Nghệ An: Nhiều chòi canh lửa rừng bị xuống cấp nghiêm trọng

Chòi canh lửa xóm Vạn Yên, xã Hoà Sơn, huyện Đô Lương xuống cấp trầm trọng. Ảnh: Văn Trường.

Men theo đồi thông ở xóm Vạn Yên, xã Hoà Sơn, huyện Đô Lương chúng tôi đã tìm đến chòi canh lửa trung tâm của xóm Vạn Yên do (Công ty TNHH-MTV lâm nghiệp Đô Lương) quản lý. Chòi canh lửa này cao hơn 10 mét, có nhiệm vụ quan trọng là giám sát được lửa rừng cho cả một vùng rừng thông rộng lớn gồm các xã Hoà Sơn, Bài Sơn, Thịnh Sơn, Giang Sơn Đông và một phần diện tích của huyện Yên Thành. Nhờ từ chòi canh này đã phát hiện và dập tắt được nhiều vụ cháy rừng trong những năm qua.

Tuy nhiên, do chòi đã được xây dựng từ lâu (năm 2000), qua thời gian đến nay chòi đã xuống cấp trầm trọng, các bậc cầu thang bằng sắt bị tét rỉ, sàn chòi gỗ đã mục nát, một số thanh gỗ đã bị gãy, mái che bị sập. Một công nhân trực chòi canh xóm Vạn Yên chia sẻ: Vào mùa nắng nóng để leo lên chòi canh lửa rừng rất nguy hiểm, tai nạn có thể xảy ra bất cứ lúc nào.

Sàn gỗ trên chòi canh lửa xóm Vạn Yên, xã Hoà Sơn, huyện Đô Lương bị mục nát. Ảnh: Văn Trường

Ông Phan Hồng Tiến - Giám đốc Công ty TNHH-MTV lâm nghiệp Đô Lương cho biết: Những năm qua chúng tôi đã bỏ kinh phí ra để cải tạo, nâng cấp chòi canh lửa, tuy nhiên do chòi canh xuống cấp mạnh nên việc cải tạo không hiệu quả. Hiện tại đơn vị đang có 2 chòi canh lửa rừng khác xuống cấp, hư hỏng gồm chòi canh lửa xã Mỹ Sơn và Bài Sơn.

Cũng nằm trong tình cảnh trên, chòi canh lửa xã Nam Giang, huyện Nam Đàn xuống cấp, hư hỏng không sử dụng được. Đại diện Hạt Kiểm lâm Nam Đàn, Hưng Nguyên cho biết thêm: Chòi canh lửa xã Nam Giang (Nam Đàn) cao trên 12 mét, được bố trí cho 3 lực lượng canh gác 24/24 trong mùa nắng nóng gồm lực lượng Đội Kiểm lâm cơ động và phòng chữa cháy rừng số 1, Hạt Kiểm lâm Nam Đàn, Hưng Nguyên, Ban quản lý rừng đặc dụng Nam Đàn.

Chòi canh lửa xã Nam Giang, huyện Nam Đàn xuống cấp, hư hỏng không sử dụng được nay phải thuê trại chăn nuôi, tận dụng bể chứa nước làm "chòi" canh lửa. Ảnh: Văn Trường

Chòi canh lửa xã Nam Giang có nhiệm vụ giám sát lửa rừng thông đặc dụng gắn với nhiều khu di tích lịch sử quan trọng như khu mộ Bà Hoàng Thị Loan; khu lăng mộ Vua Mai Hắc Đế và tiếp giáp với các huyện thường xảy ra cháy rừng như Thanh Chương, Đô Lương, Hưng Nguyên và Hương Sơn (Hà Tĩnh).

Lâu nay chòi canh lửa Nam Giang xuống cấp, đặc biệt là cây thông che khuất tầm nhìn. Vì vậy, từ năm 2021 các đơn vị trên đã phải thuê một trang trại chăn nuôi ở gần đó có một ngọn tháp chứa nước cao trên 14 mét để làm “chòi” canh quan sát lửa rừng. Tuy nhiên, cũng có những bất cập tại chòi canh này là nằm xa trạm quản lý bảo vệ rừng và không đảm bảo an toàn.

Hạt Kiểm lâm Nam Đàn, Hưng Nguyên đã đề xuất với Chi cục Kiểm lâm cần sớm có kế hoạch để hỗ trợ nguồn vốn, xây dựng lại chòi canh ở vị trí mới thuận lợi hơn để cho việc canh gác lửa rừng.

Chòi canh lửa trên ngọn tháp nước. Ảnh: Văn Trường

Nhiều năm qua, chòi canh lửa ở xóm 11, xã Xuân Thành (Yên Thành) bị hư hỏng nặng. Quan sát tại chòi canh này thấy phần bê tông bị nứt, lòi các đoạn thép bên trong. Phía trên chòi phần mái đã bị đổ sập, nên không ai dám trèo lên để quan sát.

Đại diện Ban quản lý rừng phòng hộ Yên Thành cho biết thêm: Huyện Yên Thành hiện có 3 chòi canh thì có 2 chòi canh bị hư hỏng không sử dụng được gồm chòi canh xóm 11, xã Xuân Thành và chòi canh xóm Tây Tiến, xã Tiến Thành. Các chòi canh này đều được xây dựng từ những năm 1990.

Do không quan sát được từ chòi canh lửa nên lực lượng bảo vệ rừng hàng ngày phải tuần tra canh gác và phối hợp với nhân dân để phát hiện lửa rừng. Về lâu dài cần có giải pháp để xây dựng các chòi canh để đảm bảo công tác phòng cháy chữa cháy rừng.

Chòi canh lửa ở xóm 11, xã Xuân Thành (Yên Thành) phần mái đã bị đổ gãy. Ảnh: Văn Trường

Theo báo cáo của Chi cục Kiểm lâm, địa bàn Nghệ An hiện có trên 16.000 ha rừng thông. Trước mùa cháy các chủ rừng đã duy tu, bảo dưỡng được trên 20 chòi canh lửa. Tuy nhiên, khó khăn nhất hiện có gần 10 chòi canh lửa xuống cấp trầm trọng cần phải xây dựng mới tập trung ở các huyện Nam Đàn, Yên Thành, Đô Lương, Quỳnh Lưu…

Do khó khăn về nguồn vốn, nên đến nay chưa thể xây dựng mới được các chòi canh lửa trên. Về lâu dài Chi cục Kiểm lâm đang vận động các đơn vị chủ rừng cân đối nguồn vốn để xây dựng mới một số chòi canh. Đặc biệt để nâng cao hiệu quả, Chi cục Kiểm lâm chỉ đạo cho lắp hệ thống cảnh báo sớm cháy rừng bằng camera tại các chòi canh lửa rừng mang lại hiệu quả cao trong công tác canh lửa rừng.