Nông dân Cửa Lò tất bật thu hoạch dưa bở ‘chạy’ mưa

Hiện dưa bở ở cánh đồng xóm Điện Biên, Nghi Hương (TX.Cửa Lò) chưa nứt vỏ, chưa đủ độ chín. Ảnh: Thanh Phúc

Dưa bở là loại quả giải nhiệt, được xem là đặc sản của vùng đất ven biển Cửa Lò rất được du khách ưa chuộng. Năm nay, dưa vừa đến kỳ thu hoạch để phục vụ du lịch biển thì lại dự báo có mưa lớn trong những ngày tới. Do đó, nông dân đổ ra đồng gấp gáp thu hoạch dưa bở chạy mưa.

Bà Đào Thị Hòa, phường Nghi Hương cho biết: “Dưa chưa kịp chín thì dự báo có mưa. Loại dưa này, nếu mưa xuống, quả già sẽ nứt toe, thối rữa; quả non sẽ úng, héo rũ. Do đó, 2 hôm nay, dân hối nhau ra đồng thu hoạch gấp số dưa sắp chín. Dưa thu hoạch xong cũng phải bán ngay chứ không cất trữ được, do đó, giá rẻ cũng phải bán tháo”.

Dù chưa đủ độ chín, giá xuống thấp nhưng do thời tiết bất lợi nên bà con chấp nhận thu hoạch gấp. Ảnh: Thanh Phúc

Thường thì các hộ dân sẽ thu hoạch dưa vào sáng sớm tinh mơ, sau đó chở đi các chợ bán, đến chiều mới thu hoạch đợt khác để bán cho thương lái. Tuy nhiên, do thời tiết bất lợi, sẽ xảy ra mưa nên bà con dồn ra đồng thu hái cả ngày, cả những quả chưa đủ độ chín cũng đành hái ép.

Trên cánh đồng dưa khối Điện Biên, người dân đang tập trung thu hái dưa, đồng thời liên hệ thương lái đến thu mua, chở đi chợ bán lẻ và bày bán cho du khách dọc đường ven biển.

Đối với diện tích dưa còn xanh, người dân tranh thủ ra đồng "bắt" quả lên luống để nước không ngập, gây thối rữa. Ảnh: Thanh Phúc

"Là thức quả giải nhiệt nên nếu nắng nóng sẽ bán rất chạy, cung không đủ cầu. Song trời sắp mưa, bà con đồng loạt thu hái nên sẽ ùn ứ, ế đọng. Như gia đình tôi, trong chiều nay buộc phải thu hái hết số dưa già, bán cho sỉ được chừng nào thì bán, số nữa đi bán lẻ tại các chợ và bán cho khách dọc đường, vớt vát được đồng nào hay đồng đó", chị Đặng Loan, một hộ trồng dưa cho biết.

Có nhiều hộ, xuống giống muộn hơn, dưa chưa đủ độ chín nên không thể thu hoạch vì hái ra cũng không ai mua. Đối với những diện tích này, người dân đành "phó mặc cho trời". Nếu mưa nhỏ, mưa ít thì sẽ đỡ hư hại, còn nếu mưa to, kéo dài thì xác định mất trắng.

Người dân bày bán dưa dọc đường ven biển. Ảnh: Thanh Phúc

Hiện, toàn phường còn khoảng 1,5ha dưa còn xanh, non chưa thể thu hoạch. Chưa đủ độ chín để thu hoạch nhưng các hộ này vẫn ra đồng, đào rãnh thoát nước, "bắt" quả lên luống cao và dọn bớt lá nhằm "cứu" quả dưa khỏi hư hỏng nếu trời mưa trong những ngày tới.

Là loại cây địa phương, tự để giống trồng, ít công chăm sóc, không phải trừ sâu bệnh và thời gian sinh trưởng ngắn. Mỗi năm 2 vụ dưa, vụ chính gieo trồng từ tháng 2, đến đầu tháng 4 cho thu hoạch; vụ trái bắt đầu từ tháng 5 đến cuối tháng 6 cho thu hoạch.

Bình quân mỗi sào cho thu nhập 15-20 triệu đồng, trừ chi phí còn lãi ròng 7-10 triệu đồng, cao gấp 7 lần trồng lúa. Do đó, có thời điểm, diện tích trồng dưa của phường lên đến hàng chục héc-ta với hàng trăm hộ trồng.

Thương lái thu mua dưa tại ruộng. Ảnh: Thanh Phúc

Nhưng những năm gần đây, phần vì diện tích đất trồng dưa đã thu hồi phục vụ thi công đường ven biển, phần vì do giá dưa xuống thấp, cây dưa kém năng suất nên bà con liên tiếp thất thu, diện tích trồng dưa vì thế thu hẹp lại. Vụ dưa xuân năm nay, cả phường chỉ trồng chưa đầy 4ha dưa bở, diện tích còn lại, bà con đã chuyển sang trồng các loại cây khác như ngô, lạc, dưa hấu.

Chị Hoàng Minh, một hộ trồng dưa cho biết: “Mọi năm, gia đình trồng 2 sào dưa bở thì nay giảm xuống chỉ còn chưa đầy 1 sào. Trồng dưa chuột, chi phí thấp hơn, công sức bỏ ra khỏe hơn lại không lo chuyện nắng mưa. Còn dưa bở, mất hàng tháng trời ròng rã chăm bẵm, đến kỳ thu hoạch, lỡ gặp mưa là mất trắng”.

Nếu như mọi năm, giá dưa tại ruộng là 20.000 - 25.000 đồng/kg thì nay giảm còn một nửa. Tuy nhiên, sợ mưa lớn dưa sẽ hư hại nên người dân buộc phải thu hoạch gọn và bán tháo. Ảnh: Thanh Phúc

Theo người dân phản ánh, vụ dưa năm nay, bà con thất thu lớn khi liên tiếp gặp những đợt mưa trái mùa, cây dưa chết yểu, thối úng, tỷ lệ ra hoa, đậu quả thấp và quả dưa cũng nhỏ, xấu mã hơn. Đặc biệt, hiện tại, khi dưa bắt đầu chín lại gặp mưa nên phải bán tháo với giá rẻ. Theo đó, thu nhập từ cây dưa giảm mạnh, chỉ bằng 50% so với mọi năm.

Bà Hoàng Huyền - Chủ tịch Hội Nông dân phường Nghi Hương cho biết: "Dưa bở là đặc sản của Nghi Hương, TX Cửa Lò. Việc bà con giảm mạnh diện tích trồng dưa sẽ khiến địa phương mất đi một nông sản đặc trưng. Thời gian tới, ngoài tập huấn nâng cao kỹ thuật trồng, chăm sóc cây dưa đạt năng suất thì việc quảng bá, giới thiệu loại quả giải nhiệt này sẽ được đẩy mạnh, từ đó, kết nối đầu ra ổn định cho dưa quả. Sắp tới, nội dung quảng bá, giới thiệu về đặc sản dưa bở sẽ được lồng ghép, tuyên truyền trong hội thi "Nhà nông đua tài" của thị xã".