Những cánh cửa khác

Năm nào cũng có kỳ thi tốt nghiệp, năm nào cả xã hội cũng nén chặt lo âu. Phải thôi, nhà nào cũng có con, cháu qua cái “đốt” này, 12 năm dùi mài kinh sử, chỉ chờ đến một cuộc thi...

Nhiều năm làm nhiệm vụ đưa tin về kỳ thi tốt nghiệp THPT, đứng ngoài cổng trường trọn 2 ngày thi, phỏng vấn từ phụ huynh đến học sinh, tôi đã chứng kiến biết bao giọt mồ hôi rơi, biết bao nụ cười rạng rỡ, biết bao ngập ngừng khi nghe hỏi “Có làm được bài không?”, và cả biết bao nước mắt nữa.

Có những thí sinh bước vào phòng thi với tâm thế tự tin, nhưng bước ra cổng trường lại thất thểu, thiểu não. Có những bạn trẻ nhảy cẫng lên vì may mắn hoàn thành bài thi tốt, nhưng cũng có những bạn rơm rớm nghẹn ngào vì đề quá sức mình. Có những phụ huynh tâm lý, đợi chờ con với sắc diện tươi tắn; nhưng cũng có những người nghiêm khắc phê bình con bởi đã lơ là ôn tập, để mất điểm ở những câu hỏi dễ. Muôn màu trường thi, muôn màu cảm xúc.

Hơn 1 triệu thí sinh cả nước đã khép lại kỳ “vượt vũ môn” đáng nhớ của mình trong nụ cười và nước mắt, điều còn lại bây giờ là đợi chờ kết quả. Kết quả kỳ thi không chỉ thể hiện chất lượng 12 năm học của các em, mà còn là căn cứ để xét tuyển vào các trường đại học. Do đó, ngoại trừ một số thí sinh đủ điều kiện xét tuyển sớm và trúng tuyển vào các trường đại học như ý, thì phần lớn còn lại vẫn thấp thỏm mong đợi ngày báo điểm để quyết định con đường tiếp theo của đời mình.

Con đường tiếp theo, ai mà chẳng mong thật tươi sáng, rạng rỡ. Là vào được trường đại học top đầu. Là trúng tuyển nguyện vọng 1 như ước ao. Nhưng, đôi khi, biết đâu kết quả không như mình mong muốn, không như bố mẹ mong muốn.

Tôi từng nhận những inbox tuyệt vọng: Chị ơi, em không đỗ đại học rồi!; Em là đứa thất bại; Bố mẹ nói rằng họ thất vọng về em… Nhiều phen, dù là người thường xuyên tư vấn tâm lý những ca khó và liên tục viết bài xoa dịu căng thẳng cho thí sinh mỗi kỳ thi, nhưng tôi cũng chẳng thể kìm được nghẹn ngào.

Thương các em quá, sao chúng ta lại không cho các em quyền được thất bại, sao chúng ta không giúp các em nhìn thấy những cánh cửa khác - ngoài cánh cửa vào đại học, sao chúng ta không nói với các em rằng: chẳng sao cả, đây cũng chỉ là một kỳ thi trong vô số kỳ thi trong đời mà thôi?

Các em chỉ vừa tròn 18 tuổi, 18 năm ngắn ngủi của cuộc đời đằng đẵng. Phía trước các em là muôn vàn lựa chọn: không đại học A thì đại học B, không đại học thì trường nghề, không học nghề thì đi xuất khẩu lao động, không xuất khẩu lao động thì ứng tuyển làm công nhân, làm tiểu thương, lao động tự do…

Là sinh viên đại học vui vẻ đấy, nhưng niềm vui còn dồi dào sẵn có ở khắp mọi nghề, đang chờ các em trải nghiệm và khám phá. Đừng bao giờ vẽ vòng cho mình nhảy, đừng co cụm đời mình vào chỉ một môi trường, đừng bao giờ nghĩ rằng cánh cửa lấp lánh ấy là lối vào đời duy nhất.

Cánh cửa này đóng lại thì sẽ có những cánh cửa khác mở ra, và mở rộng nữa là khác, lấp ló những cơ hội mà nếu tự tin nắm bắt, các em sẽ trở thành người thành công theo cách của riêng mình. Có nhiều điều trường đại học không thể dạy các em, nhưng trường đời thì có thể. Trên thế giới, có hàng trăm tỷ phú, người nổi tiếng có học đại học đâu mà vẫn toả sáng đấy thôi, nhất là trong thời đại thế giới phẳng như hiện nay, cơ hội giàu có và thành đạt chia đều cho tất cả mọi người.

Thi điểm thấp, trượt đại học, nếu khuyên các em đừng sụt sùi buồn tủi là nói dối. Thất bại phải buồn chứ, buồn nhiều là đằng khác, nhưng buồn đủ rồi thì hãy đứng dậy, mở toang trái tim và tâm trí ra, tỉnh táo vạch những điểm mạnh, điểm yếu của bản thân và điều kiện gia đình, để tìm chọn cho mình một hướng đi phù hợp với khả năng, hoàn cảnh.

Đích đến cuộc đời có lẽ ai cũng như nhau, nhưng đường đi thì muôn vàn. Tuổi trẻ là vốn liếng quý giá nhất của đời người, các em đang sở hữu chúng thì đừng phí hoài, mà hãy nhủ thầm chữ “Dám”: dám đứng lên, dám làm lại, dám mạnh mẽ, dám dấn thân, dám thử thách, dám thành công.