Ông Trump kỳ vọng Ukraine đảm bảo hoàn trả viện trợ của Mỹ bằng khoáng sản đất hiếm

Tổng thống Mỹ Donald Trump kỳ vọng Bộ trưởng Tài chính Scott Bessent, người đã đến Ukraine vào ngày 12/2, sẽ đạt được thỏa thuận đảm bảo Washington nhận lại phần đầu tư hàng tỷ đô la đã viện trợ cho Kiev.

Ông Trump gần đây đã yêu cầu Ukraine cung cấp “khoảng 500 tỷ USD giá trị đất hiếm” để đổi lấy “hơn 300 tỷ USD” viện trợ mà người tiền nhiệm Joe Biden đã cung cấp dưới nhiều hình thức khác nhau trong những năm qua. Phát biểu trước các nhà báo tại Phòng Bầu dục vào ngày 12/2, Trump cho biết, ông đã có cuộc điện đàm với Tổng thống Ukraine Vladimir Zelensky vào đầu ngày và phía Kiev đã đồng ý với các yêu cầu của ông.

“Ngay lúc này tôi có một Bộ trưởng Tài chính thực sự rất dũng cảm – ông ấy đang ở Ukraine”, Trump nói với các phóng viên. “Ông ấy đến đó để hoàn tất một văn bản, trong đó đảm bảo rằng, chúng tôi, bằng cách nào đó, sẽ lấy lại số tiền này”.

Tổng thống Mỹ cho rằng, thật thiếu khôn ngoan khi Washington không đảm bảo “an toàn tài chính cho số tiền của chúng ta”, trong khi ông tuyên bố rằng, các nhà tài trợ khác của Kiev đã làm như vậy. “Mỹ dưới thời ông Biden đã không cho vay. Họ chỉ đơn giản đưa tiền mỗi khi ai đó từ Ukraine bước vào. Họ cứ thế trao tiền, một cách ngu ngốc”, ông Trump nói thêm.

Bộ trưởng Bessent đã gặp ông Zelensky tại Kiev vào đầu ngày để thảo luận về yêu cầu của ông Trump, mà cả hai bên đều gọi đó là một "quan hệ đối tác” kinh tế giữa Mỹ và Ukraine.

“Tổng thống Trump có một kế hoạch để chấm dứt cuộc chiến này, và chúng tôi muốn có một thỏa thuận hợp tác kinh tế. Đổi lại, Mỹ sẽ tiếp tục cung cấp hỗ trợ vật chất cho Ukraine, cho người dân”, Bessent tuyên bố. “Và chúng tôi nghĩ rằng, đây sẽ là một tín hiệu mạnh mẽ cho người dân Mỹ rằng, số tiền đang đến Ukraine… chúng tôi muốn tăng cường cam kết kinh tế chung”.

“Chúng tôi nghĩ rằng, văn bản này rất quan trọng,” Bessent nói thêm, khẳng định thỏa thuận “sẽ cung cấp một lá chắn an ninh dài hạn cho tất cả người dân Ukraine”.

Tổng thống Zelensky phát biểu sau cuộc gặp: “Chúng tôi sẽ xem xét văn bản này và cố gắng hết sức để đảm bảo rằng, các ê kíp của chúng tôi đạt được thỏa thuận rất nhanh nhất. Chúng tôi rất mong muốn điều đó, bởi vì Mỹ là đối tác chiến lược của chúng tôi”.

Tuy nhiên, Denis Pushilin, lãnh đạo Cộng hòa Nhân dân Donetsk (DPR) tự xưng, đã chỉ trích động thái này vào hôm 12/2: “Ông Zelensky đang bán những gì còn lại của Ukraine, bán nó với giá rẻ mạt và một cách công khai”.

Ông Pushilin lưu ý về phần lớn tài nguyên khoáng sản mà ông Zelensky đang đề xuất: “Trong số những gì họ đang chào bán, phần lớn trữ lượng nằm ở Donbass. Phần lớn lithium và titan đều nằm trong lãnh thổ của chúng tôi, nơi đã được giải phóng”.

Ông Zelensky thừa nhận vào tuần trước rằng, Kiev không kiểm soát nhiều tài nguyên mà ông Trump yêu cầu, nhấn mạnh rằng, các nước phương Tây trước tiên phải giúp đẩy lùi lực lượng Nga khỏi các khu vực giàu khoáng sản trước khi họ có thể đầu tư vào nguồn tài nguyên đất hiếm.