từ 2 giờ sáng. Công việc đầu tiên của bà là dệt vải để góp sẩn phẩm cho làng nghề. Tiếng thoi đưa lách tách là âm thanh quen thuộc ở bản nhỏ người Thái ven dòng sông Giăng thơ mộng. Quãng 5 giờ sang, người phụ nữ 53 tuổi lại nổi lửa lo cơm nước bữa sang cho cả nhà.

Khi mặt trời vừa ló rạng và bữa sáng đã xong xuôi, bà Thìn ra sông cho cá ăn. Từ hơn 1 năm nay, gia đình tham gia mô hình nuôi cá lồng trên sông Giăng. Gia đình bà còn nhận trông coi một khu rừng rộng 10ha, 6000m2 ruộng nước mỗi năm cấy 2 vụ.

Ban quản lý có nữ chiếm đa số

Cách Làng Xiềng gần chục cây số là bản Bắc Sơn. Ở bản người Thái này, các chức danh như bí thư chi bộ, trưởng bản, chi hội trưởng Người Cao tuổi, Hội Nông Dân, thống kê đều do phụ nữ đảm trách. Trên thửa đất rộng chừng 3000m2 ở ven bản, bí thư chi bộ Nguyễn Thị Nhuần đang cùng chồng đang chăng lưới rào khoảnh vườn để ngăn đàn gà vào phá vườn ngô vừa trỉa xong. Người phụ nữ có vẻ ngoài khắc khổ hơn cái tuổi 32 này đang dẫn dắt chi bộ gồm 12 đảng viên ở bản Tân Sơn. Từ một chi hội trưởng phụ nữ, tháng 9/2016, chị Nhuần được bầu làm bí thư chi bộ.

Chị Nhuần cùng chồng
Bí thư chi bộ bản Bắc Sơn Nguyễn Thị Nhuần cùng chồng lao động sản xuất. Ảnh: Hữu Vi.

Chị Nhuần cho biết: Dù là cán bộ bản nhưng bản thân gia đình vẫn đang là hộ cận nghèo. Ở cái bản nhỏ vùng biên giới này, tỷ lệ hộ nghèo và cận nghèo vẫn còn cao nên vai trò của người đứng đầu cộng đồng càng quan trọng.

Trong gần nửa năm giữ cương vị bí thư chi bộ, chị Nhuần đã triển khai được một mô hình cho người dân trồng ngô. Mô hình do Nhà máy sữa TH đầu tư từ nguồn giống, phân bón cho đến việc bao tiêu sản phẩm. Khi cây ngô trổ cờ cho đến giai đoạn bắp non, nhà máy sẽ thu mua cho dân. Nhờ chủ trương này,nhiều diện tích lúa chỉ cấy một vụ do thiếu nước đã có hướng đi mới nhằm tăng thu nhập cho dân bản.

Cách nhà chị Nhuần một quãng ngắn là căn nhà nhỏ của trưởng bản Vi Thị Đại. Chị được cộng đồng đánh giá là người xông xáo, nhiệt tình, luôn xốc vác công việc của bản mường. Cũng bởi tính nết ngay thẳng, nói thường đi đôi với làm nên bà mế đã có 3 cậu con rể này được tín nhiệm bầu giữ vai trò đứng đầu các đoàn thể trong bản từ hơn 3 năm nay.

Cũng như chị Nhuần và hầu hết các bí thư trưởng bản là nữ trong xã, chị Vi Thị Đại cũng từng là chi hội trưởng phụ nữ suốt 14 năm liền đã quen với công việc làm cán bộ bản. Thế nhưng với chị, khi được giao nhiệm vụ mới, ban đầu cũng cảm thấy áp lực bởi công việc chung của thôn bản chiếm nhiều thời gian hơn việc gia đình. Nhờ sự cảm thông cỉa chngf con, chị đã vượt lên và hoàn thành tốt vai trò người đừng đầu thôn bản.

Với chị Nhuần và chị Đại, nhiệm vụ đưa thôn bản phát triển đi lên hãy còn nhiều gian nan. Nhiều tuyến đường ở bản Bắc Sơn vẫn chưa được bê tông hóa. Việc đi lại vẫn gặp vô vàn khó khan. Phần lớn diện tích đất sản xuất của bà con bản Tân Sơn đều ở phía bên kia sông Giăng. Đi ruộng, đi rẫy đều phải qua sông bằng thuyền máy, thuyền chèo. Bà con nơi đây đang cố gắng phấn đầu để vượt qua khó khan. Là người đứng đầu thôn bản, 2 bà mế thấu hiểu hơn ai hết vai trò của mình để giúp bà con vượt qua khó khăn.

Xin thoát nghèo để làm gương cho người bản

Trên đường trở về, chúng tôi ghé thăm bản Khe Ló. Đây cũng là thôn bản mả cả bí thư chi bộ và trưởng bản đều là nữ. Là một đảng viên còn nhiều khó khăn nhưng từ cuối năm 2016, chị Lương Thị Tâm được chi bộ thôn bản bầu làm bí thư. Bà “mế” trẻ sinh năm 1984 đã bàn với chồng làm đơn xin rút khỏi danh sách hộ nghèo.

Bà “mế” trẻ Lương Thị Tâm đươc các đảng viên trong chi bộ bầu làm bí thư từ tháng 9/2016. Sau đó chị đã vận động gia đình viết đơn xin ra khỏi danh sách hộ nghèo.
Bà “mế” trẻ Lương Thị Tâm được các đảng viên trong chi bộ bầu làm Bí thư từ tháng 9/2016. Sau đó chị đã vận động gia đình viết đơn xin ra khỏi danh sách hộ nghèo. Ảnh: Hữu Vi

Trong buổi trưa nắng nhạt, một tay cầm cuốc vun chuối, chị Tâm kể về gia cảnh của mình. Năm 2004 chị lập gia đình. Kinh tế vốn không khấm khả nhưng vợ chồng cũng biết bảo ban nhau chí thú làm ăn. Nhà ít ruộng nên cũng chỉ đủ gạo ăn. Xác định gắn bó với thôn bản chứ không đi làm ăn xa như những người cùng trang lứa, đến năm 2009 chị Tâm nhận lời làm chi hội trưởng phụ nữ bản.

Cũng nhờ đó mà chị được tiếp xúc nhiều hơn với chủ trương chính sách phát triển kinh tế của nhà nước đối với vùng đặc biệt khó khăn, được tham gia những lớp tập huấn về nông nghiệp. Nhờ biết áp dụng kỹ thuât sản xuất, kinh tế gia đình có được cải thiện nhưng xét trên các tiêu chí thì gia đình vẫn chưa thoát nghèo. “Dù vậy thì mình cũng nhất định không ở trong danh sách hộ nghèo nữa.” Chị Tâm thộ lộ vẻ đầy quả quyết.

rường bản Vi Thị Đai bên cháu ngoại. Dù đã ở tuổi 45 nhưng chị vẫn luôn được dân bản tín nhiệm bới tính tình ngay thẳng và không quản ngại khó khăn trong nhiệm vụ “vác tù à”.
Trưởng bản Vi Thị Đại bên cháu ngoại. Dù đã ở tuổi 45 nhưng chị vẫn luôn được dân bản tín nhiệm vì sự năng nổ, nhiệt tình trong thực hiện nhiệm vụ “vác tù và”. Ảnh: Hữu Vi

Nói về câu chuyện xin thoát nghèo của gia đình chị Tâm, chị Vi Thị Viết, trưởng bản Khe Lo chia sẻ: “Dù chưa hết khó khăn, nhưng xét thấy cả vợ lẫn chồng đều đang độ tuổi lao động sung sức nên chị Tâm làm đơn thoát nghèo để làm gương cho nhiều người khác nói theo. Bởi trong cộng đồng vẫn không ít người còn muốn ỷ lại vào chính sách hộ nghèo của nhà nước.”

Chia tay những nữ cán bộ bản ở xã biên giới Môn Sơn, chúng tôi chợt thấy vui lạ. Với họ thì việc hoàn thành những cương vị lãnh đạo cấp thôn bản chẳng hệ dễ dàng gì. Nhưng ai nấy đều chung một ý thức là cố gắng vì cộng đồng, nhằm góp phần đưa xã đặc biệt khó khăn này vươn lên về mọi mặt.

Hữu Vi

tin mới

Trai làng biển vác 'kiệu bay' trong màn chạy ói, chen nhau 'cướp' lộc tại Lễ hội Đền Cờn

Trai làng biển vác 'kiệu bay' trong màn chạy ói, chen nhau 'cướp' lộc tại Lễ hội Đền Cờn

(Baonghean.vn) - Lễ hội Đền Cờn năm 2024 có nhiều hoạt động, trò chơi dân gian, nhưng đặc sắc nhất là tục chạy ói với màn rước kiệu, tung kiệu bay trên biển. Tục chạy ói thường được tổ chức vào sáng ngày 21 tháng Giêng Âm lịch hàng năm, là nghi lễ quan trọng với ngư dân vùng biển.

Lễ hội đền Vạn - Cửa Rào: Tưởng nhớ công lao của Đốc tướng Đoàn Nhữ Hài và quân binh thời Trần

Lễ hội đền Vạn - Cửa Rào: Tưởng nhớ công lao của Đốc tướng Đoàn Nhữ Hài và quân binh thời Trần

(Baonghean.vn) - Nằm ở ngã ba sông, nơi hợp lưu của dòng Nậm Nơn và Nậm Mộ để hình thành nên dòng sông Cả kỳ vĩ bồi đắp cho vùng hạ du, đền Vạn - Cửa Rào được xem là ngôi đền linh thiêng nhất miền Tây xứ Nghệ. Sáng 1/3 (20 tháng Giêng), người dân muôn phương đã nô nức dự Lễ hội đền Vạn - Cửa Rào.

Sẵn sàng cho Lễ hội Hang Bua

Sẵn sàng cho Lễ hội Hang Bua

(Baonghean.vn) - Hang Bua là thắng cảnh tự nhiên nằm trong dãy núi đá vôi “Phà Én” thuộc xã Châu Tiến, huyện Quỳ Châu, cách thành phố Vinh 170km về phía Tây Bắc. Lễ hội Hang Bua là một trong những lễ hội lớn nhất của đồng bào các dân tộc của huyện nói riêng và vùng Tây Bắc Nghệ An nói chung.

Lưu mãi nét đẹp văn hoá Thổ ở làng Mo Mới

Lưu mãi nét đẹp văn hoá Thổ ở làng Mo Mới

(Baonghean.vn) - Gìn giữ và nuôi dưỡng tình yêu văn hóa truyền thống cho thế hệ trẻ là việc được các cấp ngành cùng đồng bào vùng Tây Bắc Nghệ An chú trọng. Ở làng Mo Mới, xã Nghĩa Xuân (Quỳ Hợp), bà con dân tộc Thổ tích cực sưu tầm, trao truyền những làn điệu dân ca, dân vũ cho thế hệ trẻ.

Người 'giữ lửa' nghề rèn truyền thống của người Mông

Người 'giữ lửa' nghề rèn truyền thống của người Mông

(Baonghean.vn) - Là thế hệ thứ 3 trong gia đình người Mông gắn bó với nghề rèn truyền thống, ông Và Tông Dê (Tương Dương) ngày ngày thổi lửa làm ra không biết bao nhiêu dụng cụ lao động cho bà con. Lò rèn không chỉ nuôi sống gia đình ông mà còn là nơi lưu giữ nghề truyền thống của đồng bào Mông.

Sắc Xuân trên trang phục phụ nữ dân tộc Mông

Sắc Xuân trên trang phục phụ nữ dân tộc Mông

(Baonghean.vn) - Mỗi dịp Tết đến, Xuân về, lên các bản làng vùng cao, đặc biệt là đến các bản có đồng bào Mông sinh sống, nhiều khách du lịch rất ấn tượng bởi sắc màu trên những bộ trang phục của người phụ nữ, dường như thấy được sắc Xuân trong đó...

Về miền Tây xứ Nghệ khám phá trang phục người Thái cổ

Về miền Tây xứ Nghệ khám phá trang phục người Thái cổ

(Baonghean.vn) - Tại bản Hoa Tiến (xã Châu Tiến, huyện Quỳ Châu), người dân nơi đây vẫn lưu giữ một bộ trang phục của người Thái cổ. Với những họa tiết, hoa văn được thêu một cách tỉ mỉ, kỳ công, bộ trang phục sau hơn 100 năm vẫn giữ được vẹn nguyên giá trị vốn có.

Chuyện 'giữ' cá mát ở Nặm Cướm

Chuyện 'giữ' cá mát ở Nặm Cướm

(Baonghean.vn) - Qua một thời gian dài khai thác tận diệt, nguồn cá mát dần cạn kiệt. Trước thực trạng đó, năm 2023, chính quyền xã Diên Lãm (Quỳ Châu) đã ban hành đề án “Bảo tồn và phát triển nguồn lợi cá mát Nặm Cướm”…

Ngõ phố thắm tình dân

Ngõ phố thắm tình dân

(Baonghean.vn) - Các ngõ phố được trang hoàng sạch, đẹp để đón Tết nguyên đán Giáp Thìn 2024. Rất nhiều công trình, phần việc in dấu tình đoàn kết của các hộ dân. Điều đó càng tô thắm thêm tình dân trên mỗi ngõ phố ở thành Vinh. 

'Tôi tự hào là một người Nghệ'

'Tôi tự hào là một người Nghệ'

(Baonghean.vn) - Mắc chứng teo cơ tủy sống từ nhỏ, chị Nguyễn Thị Vân (SN 1986), quê Nghi Lộc, được biết đến là một nhân vật có tầm ảnh hưởng tới xã hội, nhất là trong cộng đồng người khuyết tật. Trò chuyện với phóng viên Báo Nghệ An, chị tự hào nhận mình có những “cá tính” đặc trưng rất Nghệ.

Hoa 'tớ dày' xao xuyến miền rẻo cao Kỳ Sơn

Hoa 'tớ dày' xao xuyến miền rẻo cao Kỳ Sơn

(Baonghean.vn) - "Tớ dày" là cách gọi của đồng bào Mông về loài hoa anh đào. Những ngày này các bản làng ở xã Mường Típ, huyện rẻo cao Kỳ Sơn rực sắc "tớ dày". Bất cứ ai cũng trở nên bồi hồi xao xuyến trước loài hoa tuyệt đẹp này.

Tỉ mẩn nghề đan lưới lồng ở Nghi Long

Tỉ mẩn nghề đan lưới lồng ở Nghi Long

(Baonghean.vn) - Gắn bó với nghề đan lưới lồng bè, những người làm nghề ở Trung Sơn (xã Nghi Long, huyện Nghi Lộc) luôn trăn trở nâng cao tay nghề. Mỗi đường đan, nút thắt là cả sự tỉ mẩn gửi vào đó sự bền chắc của sản phẩm, giúp người nuôi trồng thuỷ sản thêm bội thu…

Thăm phòng trưng bày 'Pỉ Noọng' của bà mế người Thái

Thăm phòng trưng bày 'Pỉ Noọng' của bà mế người Thái

(Baonghean.vn) - Tại bản Hoa Tiến, xã Châu Tiến, huyện Quỳ Châu có một phòng trưng bày rất đặc biệt mang tên Pỉ Noọng. Đây là không gian trưng bày vật dụng truyền thống của các dân tộc thiểu số như Thái, Mông, Dao, Tày… do bà Sầm Thị Bích dày công sưu tầm từ những năm 1990 cho đến nay.

Du lịch

Khát vọng phát triển du lịch miền Tây

(Baonghean.vn) - Miền Tây Nghệ An tiếp tục được quan tâm định hướng phát triển du lịch với các chương trình, dự án nhằm mang lại thu nhập và nâng cao mức sống cho người dân theo tinh thần Nghị quyết số 39 của Bộ Chính trị về xây dựng và phát triển tỉnh đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045.

Xem người Mông Nghệ An làm bánh đặc sản 'lua dúa'

Xem người Mông Nghệ An làm bánh đặc sản 'lua dúa'

(Baonghean.vn) - Ngày Tết càng đến gần cũng là dịp người Mông ở Nghệ An bắt đầu vào mùa làm bánh "lua dúa". Những chiếc bánh dẻo của cộng đồng này chủ yếu dùng để ăn trong gia đình và cũng là vật phẩm không thể thiếu trong lễ cúng của một số dòng họ.