Phòng ngừa ma túy, giữ yên vùng biên

(Baonghean) - Cùng với việc đẩy mạnh đấu tranh với tội phạm buôn bán, vận chuyển, tàng trữ ma túy, lực lượng Bộ đội Biên phòng Nghệ An tổ chức đợt cao điểm tuyên truyền, vận động đồng bào các dân tộc ở vùng biên huyện Quế Phong tránh xa ma túy, xây dựng bản làng yên vui. Bởi vậy, những ngày này, trên rẻo cao, cán bộ, chiến sỹ biên phòng càng rộn ràng nhịp bước cùng dân bản.

Cán bộ, chiến sỹ Đồn Biên phòng Tri Lễ phối hợp với các tổ chức, đoàn thể tuyên truyền cho đồng bào phòng, chống ma túy.

Giữa tháng 6, 14 cán bộ, chiến sỹ thuộc Đội tuyên truyền văn hóa, văn nghệ của Bộ Chỉ huy Bộ đội Biên phòng tỉnh (BĐBP) lên đường hướng về miền Tây xứ Nghệ. Chuyến “lên ngàn” dưới trời nắng nóng trên 37 độ C với chiếc xe không điều hòa nhiệt độ nhưng tất cả anh, chị em trong đoàn công tác luôn lạc quan, hăm hở đến với đồng bào vùng biên Quế Phong. Thi thoảng, các anh, chị cất lên những lời ca như xóa tan đi mệt nhọc của cung đường quanh co. Đại úy Phạm Anh Tuấn - Đội phó Đội tuyên truyền cho biết: “Chuyến đi này trong vòng hơn 1 tháng, chúng tôi sẽ đến 13 bản làng ở 6 xã của huyện Quế Phong để tuyên truyền, vận động đồng bào các dân tộc Thái, Mông, Khơ Mú, Kinh… không tham gia buôn bán, vận chuyển, tàng trữ, sử dụng các chất gây nghiện. Để chuẩn bị cho chuyến công tác dài ngày này, trước đó, chúng tôi đã dành 2 tháng tập luyện những ca khúc, vở kịch bằng tiếng đồng bào có nội dung làm rõ tác hại của ma túy và thông điệp chúng tôi muốn chuyển tải đến đồng bào là hãy tránh xa ma túy, góp sức xây dựng cuộc sống yên vui, tiến bộ…”.

Điểm đến đầu tiên trong hành trình của Đội tuyên truyền văn hóa - văn nghệ BĐBP là xã Tri Lễ, địa bàn trọng điểm phức tạp về ma túy trong nhiều năm qua. Bởi vậy, cán bộ, chiến sỹ Đồn Biên phòng Tri Lễ tích cực đồng hành cùng các hoạt động của đội tuyên truyền. Thượng tá Lương Văn Ất - Đồn trưởng cung cấp nhanh thông tin: “Những năm qua, để ngăn chặn “cái chết trắng”, Đồn tăng cường cán bộ, chiến sỹ, phối hợp với lực lượng công an, dân quân tự vệ và các tầng lớp nhân dân tổ chức truy quét tội phạm ma túy. Từ đầu năm đến nay, lực lượng của Đồn Biên phòng Tri Lễ phát hiện 13 vụ buôn bán ma túy, bắt giữ 15 đối tượng, giao cho các cơ quan chức năng xử lý theo pháp luật. Tuy nhiên đến nay, trên địa bàn vẫn còn 4 tụ điểm phức tạp về ma túy, có 62 người nghiện ma túy. Chúng tôi đang phối hợp chặt chẽ các lực lượng và đồng bào để từng bước đẩy lùi tệ nạn ma túy, làm trong sạch địa bàn. Đẩy mạnh chiến dịch tuyên truyền là một trong những yếu tố quan trọng để thực hiện mục tiêu đó”.

Ngay khi vừa xuống xe, các cán bộ, chiến sỹ Đội tuyên truyền văn hóa - văn nghệ BĐBP bắt tay ngay vào công việc, cùng nhau vận chuyển loa máy, nhạc cụ, trang phục… đến ngay bản Na Lịt - địa điểm cách trung tâm xã 5 km. Sàn diễn là sân bóng chuyền của bản. Sân khấu được dựng nhanh bằng những cây tre, mét và phông màn trắng. Tiếng máy nổ kêu vang để đội thử 4 chiếc đèn chiếu sáng cơ động; Ban quản lý bản thông báo tới dân bản về chương trình văn nghệ tối…, tất cả làm nên không khí náo nức ở bản làng. Hôm nay, tất cả các gia đình tổ chức ăn tối sớm hơn thường lệ, hàng trăm người, già trẻ, gái trai, mỗi người mang theo một ghế mây đến sân bóng chuyền xem văn nghệ. Nhiều người mẹ trẻ địu con thơ đến từ chập choạng tối. Lâu lắm rồi, bản mới có một “đoàn văn công” đến diễn. Sau những tiết mục ca múa hấp dẫn, Đội tuyên truyền BĐBP diễn vở kịch “Nắng mới vùng biên” phản ánh cuộc sống khó khăn của bản làng vùng cao trước sự xâm nhập của ma túy. Vở kịch chỉ rõ những tác hại của ma túy, rằng: Khi “cái chất gây nghiện” vào bản, nhiều thanh niên và cả người lớn tuổi bị lôi cuốn vào vòng xoáy; kẻ thì hám lợi tham gia buôn bán, người thì sa vào nghiện hút; bản làng vì thế không còn yên vui, nạn trộm cắp diễn ra, những giá trị văn hóa, đạo đức tốt đẹp của dân bản có nguy cơ bị băng hoại…Trước tình hình đó, BĐBP đã vào cuộc tích cực, phối hợp với cấp ủy, ban cán sự bản, với già làng, người có uy tín và Đoàn thanh niên tích cực tuyên truyền, vận động những người lầm lỗi hoàn lương, chăm lo phát triển kinh tế, xây dựng bản làng yên vui. Vở kịch khép lại mà tiếng vỗ tay tán thưởng của dân bản còn vang mãi. Nhiều em nhỏ thích thú, hái vội những bông hoa rừng tặng các anh, chị diễn viên.

Tiểu phẩm tuyên truyền phòng chống ma túy do BĐBP tỉnh thực hiện.

Sau thành công của đêm diễn, sáng hôm sau, Phòng chính trị BĐBP tỉnh phối hợp với cấp ủy, chính quyền xã và chi bộ, ban cán sự bản Na Lịt tổ chức “hội nghị” dân bản; gặp gỡ, cảm hóa, giáo dục các đối tượng liên quan đến ma túy; Đưa những đối tượng từng phạm tội buôn bán, vận chuyển, tàng trữ, sử dụng ma túy và các đối tượng liên quan khác ra kiểm điểm, viết cam kết không tái phạm trước dân bản. Anh Vi Văn Hòa- một người từng nghiện hút và tham gia buôn bán ma túy, bị lực lượng chức năng bắt, sau thời gian cải tạo trở về địa phương mạnh dạn đứng trước dân bản và các vị khách nói: “Tôi từng có thời gian sai lầm, vướng vào ma túy, bị bắt giam, cải tạo. Giai đoạn đó, cả gia đình tôi sống trong hổ thẹn. Tôi cảm thấy xấu hổ vì điều đó và phấn đấu sống ngày càng tốt hơn. Về lại với bản, tôi cùng gia đình cố gắng phát triển chăn nuôi, sản xuất và tập trung nuôi dạy con cái. Hàng ngày, tôi tự lấy những sai lầm đáng xấu hổ của mình nói với con để tránh xa ma túy. Dân bản cũng đã thấy được những tác hại của ma túy rồi đó. Người nghiện thì bị bệnh, gia đình lâm vào khó khăn, kẻ buôn bán bị pháp luật trừng trị. Mong rằng bản ta không có thêm ai dính vào ma túy…”.

Cuối buổi họp, tất cả các hộ dân trong bản đã ký cam kết không tàng trữ, sử dụng ma túy, không tiếp tay, bao che tội phạm buôn bán ma túy. Ông Hà Văn Hòa - Bí thư chi bộ bản Na Lịt cho biết: “Bản hiện vẫn còn 5 người nghiện ma túy và 12 người khác nghi nghiện. Trên địa bàn đang có 2 điểm bản lẻ ma túy. Chúng tôi cũng như các lực lượng chức năng theo dõi và có những phương án đẩy lùi ma túy khỏi địa bàn. Còn đối với con em, chi bộ, ban cán sự bản thường xuyên nhắc nhở không tiếp cận kẻ xấu, tránh dính đến ma túy và các tệ nạn xã hội. Với sự phối hợp của Đồn Biên phòng Tri Lễ và BĐBP tỉnh, đợt này, bản tổ chức được việc kiểm điểm các đối tượng liên quan đến ma túy trước dân. Điều đó dân bản rất đồng tình và chung tay phòng chống ma túy, giữ vững an ninh chính trị - trật tự an toàn xã hội trên địa bàn”.

Tam biệt Na Lịt, đoàn công tác của BĐBP đến với bản Mường Lống của Tri Lễ. Con đường độc đạo qua 4 dốc núi, 5 khe suối chỉ đi xe máy vào mùa khô và đi bộ vào mùa mưa đã làm cho khoảng cách 20 km từ trung tâm xã vào bản trở nên xa cách. Thế nhưng với trách nhiệm được giao, cùng với sự giúp sức của cán bộ, chiến sỹ Đồn Biên phòng Tri Lễ, Đội truyên truyền văn hóa - văn nghệ BĐBP đã có mặt tại bản đúng lịch hẹn với đồng bào Mông nơi đây. Để đưa được loa máy và các đạo cụ vào bản, đoàn công tác phải thuê cánh xe ôm “cừ khôi” trên địa bàn xã. Quãng đường 20 km nhưng với độ phức tạp, gian khó, mỗi chuyến xe ôm vào mùa khô có giá 300.000 đồng. “Đó là “nể bộ đội” chúng tôi mới đi với giá đó. Còn giá phải là 400.000 đồng. Nếu vào mùa mưa, có nhiều khách trả trên 500.000 đồng chúng tôi cũng ngại đi”- một tài xế xe ôm cho biết như vậy.

Sân khấu cho đêm văn nghệ tuyên truyền, vận động đồng bào phòng, chống ma túy ở bản Mường Lống chỉ có 2 bóng đèn compact sáng bằng ắcquy. Thế nhưng trên 600 người dân trong bản đã tập trung đông đủ, “vỗ tay hết cỡ” cho các tiết mục được xen kẽ giữa tiếng Kinh và tiếng Mông. Ông Thò Thông Lỳ - Bí thư chi bộ cho biết: “Hàng chục năm qua, từ khi lập bản đến nay, người Mông nơi đây lần đầu tiên mới được xem một chương trình văn nghệ chuyên nghiệp như vậy…”. Có lẽ chính vì vậy mà ngay sáng hôm sau, trong buổi họp dân tiến hành ký cam kết phòng, chống ma túy, tất cả các hộ dân có mặt, không vắng gia đình nào.

Rời bản Mường Lống - xã Tri Lễ, đoàn công tác của BĐBP tỉnh tiếp tục vào các bản làng vùng biên khác của các xã: Thông Thụ, Hạnh Dịch, Nậm Giải và 2 xã nội địa là Châu Kim và Châu Thôn để tuyên tuyền, vận động toàn dân phòng, chống ma túy. Đây là nhiệm vụ được thực hiện theo Kế hoạch phối hợp số 678 giữa BĐBP tỉnh với huyện Quế Phong về việc giải quyết tình hình phức tạp về ma túy trên tuyến biên giới. Mặc dù thời gian qua, cán bộ, chiến sỹ BĐBP tăng cường công tác nghiệp vụ, đấu tranh với tội phạm ma túy nhưng Quế Phong vẫn là một địa bàn phức tạp. 6 tháng đầu năm, BĐBP đã bắt giữ 20 vụ buôn bán vận chuyển ma túy với 28 đối tượng, thu giữ trên 21 kg heroin (tương đương 60 bánh heroin), trên 3.100 viên ma túy tổng hợp. Đến nay, trên địa bàn huyện vẫn còn 8 tụ điểm phức tạp, 94 điểm bán lẻ ma túy với 765 người nghiện, 1.104 người nhiễm HIV. Đó là con số vào sổ quản lý, theo dõi, đấu tranh, nhưng thực tế có thể còn nhiều hơn thế. Thực trạng đó đặt ra nhiều vấn đề cần giải quyết. Theo Thượng tá Lê Như Cương - Phó Chủ nhiệm Chính trị, bên cạnh đẩy mạnh tấn công tội phạm ma túy thì công việc không kém phần quan trong, có tính quyết định chính là nâng cao nhận thức tác hại và ý thức phòng, chống ma túy cho đồng bào các dân tộc. Chính vì vậy, chuyến công tác của BĐBP đến tuyên truyền, vận động đồng bào tránh xa ma túy, tập trung sản xuất, phát triển kinh tế - xã hội, giữ gìn bản sắc văn hóa dân tộc góp phần quan trọng phát huy tích cực phong trào quần chúng tham gia tố giác tội phạm, cảm hóa giáo dục người lầm lỗi tại gia đình và trong cộng đồng dân cư. Thông qua các chương trình văn hóa, văn nghệ và kiểm điểm các đối tượng liên quan đến ma túy trước cộng đồng, BĐBP tỉnh cùng cấp ủy, chính quyền địa phương ở Quế Phương thực hiện phương châm: Lấy giáo dục, thuyết phục là chính, khuyến khích quần chúng tố giác các đối tượng vi phạm, củng cố mối đoàn kết làng, bản, dòng họ và cộng đồng dân tộc. Từ đó góp phần phòng, chống ma túy và các tệ nạn xã hội một cách hiệu quả nhất.

Nguyên Sơn