Ông Trump tới Nhật Bản, 'làm nóng' trước thềm thượng đỉnh then chốt với ông Tập Cận Bình

Trọng tâm của chuyến đi là cuộc gặp thượng đỉnh rất được mong đợi với Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình tại Hàn Quốc vào cuối tuần này, với mục tiêu chấm dứt cuộc chiến thương mại Mỹ-Trung.

Theo ghi nhận của Reuters và AFP, Tổng thống Donald Trump đã khởi động chuyến công du châu Á đầu tiên kể từ khi trở lại Nhà Trắng vào tháng 1. Chuyến đi diễn ra trong bối cảnh các nhà đàm phán của 2 nền kinh tế lớn nhất thế giới đang chạy đua để đạt được một thỏa thuận, nhằm tránh việc áp các mức thuế 100% bổ sung dự kiến có hiệu lực vào ngày 1/11.

Những tín hiệu tích cực từ cả Washington và Bắc Kinh vào cuối tuần qua đã giúp thị trường lạc quan. Trong phiên giao dịch sáng 27/10, chỉ số Nikkei của Nhật Bản đã lần đầu tiên vượt mốc 50.000 điểm.

Điểm nhấn của toàn bộ chuyến công du dự kiến diễn ra tại thành phố cảng Busan (Hàn Quốc) vào ngày 30/10, bên lề Hội nghị thượng đỉnh Hợp tác kinh tế châu Á - Thái Bình Dương (APEC). Đây sẽ là nơi ông Trump và ông Tập Cận Bình có cuộc gặp trực tiếp đầu tiên kể từ khi ông Trump trở lại nắm quyền.

Giới quan sát toàn cầu sẽ theo dõi chặt chẽ liệu cuộc gặp này có thể chấm dứt hoàn toàn cuộc chiến thương mại hay không, đặc biệt là sau tranh chấp gần đây về việc Bắc Kinh hạn chế xuất khẩu đất hiếm.

Trước thềm cuộc gặp, các tín hiệu đã rất khả quan. Bộ trưởng Tài chính Mỹ Scott Bessent và Phó Thủ tướng Trung Quốc Hà Lập Phong đã có 2 ngày đàm phán. Thứ trưởng Thương mại Trung Quốc Li Chenggang cho biết, hai bên đã đạt được "đồng thuận sơ bộ".

Bộ trưởng Bessent cũng xác nhận với ABC rằng, các mức thuế bổ sung (100%) đã được ngăn chặn, đồng thời cho biết một thỏa thuận về đất hiếm và xuất khẩu đậu nành của Mỹ đã được thông qua. "Điều đó sẽ rất tốt cho Trung Quốc, và tuyệt vời cho chúng ta", ông Trump nói với các phóng viên tại Kuala Lumpur trước khi rời đi.

Chặng dừng chân tại Nhật Bản: An ninh và thương mại

Tại Tokyo, ông Trump dự kiến có cuộc yết kiến Nhật hoàng Naruhito trước khi có cuộc hội đàm chính thức vào ngày 28/10 với tân Thủ tướng Nhật Bản, bà Sanae Takaichi.

Bà Takaichi, người vừa trở thành nữ thủ tướng đầu tiên của Nhật Bản vào tuần trước, là một đồng minh thân cận của cố Thủ tướng Shinzo Abe, người có mối quan hệ cá nhân nồng ấm với ông Trump. Ông Trump ca ngợi bà Takaichi là "tuyệt vời" và là người kế thừa di sản của ông Abe.

Về phần mình, bà Takaichi khẳng định với ông Trump rằng, việc củng cố liên minh Nhật-Mỹ là "ưu tiên hàng đầu về mặt ngoại giao và an ninh" của chính quyền bà. Tokyo dự kiến sẽ cam kết thêm các khoản đầu tư mới, bao gồm việc mua xe bán tải, đậu nành và khí đốt của Mỹ. Bên cạnh đó, tân thủ tướng cũng được cho là sẽ trấn an ông Trump về việc Tokyo sẵn sàng chi tiêu nhiều hơn cho an ninh, đẩy nhanh kế hoạch tăng ngân sách quốc phòng lên 2% GDP.

Tokyo đã triển khai hàng nghìn cảnh sát để đảm bảo an ninh cho chuyến thăm.

"Thành công lớn" tại Malaysia

Chặng dừng chân đầu tiên của ông Trump tại Kuala Lumpur (Malaysia) được đánh dấu bằng một loạt thỏa thuận. Trong một bài đăng trên mạng xã hội Truth Social, ông Trump viết: "Vừa rời Malaysia, một đất nước tuyệt vời và sôi động. Đã ký các Thỏa thuận lớn về Thương mại và Đất hiếm, và ngày hôm qua, quan trọng nhất, đã ký Hiệp ước Hòa bình giữa Thái Lan và Campuchia. Không có chiến tranh! Hàng triệu sinh mạng đã được cứu".

Đây là chuyến thăm đầu tiên của ông Trump trên cương vị tổng thống tới Kuala Lumpur. Ông đã nhận được sự chào đón thảm đỏ với hai chuyên cơ F-18 của Malaysia hộ tống.

Bên lề Hội nghị thượng đỉnh ASEAN, ông Trump cũng đã có các cuộc gặp song phương, bao gồm cả việc hàn gắn quan hệ với Tổng thống Brazil Luiz Inacio Lula da Silva. Trong một diễn biến khác, ông Trump cũng để ngỏ khả năng gặp gỡ nhà lãnh đạo Triều Tiên Kim Jong Un khi ông ở bán đảo Triều Tiên. "Tôi để ngỏ khả năng đó," ông nói. Lần gần đây nhất hai nhà lãnh đạo gặp nhau là vào năm 2019 tại Khu phi quân sự (DMZ).