“Nóng” về vay vốn, lãi suất và giá thuê đất...
(Baonghean) Sau 2 cuộc đối thoại giữa doanh nghiệp bất động sản với lãnh đạo tỉnh và tháo gỡ các vướng mắc về thuế, tín dụng, tại cuộc đối thoại sáng qua, nhiều ý kiến nóng xung quanh vấn đề lãi suất cho vay, điều kiện vay vốn, giá thuê đất được doanh nghiệp mong chính quyền, ngân hàng tháo gỡ nhanh chóng…
Theo báo cáo của Ngân hàng Nhà nước Nghệ An, đến 31/7/2011: Tổng nguồn vốn huy động tại địa bàn đạt 38.838 tỷ đồng, so với đầu năm tăng 5.825, 5 tỷ đồng, bằng 17,6%. Tổng dư nợ của các tổ chức tín dụng (TCTD) trên địa bàn đạt 70.409 tỷ đồng, so với đầu năm tăng 10.491 tỷ đồng, bằng 17,5%.
Có 3.940 doanh nghiệp (DN) đang có quan hệ tín dụng với ngân hàng (NH), chiếm 61%. Dư nợ của các DN tại các TCTD đến 31/7/2012: 36.625 tỷ đồng, chiếm 52% tổng dư nợ. Trong tháng 7/2012: các TCTD đã đánh giá, rà soát lại khách hàng vay vốn, trên cơ sở đó tiến hành điều chỉnh kỳ hạn trả nợ, gia hạn nợ cho các khách hàng gặp khó khăn do nguyên nhân khách quan. Về tình hình lãi suất:
lãi suất của NH Nhà nước, lãi suất ngắn hạn huy động cao nhất là 9%/năm, lãi suất cho vay thương mại phổ biến ở mức 12%-13%năm. Tính đến 15/7/2012, đã có 11 NH thương mại nhà nước, 4 NH thương mại cổ phần điều chỉnh ngay tất cả các khoản vay lãi suất 15% trở xuống.
Vậy nhưng, tại Hội nghị đối thoại sáng qua, nhiều DN cho biết, việc tiếp cận với nguồn vốn NH vẫn rất khó khăn. Ông Nguyễn Văn Hùng – Tổng Giám đốc Công ty CP Thực phẩm Nghệ An bức xúc: Năm nay giá xuất khẩu nước dứa rất thấp, công ty phải nỗ lực trong thu mua dứa và xuất khẩu giữ bạn hàng. Do công ty đang gặp khó khăn với khoản nợ của Ngân hàng Đầu tư Phát triển dự án trước đó. Vì vậy mà nhiều năm nay công ty không thể vay được một đồng vốn ngân hàng nào. Những năm gần đây, công ty triển khai nhiều mặt hàng mới như chanh leo rất có hiệu quả. Thế nhưng, ngân hàng chỉ coi trọng vào tài sản thế chấp, không quan tâm đến kế hoạch và hiệu quả kinh doanh. Nghị quyết 13/CP giải quyết ưu tiên cho nông nghiệp, nhưng đối với dự án nông nghiệp của công ty vẫn rất khó khăn.
Giám đốc Công ty Giống Vĩnh Hòa – Yên Thành than thở: Hiện nay, công ty thực hiện mua bản quyền giống chất lượng cao để phục vụ nông dân, bao tiêu sản phẩm cho nông dân mỗi năm hàng trăm đến hàng ngàn tấn lúa, tạo sự liên kết ngày càng chặt chẽ giữa công ty và nhà nông, nhưng công ty vẫn không vay được vốn từ ngân hàng, khi vay ngân hàng chỉ cho vay 30 triệu đồng. Trong khi đó, thu mua bao tiêu lúa cho dân cần 6 - 7 tỷ đồng/vụ. 10 năm qua, Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn vẫn chưa cho vay.
Khác với bức xúc của 2 DN trên, mặc dù được vay vốn, song ông Trịnh Ngọc Sơn - Tổng Giám đốc Công ty XNK Thương mại Nghệ An thì cho rằng: Công ty hiện dư nợ gần 100 tỷ đồng/năm, nhưng lãi suất tiền vay quá cao, 14-15%/năm. Độ chênh lệch về lãi suất cho vay đầu ra và đầu vào của NH hiện nay vẫn còn 6% là quá cao. Đề nghị Ngân hàng Nhà nước Việt Nam cho biết bao giờ thì độ chênh lệch về lãi suất giữa tiền vay và tiền gửi quay về thấp như trước đây (chỉ 3-4%). Công ty cũng rất bức xúc khi thực hiện Thông tư 20 liên bộ: Các công ty phải chuyển đổi lại bìa. Nhưng loay hoay mãi 2 tháng vẫn chưa làm xong nên không có tài sản thế chấp ngân hàng.
Cùng chung nỗi bức xúc với ông Trịnh Ngọc Sơn- ông Nguyễn Tiến Dũng – Giám đốc Công ty CP Toàn Mỹ - Đô Lương cho rằng: Doanh nghiệp hiện đang thế chấp toàn bộ sản nghiệp của mình vào để vay vốn đầu tư sản xuất, nhưng chênh lệch lãi suất cho vay đầu ra và đầu vào giữa 15% và 9% vẫn còn lớn. Không những thế, ngân hàng khi tăng lãi suất thì tăng ngay, khi yêu cầu giảm lãi suất thì mãi mới giảm…
Về vấn đề thuê đất, giải phóng mặt bằng, Phó Giám đốc Tổng Công ty Dầu khí Nghệ An ông Nguyễn Ánh Tuấn kiến nghị: Tổng công ty có dự án cải tạo lại Khu chung cư Quang Trung và đang tập trung mọi nguồn lực, nhưng một số người dân vẫn chưa đồng tình với mức đền bù, mặc dù đây là mức cao nhất UBND tỉnh đã ban hành. Tháng 3/2012, UBND tỉnh lại điều chỉnh lại quy hoạch Khu chung cư Quang Trung. Vì thế, UBND Thành phố Vinh, Ban đền bù GPMB… đều đang dừng lại. UBND tỉnh cần có chủ trương để đảm bảo tiến độ cho dự án. Dự án đang cần diện tích tái định cư cho người dân đang sinh sống hiện tại, và một quỹ đất nhất định để xây dựng nhà thấp tầng để bù 380 tỷ đồng đã đền bù tái định cư. Theo Nghị quyết 34/CP về cải tạo khu chung cư xuống cấp được vay ưu đãi, vì vậy Tổng Công ty xin được vay ưu đãi phần vốn xây dựng nhà tái định cư.
Tiếp đó, Công ty CP Đồng Khởi- Quỳnh Lưu, Công ty CP XNK nông sản Nghệ An, Cảng Nghệ Tĩnh… đều có kiến nghị về giá thuê đất cao. Công ty TNHH MTV Cảng Nghệ Tĩnh còn kiến nghị tỉnh sớm triển khai dự án nâng cấp luồng Cửa Lò đã được Chính phủ phê duyệt, đồng thời xây dựng kè chắn cát để hạn chế bồi lấp. Tàu cá và luồng cá của ngư dân Cửa Lò vẫn đang chiếm dụng cầu Cảng Cửa Lò gây mất an ninh trật tự và an toàn hàng hải. Đề nghị UBND tỉnh chỉ đạo Thị xã Cửa Lò đẩy nhanh tiến độ xây dựng bến cá cho ngư dân neo đậu. Trong tháng 3/2012, Tổng Công ty Hàng hải Việt Nam sẽ mở thêm tuyến Container nội địa tại Cảng Cửa Lò, đề nghị tạo điều kiện cho hãng tàu Container Vinalines được xếp dỡ hàng tại Cảng Cửa Lò để tăng tần suất khai thác cảng và vận chuyển hàng hóa của DN được thuận lợi.
Một kiến nghị đáng chú ý là của Công ty Du lịch sinh thái Quỳnh Lưu, bà Thanh Mai - Giám đốc cho biết: Quỳnh Lưu là huyện đánh bắt hải sản lớn, là DN bao tiêu sản phẩm, chế biến cho ngư dân, nhưng 6 tháng qua công ty của bà cũng như nhiều DN khác trên địa bàn không tiêu thụ được một con cá nào do bế tắc từ phía Trung Quốc, DN rất mong được địa phương giúp đỡ.
Có thể nói, từ đầu năm đến nay, đây là cuộc đối thoại giữa lãnh đạo tỉnh và các doanh nghiệp thu hút được nhiều DN tham dự và phát biểu. Đặc biệt với sự tham dự (cùng chủ trì) của ông Nguyễn Đồng Tiến - Phó Thống đốc Ngân hàng Nhà nước, các DN như được “cởi lòng”, mạnh dạn phát biểu về những vướng mắc xung quanh việc vay vốn, đầu tư phát triển sản xuất. Nhiều DN lại kiến nghị về giá khoáng sản xuống thấp nhưng giá tính thuế tài nguyên, thuế xuất cao nên ảnh hưởng đến hiệu quả kinh doanh. Tại hội nghị, Ngân hàng ĐT&PT Chi nhánh Nghệ An cũng đề nghị UBND tỉnh cân đối nguồn vốn tiếp theo cho các công trình đã thi công và đưa vào sử dụng nhằm hỗ trợ các DN đã vay vốn để thi công nhưng hiện nay gặp phải khó khăn về tài chính.
Về vướng mắc của DN, Giám đốc Sở Xây dựng- ông Hoàng Trọng Kim đã trả lời liên quan đến vướng mắc của Công ty CP Xây dựng Dầu khí. Ông cho rằng: Việc cải tạo lại Khu chung cư Quang Trung là một vấn đề cấp bách. Khi điều chỉnh quy hoạch, Sở Xây dựng có công văn gửi 3 nhà đầu tư về hướng dẫn điều chỉnh quy hoạch. Cho đến thời điểm này, chưa có nhà đầu tư nào hoàn chỉnh phương án điều chỉnh quy hoạch. Sắp tới, Sở Xây dựng sẽ hướng dẫn cụ thể hơn: đường giao thông, sân, bãi đỗ xe… để DN dễ làm. Bà Hoàng Thị Lê Dung cũng đã trả lời về việc đền bù giải phóng mặt bằng Khu chung cư Quang Trung, về giá thuê đất của DN.
Phó Chủ tịch UBND tỉnh Đinh Viết Hồng; Phó Giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường Chu Thế Huyền; Cục trưởng Cục Thuế Nghệ An Nguyễn Đình Hòa; lãnh đạo Kho bạc Nhà nước Nghệ An và Ngân hàng NN chi nhánh Nghệ An cũng đã có giải trình về những khó khăn, vướng mắc của DN.
Phó Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Việt Nam đã đánh giá cao về tình hình huy động vốn, sự tăng trưởng vốn tín dụng trên địa bàn, đồng thời đã cho kiểm tra lại một số kiến nghị của các DN trên địa bàn.
Đồng chí Chủ tịch UBND tỉnh Hồ Đức Phớc đã thay mặt UBND tỉnh tiếp thu ý kiến của các DN, chia sẻ với các DN về những khó khăn và cho rằng, 4 tháng cuối năm 2012, năm 2013 vẫn còn rất khó khăn. Các DN cần sản xuất, kinh doanh trên cơ sở thị trường, “liệu cơm gắp mắm”. Sự đoàn kết, hỗ trợ nhau là rất cần thiết. Thời gian qua, nhiều dự án tỉnh thu hút đầu tư về hiệu quả như Thủy điện Hủa Na, Sữa TH… đã kéo theo hàng chục, hàng trăm DN vệ tinh, giải quyết thêm được nhiều việc làm. UBND tỉnh đề nghị các sở, ban, ngành, lãnh đạo các huyện cần trách nhiệm hơn, nhiệt tình hơn, chung lưng đấu cật với DN. Các sở, ngành không nên thành lập nhiều đoàn thanh tra, kiểm tra DN. Đối với DN chấp hành tốt chế độ chính sách, môi trường thì không nên kiểm tra nhiều. Về quy hoạch và triển khai các dự án bất động sản trên địa bàn thành phố: Cũng cần cân nhắc về thị trường. UBND tỉnh đề nghị NHNN chỉ đạo NH phát triển cho vay nhà ở xã hội, Nghệ An hiện có 6 dự án nhưng chưa có dự án nào được vay. Trước những khó khăn về vốn, Ngân hàng Nhà nước cũng cần chỉ đạo các NH thương mại để DN tiếp cận được vốn.
Chủ tịch UBND tỉnh Hồ Đức Phớc cũng đã thừa nhận chưa có cơ chế hỗ trợ tiêu thụ sản phẩm cho DN, nhất là DN chế biến hải sản. UBND tỉnh sẽ nghiên cứu về vấn đề này và đang chỉ đạo tập trung tháo gỡ thị trường bất động sản, cấp bìa đất cho từng lô đất, cải cách thủ tục hành chính. Giá đất 2013 sẽ tính toán lại để tháo gỡ khó khăn cho DN. Đối với vay vốn NH: Sau cuộc họp này, Ngân hàng Nhà nước tỉnh nên có hộp thư phản ánh để DN phản ánh những tiêu cực trong vay vốn và tỉnh đi kiểm tra đột xuất.
Liên quan đến việc điều chỉnh giá xây dựng mà Công ty CP Xây dựng Miền Trung kiến nghị, đồng chí Hồ Đức Phớc đề nghị chủ đầu tư và công ty xem lại hợp đồng, có cho điều chỉnh giá không. DN hiện tại rất khó khăn về việc làm nên khi có việc làm không căn nhắc kỹ, phải xem xét nguồn vốn, không vay ngân hàng ồ ạt, dẫn đến mất khả năng thanh toán.
Cuộc đối thoại là một dịp tốt để Ngân hàng Nhà nước Việt Nam nắm bắt được tình hình triển khai các chính sách về tín dụng, mặc dù đã có nhiều nỗ lực giảm lãi suất nhưng vẫn còn không ít khó khăn cho DN khi NH đang chủ yếu coi trọng điều kiện thế chấp. Đây cũng là dịp để UBND tỉnh, các ngành, các cấp đánh giá lại những bước triển khai, tháo gỡ khó khăn cho DN theo chỉ đạo của Chính phủ. Hỗ trợ DN là hỗ trợ về thời cơ, là kịp thời chung tay gỡ vướng mắc cho từng DN cụ thể chứ không phải chung chung. Năm 2012, UBND tỉnh đã coi việc tháo gỡ khó khăn cho DN là một nhiệm vụ trọng tâm và đã có nhiều giải pháp rất tích cực, hiệu quả, từ việc phân bổ nguồn vốn đầu tư nhanh, kịp thời, bố trí vốn trả nợ, việc miễn giảm, gia hạn tiền thuế cho DN được thực hiện nghiêm túc. Gần 5.000 DN đã được hưởng chính sách miễn, giảm, gia hạn nộp thuế theo các văn bản của Chính phủ trong 2 năm 2011 và 2012.
Châu Lan
