“Nước mắt”…chanh !

Xã Hưng Yên là một trong những “cái nôi” chanh của huyện Hưng Nguyên (Nghệ An). Năm nay do thời tiết không thuận, chanh chín sớm, không tiêu thụ được, người dân Hưng Yên đang điêu đứng vì một vụ chanh thất bát.

Chị Hoàng Thị Lĩnh ở xóm 9 đưa tôi ra sau nhà, cả vườn chanh vàng rực dưới cái nắng đầu hè. Không dấu nổi thảng thốt chị nói với tôi: Lạ lắm anh ạ, hàng chục năm nay, chưa có năm nào như thế này. Để có được quả chanh trái biết bao cực nhọc, nào phân bón, bơm thuốc, tưới tắm.

Chanh đã chín vàng trong vườn nhà chị Hoàng Thị Lĩnh.

Rời nhà chị Lĩnh, theo chân cán bộ xã, chúng tôi đến nhà ông Vũ Thành Kim, xóm trưởng xóm 2. Toàn xóm có 107 hộ đều trồng chanh. Diện tích trồng lúa mỗi khẩu chưa được 1 sào chỉ đủ lúa ăn, mọi sự chi tiêu mua sắm, dựng vợ gả chồng cho con, đi học, làm nhà cửa, đến giỗ chạp ma chay… tất cả đều trông chờ vào quả chanh. Năm nay chanh không bán được bà con gặp rất nhiều khó khăn.

Nhà ông Huấn phải ngừng kế hoạch cho con đi ôn thi để dự kỳ thi đại học sắp tới. Hàng loạt nhà phải dừng việc xây dựng nhà cửa, mua sắm trang thiết bị… Khổ nhất là những hộ vay ngân hàng để đầu tư cho chanh. Chanh là trả được lãi ngân hàng. Nay chanh không bán được đành thiếu nợ ngân hàng, hàng ngày danh sách thiếu nợ được đọc trên loa của xóm khiến bà con bất an…

Chanh nhà ông Vũ Thành Kim cũng đã chín vàng, thu hái vào nhà, đang chờ người mua

Để tìm hiểu thị trường, chúng tôi ghé nhà chị Trần Thị Thái (cơ sở thu mua chanh trong xã). Mọi năm, mỗi ngày chị thu mua từ 1 - 2 tấn chanh, năm nay ngày 1 vài tạ, không đáng kể. Theo chị nguyên nhân chanh tiêu thụ kém là phần chanh chín quá. Trước đây cơ sở chế biến chanh muối còn thu mua lại chanh này. Nay họ không “ăn hàng” nên thu mua cũng chẳng biết bán cho ai. Chanh xanh, đẹp thì mới tiêu thụ được, cơ sở vẫn thu mua với giá 6.000 đ/kg. Năm nay đến thời điểm này loại chanh này còn không đáng kể chỉ chiếm chưa đến 1/10 lượng chanh mà chị thu mua.

Cơ sở này trước thu gom hàng 1-2 tấn chanh một ngày, nay chỉ mua vài tạ…

Để phát triển vùng chanh bền vững, Đảng uỷ chính quyền xã cũng đang có những biện pháp phát triển thêm diện tích, xây dựng thương hiệu Chanh Hưng Yên, xây dựng chợ nông sản đầu mối. Phối hợp với các địa phương vùng tiêu thụ chanh để hình thành mạng lưới phân phối, tiêu thụ, và tiến tới đưa chanh Hưng Yên xuất khẩu…

Đó là ý tưởng. Còn hiện nay, chính quyền xã Hưng Yên cần nhanh chóng tìm giải pháp giúp cây chanh có đầu ra ổn định, tránh những mùa “nước mắt” chanh rơi trên đời sống người nông dân.

Công Sáng