Những điều chưa biết về virus HIV/AIDS

(Baonghean.vn) - HIV/AIDS được thế giới ghi nhận khoảng 35 năm, trong thời gian này, HIV/AIDS từ một căn bệnh không được biết đến đã trở thành nỗi sợ hãi, ám ảnh trên toàn cầu với hơn 35 triệu bệnh nhân.

1 - Nguồn gốc của loại virus HIV

Virus HIV.

Có hai chủng HIV là HIV-1 (bắt nguồn từ tinh tinh) và HIV 2 (bắt nguồn từ một loài khỉ nhỏ ở châu Phi có tên Sooty Mangabey). HIV-1 có khả năng lây truyền cao và trên phạm vi toàn cầu. Các nhà nghiên cứu cho rằng, ở giai đoạn lây nhiễm đầu tiên của chủng HIV-1 sang người vẫn ở mức độ nhẹ và thậm chí những con virus này bị tiêu diệt bởi hệ miễn dịch của con người. Nhưng càng về sau, HIV phát triển đột biến, phức tạp, kết hợp lại với nhau và làm suy giảm hệ miễn dịch của con người. Cho đến đầu những năm 80 của thế kỷ trước, khi trường hợp đầu tiên trên thế giới công nhận bệnh nhân mắc HIV thì loại virus này đã trở thành án tử hình dành cho người bệnh.

2 - Ca mắc HIV/AIDS đầu tiên trên thế giới

Ca HIV/AIDS đầu tiên trên thế giới là người đến từ Kinshasa, Thủ đô nước Cộng hòa Dân chủ Công-gô, sau khi các nhà khoa học phân tích mẫu mô được bảo quản vào năm 1959. Đến năm 1969, căn bệnh AIDS lâm sàng được phát hiện đầu tiên ở Mỹ của gái mại dâm sống tại Missouri. Nhiều bằng chứng cho thấy, đại dịch AIDS đã lan nhanh khắp châu Âu sau Chiến tranh thế giới thứ II. Các nhà khoa học cho rằng, bệnh dịch lây lan chủ yếu do việc dùng lại bơm kim tiêm.

3 - Trường hợp lây truyền HIV/AIDS đầu tiên

Trên chuyến bay từ Pháp đến Canada, tiếp viên hàng không Gaetan Dugas bị phỉ báng là con bệnh lây truyền AIDS. Dugas không phải là người đầu tiên nhiễm virus HIV ở Mỹ nhưng chính vì đời sống cá nhân phức tạp, quan hệ bừa bãi, thói quen lui tới nhà tắm đồng tính và được thường xuyên đi lại giữa các thành phố lớn ở châu Âu là những nguyên nhân khiến nhân viên hàng không này lây truyền bệnh cho người khác. Việc này diễn ra trong suốt những năm 1980, Gaetan Dugas qua đời năm 1984 do suy thận nghiêm trọng.

4 - Ngụy trang của virus HIV

HIV/AIDS đáng sợ hơn những căn bệnh khác do khả năng của nó dễ dàng xâm nhập vào hệ thống miễn dịch và làm suy giảm nhanh chóng. Khi virus HIV xâm nhập vào hệ thống, nó được che giấu trong phân tử đường carbonhydrate, đánh lừa cơ thể khiến hệ thống miễn dịch nhầm tưởng loại virus này là một chất dinh dưỡng. Ngày nay, các nhà khoa học đã nghiên cứu thành công một loại vaccine tổng hợp để giúp cơ thể nhận ra loại virus này và hệ thống miễn dịch tấn công nó ngay từ bước đầu tiên xâm nhập vào cơ thể.

5 - Những người nổi tiếng qua đời vì bệnh AIDS

Arthur Ashe (1943-1993)- một trong những vận động viên tennis xuất sắc của Mỹ. Ashe phát hiện mình bị nhiễm AIDS năm 1988 do sơ suất trong quá trình truyền máu. Ông qua đời ở tuổi 50 và trở thành một trong những người nổi tiếng nhất chết do nhiễm căn bệnh thế kỷ khi truyền máu.

Nhiều người nổi tiếng đã qua đời vì bệnh AIDS, có thể kể đến như ngôi sao quần vợt Arthur Ashe, nữ hoàng Freddy Mercury. Điều đáng nói là những người này cùng đa số những bệnh nhân mắc AIDS bị lây truyền thông qua việc truyền máu đơn giản không phải do quan hệ tình dục bừa bãi. Trường hợp nổi tiếng nhất nhiễm virus HIV/AIDS và vẫn sống khỏe mạnh đó là huấn luyện viên Magic Johnson, người thường xuyên xuất hiện trên truyền hình thể thao, mặc dù ông mang trong mình virus HIV hơn 20 năm.

6 - Truyền nhiễm chủ động

Chiến tranh sinh học được biết đến từ thời cổ đại, những kẻ xâm lược thường quăng xác chết người bị dịch hạch lên thành lũy và vào dân thường. HIV/AIDS cũng được sử dụng với mục đích như vậy trong thời kỳ chiến tranh. Trong hệ thống nhà tù ở Nam Phi, nỗi khiếp sợ bao trùm khi thế lực cai trị tàn ác lấy việc chích máu có HIV vào tù nhân làm hình phạt.

7 - Miễn dịch

Liệu có người có khả năng miễn dịch với HIV/AIDS? Các nhà khoa học đã phát hiện ra có ít nhất hai sự thích nghi khác nhau khi HIV thâm nhập vào cơ thể. Một là đẩy lùi sự lây nhiễm ngay quá trình đầu tiên và hai là giữ virus HIV và phát triển thành AIDS. Trên thực tế, có rất ít người có khả năng này, trong cơ thể họ có protein khác so với những người bình thường, protein này có khả năng đẩy lùi sự xâm nhập của virus HIV. Các nhà khoa học đang tiến hành nghiên cứu phát triển loại protein này để ngăn chặn sự tiến triển HIV.

8 - Trường hợp bị phân biệt, đối xử

Năm 1984, luật sư trẻ tuổi Geoffrey Bower đang làm việc tại Baker&MacKenzie, một trong những tập đoàn lớn nhất thế giới. Không lâu sau đó, anh bắt đầu có những triệu chứng của AIDS. Và ngay lập tức Bower bị sa thải, Bower không xin được việc làm ở bất cứ nơi đâu với căn bệnh của mình. Bower đã làm đơn lên Tiểu bang New York về quyền của con người và Geoffrey Bower được ghi nhận là một trong những trường hợp đầu tiên đấu tranh vì bị phân biệt đối xử trong lịch sử pháp lý.

9 - Phương pháp điều trị HIV/AIDS mới

Bằng phương pháp chỉnh sửa gene, các nhà khoa học đã tìm ra cách loại bỏ hoàn toàn virus HIV ra khỏi tế bào, đồng thời ngăn được sự tái lây nhiễm của căn bệnh thế kỷ.

Thời gian gần đây, các phương tiện truyền thông thường xuyên cập nhật những bước tiến mới của khoa học trong điều trị HIV/AIDS, công cuộc điều trị sắp mở ra hướng mới với hàng triệu bệnh nhân trên toàn thế giới.

Câu chuyện về Timothy Brown, người đã sống với căn bệnh HIV hơn một thập kỷ khi ông được chẩn đoán mắc bệnh bạch cầu, các bác sĩ đã tiến hành cấy ghép tủy xương, sử dụng tủy từ một người hiến tặng có khả năng miễn dịch với HIV. Và sau quá trình điều trị, Timothy Brown xuất viện hoàn toàn khỏe mạnh và đặc biệt đã loại bỏ hoàn toàn virus HIV trong mình.

Trường hợp ở Mississippi, một em bé được sinh ra bởi người mẹ dương tính với HIV, em bé này đã được chữa khỏi sau khi điều trị tích cực bằng các loại thuốc kháng virus ngay sau khi sinh. Đến nay, bé đuợc 3 tuổi và hoàn toàn không còn dấu vết gì của căn bệnh này. Đây là hy vọng cho những người đang mắc căn bệnh HIV/AIDS về một phương pháp điều trị hiệu quả trong tương lai không xa.

10 - Vì sao dải ruy băng đỏ gắn với căn bệnh thế kỷ HIV/AIDS

Dải ruy băng đỏ ra đời từ ý tưởng của một nhóm nghệ sĩ để nâng cao nhận thức của cộng đồng về căn bệnh HIV/AIDS.

Năm 1991, 10 năm sau khi thế giới phát hiện ra căn bệnh AIDS do virus HIV gây ra, một nhóm 12 nghệ sĩ đã tập hợp lại để thảo luận về một dự án nghệ thuật nhằm nâng cao ý thức cộng đồng về HIV/AIDS. Họ là những nhiếp ảnh gia, họa sĩ, nhà làm phim, nhà thiết kế cùng ngồi lại với nhau trong một phòng triển lãm mỹ thuật tại New York's East Village để thảo luận.

Những nghệ sĩ này đưa ra một ý tưởng sau này đã trở thành một trong những biểu tượng nổi tiếng: dải ruy băng đỏ, biểu thị sự ủng hộ và hỗ trợ dành cho những người sống chung với HIV/AIDS.

Trong những ngày đầu tiên, những nghệ sĩ tạo ra dải ruy băng đỏ phân phát chúng xung quanh những điểm biểu diễn nghệ thuật và rạp hát ở New York (Mỹ). Ban đầu, những dải ruy băng được chú thích tại sao chúng được đeo, nhưng cuối cùng thì những dòng chú thích được loại bỏ vì ý nghĩa biểu tượng của nó đã trở nên thông dụng.

Thái Bình

(Tổng hợp)