Cần biện pháp ngăn chặn triệt để

Chúng tôi có mặt tại bản Đình Hương, xã Tam Đình (Tương Dương) một ngày sau khi vụ tai nạn thương tâm vào chiều 1-5, khiến 5 người thiệt mạng.

Anh Lương Văn Giáp, (một trong hai người may mắn thoát chết) chưa hết bàng hoàng, kể lại: "Chiều hôm đó (1-5), cả 7 người mang dụng cụ: xà beng, cuốc, xẻng... đến địa điểm gần bờ sông để khai thác vàng.

Đến cuối buổi chiều, khi đã đào xuống sâu được khoảng gần 10m và vạt được một vách dựng đứng thì cả tốp quyết định dùng máy hút nước sông lên để phụt rửa đất đãi vàng, bất ngờđất, đá đổập xuống vùi lấp cả năm người phía dưới, còn tôi và anh Lương Văn Kháy (ở xã Tam Thái) ở trên nên may mắn thoát chết. Gọi người đến cứu thì đã không kịp...".

Người dân địa phương kể lại: sau khi nghe tiếng kêu cứu của anh Giáp và anh Kháy, nhiều người đã tức tốc chạy đến mang theo các dụng cụ cần thiết, đồng thời cũng báo lên trên để có phương án ứng cứu kịp thời. Thế nhưng, do đây là địa điểm có nền đất yếu, chủ yếu là đất pha cát có xen lẫn ít đá, trong quá trình khai thác lại tiến hành theo kiểu khoét hàm ếch, trước đó trời mưa đã làm nền đất mất độ kết dính nên lớp đất sập xuống rất dày, nước lại khá nhiều nên không kịp cứu các nạn nhân.

Sau khi nhận được tin báo, UBND huyện đã thành lập Ban công tác cứu hộ, cứu nạn, theo Quyết định số 434/QĐ-UBND ngày 1-5-2011, do đồng chí Nguyễn Hồ Cảnh - Chủ tịch UBND huyện làm trưởng ban, cùng đại diện các ban, ngành liên quan, đã nhanh chóng xuống hiện trường để chỉđạo công tác cứu hộ, thăm hỏi, hỗ trợ gia đình các nạn nhân.

Huyện Tương Dương kịp thời thăm hỏi gia đình các nạn nhân

Với tinh thần khẩn trương, chỉ sau khoảng 3 tiếng đồng hồ (lúc 17h cùng ngày), việc đưa các thi thể ra khỏi hốđã được hoàn tất. Danh tính các nạn nhân được xác định, bao gồm: Mạc Văn Ánh (SN 1984), Mạc Văn Thọ (SN 1996), Lương Văn Bích (SN 1991), Lương Văn Sơn (SN 1976) và Lang Văn Hiển (SN 1990), tất cảđều trú tại bản Đình Hương, trong đó, Mạc Văn Ánh và Mạc Văn Thọ là anh em ruột, và Thọ hiện đang là học sinh lớp 9 Trường THCS Tam Đình, tranh thủđược nghỉ lễ theo anh trai đi đào vàng thì bị nạn.

Đến 9h sáng 2-5, chính quyền các cấp và gia đình cũng đã tiến hành xong các thủ tục và chôn cất các nạn nhân.

Sự việc xẩy ra là điều hết sức đáng tiếc, lãnh đạo Huyện ủy, HĐND, UBND UBMTTQ các cấp huyện Tương Dương đã đến động viên, chia buồn các gia đình và hỗ trợ mỗi nạn gia đình nhân 5 triệu đồng. Một số doanh nghiệp trên địa bàn cũng đã kịp thời hỗ trợ gia đình mỗi nạn nhân 3 triệu đồng, UBND xã Tam Đình hỗ trợ mỗi nạn nhân 500 nghìn đồng....

Sự việc này một lần nữa lại cho thấy hậu quả nghiêm trọng của việc khai thác vàng trái phép: không chỉ gây ô nhiễm môi trường, làm biến đổi dòng chảy của các khe, suối, mất cân bằng sinh thái, mà còn dẫn đến những tai nạn chết người.

Ông Ngân Văn Bằng, Bí thưĐảng ủy xã Tam Đình cho biết: Dù nạn khai thác vàng trái phép trên địa bàn xã không đến nỗi nóng bỏng như các xã Yên Tĩnh, Yên Na, Yên Hòa..., nhưng trên địa bàn xã có 1.028 hộ, 4.176 nhân khẩu, thì cũng phải có đến hơn 100 người thường xuyên đi đào đãi vàng. Ngay như hố vàng vừa xẩy ra tai nạn, trước đó đã mấy lần bịđình chỉ.

Điều đáng quan tâm nhất hiện nay là cần một giải pháp mạnh để ngăn chặn triệt để tình trạng khai thác vàng trái phép ở Tương Dương. Cách đây đúng 1 tháng (vào ngày 2-4), tại xóm Dến, bản Huồi Pai (xã Yên Tĩnh), một vụ sập hầm khai thác vàng trái phép cũng đã xẩy ra, làm vùi chết em La Thị Trang (học lớp 5 Trường Tiểu học Yên Tĩnh 2).

Sau vụ sập hầm vàng này, huyện Tương Dương đã vào cuộc dẹp nạn khai thác vàng trái phép, tổ chức họp các xã và các phòng, ban để quán triệt công tác quản lý khoáng sản trên địa bàn, tiếp tục đẩy mạnh việc ngăn chặn, đẩy đuổi các đối tượng khai thác vàng trái phép, xử lý 5 vụ, tịch thu 9 máy hút, 1 máy múc. Thế nhưng hiệu quảđã không được như ý muốn. Vì thế các vụ tai nạn vẫn cứ tiếp tục xẩy ra.

Đặng Nguyễn