Những thú vui ngày Tết của đồng bào Mông ở miền Tây xứ Nghệ

(Baonghean.vn) - Múa khèn, ném pao, chọi gụ, chọi gà, chọi bò là 5 trong số rất nhiều thú vui mà đồng bào dân tộc Mông ở miền Tây xứ Nghệ thường tổ chức vào mỗi dịp Tết đến Xuân về. Cũng từ những trò chơi này, nhiều chàng trai, cô gái Mông đã nên duyên chồng vợ.

Ném pao

Đây là trò chơi có từ lâu đời và được truyền từ đời này đến đời khác. Trò chơi ném pao thường được tổ chức trong các ngày Tết, các lễ hội truyền thống của người Mông. Quả pao được các cô gái Mông tự tay khâu rất tỉ mỉ.

Trò chơi dân gian truyền thống này đã trở thành hình thức sinh hoạt văn hóa cộng đồng có ý nghĩa nhân văn cao đẹp. Ảnh: Đình Tuân
Ném pao là trò chơi dân gian truyền thống có ý nghĩa nhân văn cao đẹp trong cộng đồng đồng bào dân tộc Mông. Ảnh: Đình Tuân

Trò chơi ném pao được diễn ra ở những khu đất rộng tương đối bằng phẳng. Trò chơi dân gian truyền thống này là một trong những hình thức sinh hoạt văn hóa cộng đồng có ý nghĩa nhân văn cao đẹp. Ném pao thể hiện tình đoàn kết giữa các cộng đồng, dòng họ người Mông lại với nhau. Dù đây chỉ là trò chơi đơn giản, nhưng có giá trị rất lớn trong đời sống xã hội người Mông từ trước đến nay.

Múa khèn

Trò chơi dân gian truyền thống này đã trở thành hình thức sinh hoạt văn hóa cộng đồng có ý nghĩa nhân văn cao đẹp. Ảnh: Đình Tuân
Tiếng khèn mùa xuân. Ảnh: Đình Tuân
Trong những dịp lễ, Tết, tiếng khèn thường vang vọng khắp núi rừng. Những chàng trai Mông thổi khèn hay, múa khèn dẻo luôn nhận được sự quý mến, nể phục của nhiều người. Con trai Mông từ nhỏ đã biết đến tiếng khèn, nhiều chàng trai Mông biết thổi và múa khèn từ nhỏ. 

Với họ, cây khèn không chỉ là nhạc cụ thân thiết, gần gũi với cuộc sống thường ngày mà nó trở thành nét biểu trưng cho văn hóa cộng đồng cần được giữ gìn cho muôn đời sau. Tiếng khèn giúp họ kết đôi, xây dựng gia đình hạnh phúc. 

Chọi gụ

Chọi gụ là một trong những trò chơi dân gian rất phổ biến trong ngày hội, các dịp Tết đến xuân về của đồng bào Mông. Trò chơi này dành cho nam giới, từ các em nhỏ đến những người trung tuổi đều có thể tham gia.

Chọi gụ. Ảnh: Đình Tuân
Chọi gụ là thú vui mà nam giới người mông rất ưa thích và mỗi dịp lễ tết. Ảnh: Đình Tuân

Để có được chiếc gụ chắc chắn, chọi  không bị vỡ thì phải chọn những loại gỗ tốt, cứng và phải dẻo để đẽo gụ. Khi chơi thường có sự tham gia của từ 2 đội trở lên, mỗi đội cũng ít nhất có 2 người. Chơi chọi gụ không chỉ giúp rèn luyện sức khỏe, mà còn tạo không khí vui xuân đón Tết, thắm tình đoàn kết trong cộng đồng dân cư.

Chọi gà

Trò chọi gà là một trong những thú vui gần như không thể thiếu được mỗi khi Tết đến, Xuân về đối với đồng bào dân tộc Mông. 

Chọi gà là món ăn tinh thần không thể thiếu được mỗi dịp Tết đến, xuân về. Ảnh: Đình Tuân
Chọi gà là trò chơi quen thuộc với đồng bào dân tộc Mông mỗi dịp Tết đến, xuân về. Ảnh: Đình Tuân

Chọi gà không quan trọng thắng thua, không cá cược, chỉ để tạo niềm vui cho mọi người. Trên bãi đất rộng rãi, bằng phẳng, rất đông già trẻ, gái trai tập trung lại, cùng hào hứng theo dõi, cổ vũ và bình luận cho những chú gà chọi khi lên sới.

Đồng bào dân tộc Mông rất "mát tay" nuôi gà chọi, họ thường để con gà vào những vị trí thoáng trong nhà, ngoài hiên, hoặc một cành cây trước nhà... và chăm sóc rất kỹ lưỡng, nên các sới gà đầu xuân đều cống hiến cho khán giả những màn trình diễn rất kịch tính của những chú gà "có hạng".

Chọi bò

Lễ hội chọi bò được người Mông ở Kỳ Sơn xem như là một nét văn hóa. Ảnh: Lữ Phú
Lễ hội chọi bò được người Mông ở Kỳ Sơn xem như là một nét văn hóa. Ảnh: Lữ Phú
Cứ vào những ngày đầu xuân năm mới, người dân lại háo hức tham gia hội chọi bò được tổ chức rầm rộ ở các bản có người Mông sinh sống. Đối với đồng bào dân tộc Mông, chọi bò là nét văn hóa truyền thống và là ngày hội trong đời sống văn hóa tinh thần, thể hiện sự cần cù lao động, sáng tạo.

Hội chọi bò còn là nơi gặp gỡ, trao đổi kinh nghiệm của những người chăn nuôi bò. Tại đây, đồng bào dân tộc Mông sẽ hỏi han, chia sẻ kinh nghiệm chăn nuôi, vỗ béo loài gia súc thân thiết trong đời sống của cộng đồng này./.

tin mới

Điểm tựa của những người phụ nữ vùng biển

Điểm tựa của những người phụ nữ vùng biển

(Baonghean.vn) - Thấu hiểu nỗi đau của những người vợ mất chồng, của con mất cha nơi biển lớn, Hội Liên hiệp Phụ nữ các cấp tại vùng biển Quỳnh Lưu đã tích cực đồng hành với những người phụ nữ yếu thế, tổ chức nhiều hoạt động hỗ trợ, sẻ chia với những hoàn cảnh khó khăn.

Làng khoa bảng ở Nghệ An làm du lịch

Làng khoa bảng ở Nghệ An làm du lịch

(Baonghean.vn) - Hiếm có một vùng quê nào lại có nhiều người đỗ đạt thành danh và có nhiều di tích được xếp hạng như xã Quỳnh Đôi (Quỳnh Lưu). Nắm bắt lợi thế đó, gần đây địa phương này đã tiên phong phát triển du lịch, với những tour du lịch mang nhiều ý nghĩa.

Cùng Mường Chiêng Ngam vui hội Hang Bua

Cùng Mường Chiêng Ngam vui hội Hang Bua

(Baonghean.vn) - Lễ hội Hang Bua ở huyện Quỳ Châu là một sinh hoạt văn hóa tâm linh của cộng đồng người Thái phía Tây Bắc Nghệ An. Sinh hoạt văn hóa này cũng là không gian lưu giữ những nét truyền thống của cư dân bản địa vừa góp phần phát triển kinh tế, văn hóa, xã hội của người dân địa phương

Trai làng biển vác 'kiệu bay' trong màn chạy ói, chen nhau 'cướp' lộc tại Lễ hội Đền Cờn

Trai làng biển vác 'kiệu bay' trong màn chạy ói, chen nhau 'cướp' lộc tại Lễ hội Đền Cờn

(Baonghean.vn) - Lễ hội Đền Cờn năm 2024 có nhiều hoạt động, trò chơi dân gian, nhưng đặc sắc nhất là tục chạy ói với màn rước kiệu, tung kiệu bay trên biển. Tục chạy ói thường được tổ chức vào sáng ngày 21 tháng Giêng Âm lịch hàng năm, là nghi lễ quan trọng với ngư dân vùng biển.

Lễ hội đền Vạn - Cửa Rào: Tưởng nhớ công lao của Đốc tướng Đoàn Nhữ Hài và quân binh thời Trần

Lễ hội đền Vạn - Cửa Rào: Tưởng nhớ công lao của Đốc tướng Đoàn Nhữ Hài và quân binh thời Trần

(Baonghean.vn) - Nằm ở ngã ba sông, nơi hợp lưu của dòng Nậm Nơn và Nậm Mộ để hình thành nên dòng sông Cả kỳ vĩ bồi đắp cho vùng hạ du, đền Vạn - Cửa Rào được xem là ngôi đền linh thiêng nhất miền Tây xứ Nghệ. Sáng 1/3 (20 tháng Giêng), người dân muôn phương đã nô nức dự Lễ hội đền Vạn - Cửa Rào.

Sẵn sàng cho Lễ hội Hang Bua

Sẵn sàng cho Lễ hội Hang Bua

(Baonghean.vn) - Hang Bua là thắng cảnh tự nhiên nằm trong dãy núi đá vôi “Phà Én” thuộc xã Châu Tiến, huyện Quỳ Châu, cách thành phố Vinh 170km về phía Tây Bắc. Lễ hội Hang Bua là một trong những lễ hội lớn nhất của đồng bào các dân tộc của huyện nói riêng và vùng Tây Bắc Nghệ An nói chung.

Lưu mãi nét đẹp văn hoá Thổ ở làng Mo Mới

Lưu mãi nét đẹp văn hoá Thổ ở làng Mo Mới

(Baonghean.vn) - Gìn giữ và nuôi dưỡng tình yêu văn hóa truyền thống cho thế hệ trẻ là việc được các cấp ngành cùng đồng bào vùng Tây Bắc Nghệ An chú trọng. Ở làng Mo Mới, xã Nghĩa Xuân (Quỳ Hợp), bà con dân tộc Thổ tích cực sưu tầm, trao truyền những làn điệu dân ca, dân vũ cho thế hệ trẻ.

Người 'giữ lửa' nghề rèn truyền thống của người Mông

Người 'giữ lửa' nghề rèn truyền thống của người Mông

(Baonghean.vn) - Là thế hệ thứ 3 trong gia đình người Mông gắn bó với nghề rèn truyền thống, ông Và Tông Dê (Tương Dương) ngày ngày thổi lửa làm ra không biết bao nhiêu dụng cụ lao động cho bà con. Lò rèn không chỉ nuôi sống gia đình ông mà còn là nơi lưu giữ nghề truyền thống của đồng bào Mông.

Sắc Xuân trên trang phục phụ nữ dân tộc Mông

Sắc Xuân trên trang phục phụ nữ dân tộc Mông

(Baonghean.vn) - Mỗi dịp Tết đến, Xuân về, lên các bản làng vùng cao, đặc biệt là đến các bản có đồng bào Mông sinh sống, nhiều khách du lịch rất ấn tượng bởi sắc màu trên những bộ trang phục của người phụ nữ, dường như thấy được sắc Xuân trong đó...

Về miền Tây xứ Nghệ khám phá trang phục người Thái cổ

Về miền Tây xứ Nghệ khám phá trang phục người Thái cổ

(Baonghean.vn) - Tại bản Hoa Tiến (xã Châu Tiến, huyện Quỳ Châu), người dân nơi đây vẫn lưu giữ một bộ trang phục của người Thái cổ. Với những họa tiết, hoa văn được thêu một cách tỉ mỉ, kỳ công, bộ trang phục sau hơn 100 năm vẫn giữ được vẹn nguyên giá trị vốn có.

Chuyện 'giữ' cá mát ở Nặm Cướm

Chuyện 'giữ' cá mát ở Nặm Cướm

(Baonghean.vn) - Qua một thời gian dài khai thác tận diệt, nguồn cá mát dần cạn kiệt. Trước thực trạng đó, năm 2023, chính quyền xã Diên Lãm (Quỳ Châu) đã ban hành đề án “Bảo tồn và phát triển nguồn lợi cá mát Nặm Cướm”…

Ngõ phố thắm tình dân

Ngõ phố thắm tình dân

(Baonghean.vn) - Các ngõ phố được trang hoàng sạch, đẹp để đón Tết nguyên đán Giáp Thìn 2024. Rất nhiều công trình, phần việc in dấu tình đoàn kết của các hộ dân. Điều đó càng tô thắm thêm tình dân trên mỗi ngõ phố ở thành Vinh. 

'Tôi tự hào là một người Nghệ'

'Tôi tự hào là một người Nghệ'

(Baonghean.vn) - Mắc chứng teo cơ tủy sống từ nhỏ, chị Nguyễn Thị Vân (SN 1986), quê Nghi Lộc, được biết đến là một nhân vật có tầm ảnh hưởng tới xã hội, nhất là trong cộng đồng người khuyết tật. Trò chuyện với phóng viên Báo Nghệ An, chị tự hào nhận mình có những “cá tính” đặc trưng rất Nghệ.

Hoa 'tớ dày' xao xuyến miền rẻo cao Kỳ Sơn

Hoa 'tớ dày' xao xuyến miền rẻo cao Kỳ Sơn

(Baonghean.vn) - "Tớ dày" là cách gọi của đồng bào Mông về loài hoa anh đào. Những ngày này các bản làng ở xã Mường Típ, huyện rẻo cao Kỳ Sơn rực sắc "tớ dày". Bất cứ ai cũng trở nên bồi hồi xao xuyến trước loài hoa tuyệt đẹp này.

Tỉ mẩn nghề đan lưới lồng ở Nghi Long

Tỉ mẩn nghề đan lưới lồng ở Nghi Long

(Baonghean.vn) - Gắn bó với nghề đan lưới lồng bè, những người làm nghề ở Trung Sơn (xã Nghi Long, huyện Nghi Lộc) luôn trăn trở nâng cao tay nghề. Mỗi đường đan, nút thắt là cả sự tỉ mẩn gửi vào đó sự bền chắc của sản phẩm, giúp người nuôi trồng thuỷ sản thêm bội thu…

Thăm phòng trưng bày 'Pỉ Noọng' của bà mế người Thái

Thăm phòng trưng bày 'Pỉ Noọng' của bà mế người Thái

(Baonghean.vn) - Tại bản Hoa Tiến, xã Châu Tiến, huyện Quỳ Châu có một phòng trưng bày rất đặc biệt mang tên Pỉ Noọng. Đây là không gian trưng bày vật dụng truyền thống của các dân tộc thiểu số như Thái, Mông, Dao, Tày… do bà Sầm Thị Bích dày công sưu tầm từ những năm 1990 cho đến nay.