Phòng chống tin giả, sai sự thật trên mạng xã hội

Nhiều vụ việc đăng tin sai bị xử lý

Thời gian gần đây, việc lợi dụng mạng xã hội để vu khống, bôi nhọ, xúc phạm uy tín của các cơ quan, tổ chức; nhân phẩm cá nhân, ảnh hưởng tiêu cực đến đời sống xã hội diễn ra rất phức tạp.

Lực lượng chức năng đã vào cuộc xử lý nghiêm những trường hợp vi phạm. Điển hình ngày 10/5/2024, Công an huyện Kỳ Sơn đã ra quyết định xử phạt vi phạm hành chính số tiền 7,5 triệu đồng đối với P.V.N. (SN 1997), trú tại bản Phà Khảo, xã Phà Đánh về hành vi cung cấp, chia sẻ thông tin sai sự thật, xúc phạm uy tín của cơ quan, tổ chức (quy định tại Điểm a, Khoản 1, Điều 101, Nghị định 15/2020/NĐ-CP ngày 03/02/2020 của Chính phủ).

Nguyên nhân dẫn đến hành vi trên bắt nguồn từ việc khoảng 21h ngày 22/4/2024, khi P.V.N. điều khiển xe máy mang BKS 37F1.959.84 đi từ bản Hòa Sơn, xã Tà Cạ đến thị trấn Mường Xén thì gặp hiệu lệnh của Tổ công tác 373 (Công an huyện Kỳ Sơn) yêu cầu dừng xe, kiểm tra nồng độ cồn. Tuy nhiên, N. không chấp hành và có lời lẽ thách thức, không đúng chuẩn mực đối với lực lượng chức năng.

Sau đó, đối tượng này đã đăng tải bài viết, video có nội dung sai sự thật về lực lượng Công an huyện trên tài khoản Facebook “N.C”. Qua làm việc, P.V.N. đã thừa nhận hành vi vi phạm của mình.

Trước đó, ngày 2/11/2023, Công an huyện Đô Lương phát hiện một tài khoản đăng tải đoạn video về nhóm nữ sinh đánh nhau cùng nhiều bình luận trái chiều trên mạng xã hội. Qua xác minh, tài khoản nói trên là của bà T. T. D (SN 1985, trú tại xã Nghĩa Thái, huyện Tân Kỳ) , còn đoạn video bà D đăng tải là vụ việc xảy ra ngày 23/9/2023, một số học sinh do mâu thuẫn cá nhân nên có xích mích dẫn đến xô xát, đánh nhau. Sau đó, các em đã tự hòa giải và ra về.

Dù không phải là người chứng kiến, không biết rõ bản chất vụ việc mà chỉ xem qua video được lan truyền nhưng bà T. T. D đã suy diễn nội dung trên và đăng lên tài khoản cá nhân thông tin sai sự thật gây hoang mang dư luận. Làm việc với cơ quan công an, bà T.T.D thừa nhận do bản thân thiếu cẩn trọng, chưa tìm hiểu rõ nội dung đã nóng vội đăng tải lên tài khoản cá nhân.

Công an huyện Đô Lương đã phối hợp với Công an huyện Tân Kỳ ra quyết định xử phạt vi phạm hành chính đối với bà T.T.D số tiền là 7,5 triệu đồng về hành vi cung cấp, chia sẻ thông tin bịa đặt, gây hoang mang trong nhân dân.

Tương tự, tháng 6/2023, một phụ nữ trú tại xã Quỳnh Thanh, Quỳnh Lưu tên là T.V.C ( SN 1993) cũng bị cơ quan chức năng xử phạt 7,5 triệu đồng vì hành vi sử dụng tài khoản Facebook V.C.M. đăng tải nội dung sai sự thật, xuyên tạc về vụ việc một số đối tượng lạ mặt tấn công trụ sở UBND xã trên địa bàn tỉnh Đắk Lắk.

Tại cơ quan Công an, đối tượng khai nhận trong lúc truy cập mạng xã hội, đọc được thông tin về vụ việc tại Đắk Lắk, do chưa tìm hiểu kỹ nên đã đăng tải lên tài khoản cá nhân những nội dung không đúng sự thật, chưa được kiểm chứng, xúc phạm uy tín của chính quyền địa phương và lực lượng Công an (vi phạm điểm a, khoản 1, Điều 101, Nghị định số 15/2020/NĐ-CP ngày 03/2/2020 của Chính phủ quy định xử phạt hành chính trong lĩnh vực bưu chính, viễn thông, tần số vô tuyến điện, công nghệ thông tin và giao dịch điện tử (sửa đổi, bổ sung tại Nghị định số 14/2022/NĐ-CP).

Sau khi làm việc với cơ quan Công an, bà T.V.C. đã gỡ bỏ bài viết và đăng thông tin cải chính.

Theo ngành chức năng mặc dù đã đẩy mạnh công tác tuyên truyền kết hợp xử lý những hành vi tung tin giả, tin sai sự thật trên mạng xã hội và các nền tảng như Youtube, Tiktok, Instagram, Twitter, Viber, Wechat, Zalo... Tuy nhiên, vì nhiều mục đích khác nhau, tin giả, tin sai sự thật vẫn xuất hiện gây hoang mang cho người dân, ảnh hưởng đến tình hình ANTT địa bàn.

Bên cạnh đó, mạng xã hội cũng được các thế lực thù địch, phần tử cơ hội triệt để sử dụng như một công cụ để chống phá Đảng, Nhà nước, lan truyền các thông tin xuyên tạc, xấu độc, nhất là trước và trong các kỳ bầu cử; lấy phiếu tín nhiệm; các ngày lễ, sự kiện, dịp kỷ niệm lớn của đất nước, của địa phương.

Tại cuộc họp của Tiểu ban An toàn, an ninh mạng diễn ra mới đây, ông Đinh Xuân Khoa - Phó trưởng Phòng An ninh mạng và Phòng chống tội phạm công nghệ cao (Công an tỉnh Nghệ An) cho biết: Chỉ tính riêng các tháng đầu năm 2024, lực lượng chức năng đã kịp thời phát hiện, đấu tranh, xử lý 27 trường hợp có hành vi cung cấp, chia sẻ thông tin giả mạo, thông tin sai sự thật, xuyên tạc, vu khống, xúc phạm uy tín của các cơ quan, tổ chức, danh dự, nhân phẩm của cá nhân. Qua đó, ra quyết định xử phạt vi phạm hành chính với 12 trường hợp, thu nộp ngân sách Nhà nước 75 triệu đồng.

Bên cạnh đó, lực lượng chức năng cũng đã đấu tranh làm rõ 26 vụ, phá 23 chuyên án, bắt giữ 215 đối tượng có hoạt động sử dụng không gian mạng để thực hiện hành vi phạm tội.

Xây dựng thế trận an ninh nhân dân trên mạng xã hội

Pháp luật Việt Nam, trọng tâm là Bộ luật Hình sự, Luật An ninh mạng nghiêm cấm các hành vi thông tin sai sự thật, bịa đặt, xâm phạm danh dự, uy tín, nhân phẩm hoặc gây thiệt hại hoạt động kinh tế - xã hội, gây khó khăn cho hoạt động của cơ quan nhà nước hoặc người thi hành công vụ, xâm phạm quyền và lợi ích hợp pháp của cơ quan, tổ chức, cá nhân.

Theo đó hành vi đăng tải thông tin bịa đặt, sai sự thật, gây hoang mang dư luận có thể bị xử phạt vi phạm hành chính theo điểm a, điểm d, khoản 1, điều 101 Nghị định 15/2020/NĐ-CP ngày 3/2/2020 của Chính phủ hoặc xử lý hình sự theo Điều 288 Bộ luật Hình sự 2015 về tội "Đưa hoặc sử dụng trái phép thông tin mạng máy tính, mạng viễn thông". Các khung hình phạt hành chính cao nhất là phạt tiền từ 200 triệu đồng tới 1 tỷ đồng hoặc phạt tù từ 2 tới 7 năm.

Nếu đưa những thông tin vì mục đích xấu gây ra hậu quả lớn ảnh hưởng an ninh trật tự trên xã hội thì ngoài việc bị xử phạt tiền, người vi phạm còn đối diện với nguy cơ hình phạt tù.

Do vậy, cơ quan Công an khuyến cáo người dùng mạng xã hội chấp hành nghiêm các quy định của pháp luật; tỉnh táo khi tiếp nhận các thông tin, nhất là các bài viết, video chưa rõ nội dung bản chất vụ việc, nguồn thông tin không chính thống; tuyệt đối không đăng tải, chia sẻ những thông tin vi phạm pháp luật, xúc phạm danh dự, nhân phẩm, ảnh hưởng đến tổ chức, cá nhân; không sử dụng ngôn ngữ phản cảm, vi phạm thuần phong, mỹ tục trên mạng xã hội. “Việc kiểm chứng thông tin trước khi đăng tải, chia sẻ là vô cùng cần thiết để tránh hậu quả pháp lý và an ninh trật tự”, đại diện ngành chức năng nhấn mạnh.

Để phòng ngừa, đấu tranh hiệu quả với hoạt động sử dụng không gian mạng xâm phạm an ninh quốc gia và trật tự an toàn xã hội, cùng với các giải pháp đẩy mạnh công tác tuyên truyền dưới nhiều hình thức; xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm nhằm tăng tính giáo dục, răn đe…ngày 6/11/2023, UBND tỉnh Nghệ An ban hành Quyết định số 29 về quy định phát ngôn, cung cấp thông tin cho báo chí; xử lý thông tin đăng, phát trên báo chí và thông tin phản ánh trên mạng xã hội của các cơ quan hành chính Nhà nước trên địa bàn tỉnh.

Trong đó nêu rõ, khi phát hiện thông tin phản ánh trên mạng xã hội sai hoặc có một phần nội dung sai về việc thực hiện nhiệm vụ, công vụ của cơ quan; của cán bộ, công chức, viên chức trong cơ quan, đơn vị, địa phương thì người đứng đầu cơ quan hành chính Nhà nước gửi văn bản đề nghị UBND tỉnh, Sở Thông tin và Truyền thông xử lý tổ chức, cá nhân đăng, phát thông tin sai trên mạng xã hội.

Quyết định cũng nêu rõ: Cán bộ, công chức, viên chức khi phát hiện thông tin phản ánh trên mạng xã hội sai hoặc có nội dung sai về việc thực thi nhiệm vụ, công vụ của cá nhân thì báo cáo bằng văn bản (trong đó, nêu rõ nội dung phản ánh sai) cho người đứng đầu cơ quan, địa phương nơi mình đang công tác biết để kịp thời xử lý.

Phát biểu tại cuộc họp của Tiểu ban an toàn, an ninh mạng mới đây, đồng chí Lê Hồng Vinh - Uỷ viên BTV Tỉnh ủy, Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh đã nhấn mạnh vai trò, tầm quan trọng của công tác an ninh, an toàn thông tin mạng; phòng chống thông tin xấu độc; tin giả, tin sai sự thật trong giai đoạn mới.

Đồng thời, đề nghị các ngành, các địa phương, đơn vị huy động các nguồn lực, tập trung xây dựng thế trận an ninh nhân dân, tạo sức mạnh tổng hợp để phòng ngừa, đấu tranh với các loại tội phạm trên không gian mạng; Tăng cường rà soát, kịp thời xử lý nghiêm các hành vi vi phạm pháp luật, tội phạm sử dụng công nghệ cao, nhất là các hành vi đăng tải, chia sẻ thông tin xấu, độc chống Đảng, Nhà nước trên không gian mạng...