Miền Tây xứ Nghệ - Tiềm năng lớn chờ khai thác
(Baonghean.vn) Miền Tây Nghệ An gồm 11 huyện, thị với diện tích tự nhiên gần 1,4 triệu ha, chiếm 84% diện tích toàn tỉnh Nghệ An. Nơi đây rất giàu tiềm năng phát triển du lịch sinh thái và du lịch văn hoá và tâm linh. Tuy nhiên, trong những năm qua, việc đầu tư phát triển du lịch miền Tây còn hạn chế. Du lịch miền Tây xứ Nghệđược ví như nàng công chúa ngủ trong rừng chờ người đánh thức...
Miền Tây Nghệ An nằm trong vùng nhiệt đới gió mùa, địa hình gồm nhiều dãy núi đá vôi kết nối nhau, tạo nên một hệ sinh thái rất giàu tiềm năng phát triển du lịch. Trong đó, nổi bật nhất là hai khu bảo tồn thiên nhiên Pù Huống (40.000 ha), Pù Hoạt (43.000 ha) và Vườn Quốc gia Pù Mát (91.000 ha) vừa được UNESCO công nhận là Khu dự trữ sinh quyển thế giới. Tại các khu bảo tồn này, cảnh quan vẫn giữđược vẻ hoang sơ, nguyên sinh đặc thù của núi, rừng nhiệt đới Châu Á.
Tại đây có nhiều rừng cây cổ thụ hàng ngàn năm tuổi như Pơ mu, Sa mu dầu có đường kính từ 3,4 - 5m hiếm nơi nào có được. Hệđộng thực vật hết sức đa dạng, phong phú. Hệ thực vật có hơn 2.600 loài, trong đó 50 loài thuộc quý hiếm, trên 250 loài dược liệu quý. Hệđộng vật gồm 150 loài thú, 300 loài chim, 25 loài bò sát, 82 loài cá, 15 loài lưỡng thể, trong đó nhiều loài đặc hữu, được ghi vào sách đỏ của Việt Nam và thế giới, như: sao la, hổ vằn, voi, mang lớn Trường Sơn, sói đuôi đỏ....
Lễ hội Đền Chín Gian (Quế Phong). Ảnh: Công Kiên
Với nhiều đỉnh cao trên 2.700m so với mặt nước biển, trong những cánh rừng nguyên sinh Miền Tây Nghệ An có nhiều hang động, thác nước rất đẹp như thác Khe Kèm, suối nước Mọc ở huyện Con Cuông; thác Xao Va, thác 7 tầng ở huyện Quế Phong; Hang Thắm Nặm, Thắm Xoong Tú ở huyện Tương Dương; hang Bua, hang Thẩm Ồm, Thẩm Chạng ở huyện Quỳ Châu... Bên cạnh đó, miền Tây còn có nhiều giá trị về văn hóa, lịch sử.
Nơi đây là vùng đất cổ, có 6 dân tộc anh em sinh sống lâu đời (trong đó đồng bào dân tộc thiểu số chiếm khoảng 37% - tương đương 426 ngàn người), còn lưu giữ nhiều di tích lịch sử văn hoá ghi lại những dấu ấn quá trình phát triển của cư dân vùng đất này. Đó là di tích Thành Trà Lân, bia Ma Nhai, Cây đa Cồn Chùa ở Con Cuông, đền Chín gian ở Quế Phong, di chỉ Làng Vạc ở Thị xã Thái Hoà...Các phong tục tập quán, các làn điệu dân ca, dân vũ, nghề thủ công truyền thống, văn hoá ẩm thực, trang phục, kiến trúc nhà sàn...của người dân từ xưa đến nay vẫn được lưu truyền. Các sinh hoạt văn hoá đặc sắc được gìn giữ hầu như nguyên vẹn. Với các yếu tố tự nhiên và xã hội, nhân văn như vậy, tiềm năng du lịch Miền Tây Nghệ An là rất lớn, hứa hẹn phát triển được các loại hình du lịch cộng đồng kết hợp du lịch sinh thái, xây dựng được nhiều sản phẩm du lịch đặc thù như dưỡng bệnh, du lịch thể thao, mạo hiểm, nghiên cứu khoa học.
Những năm qua, việc phát triển du lịch ở Miền Tây đã bắt đầu được tỉnh Nghệ An chú trọng và tập trung xây dựng như: quy hoạch các khu, các điểm du lịch hình thành trong quá trình phát triển của vùng như du lịch hồ thuỷđiện Bản Vẽ, Khe Bố, Bản Mồng, Hủa Na; hình thành hai trung tâm du lịch quan trọng của tỉnh là Trung tâm du lịch Vườn quốc gia Pù Mát và Trung tâm du lịch văn hoá - sinh thái Quỳ Châu - Quế Phong; tạo ra các sản phẩm du lịch đặc thù nhưở Vườn quốc gia Pù Mát là du lịch sinh thái, khai thác tuyến Phà Lài - Khe Khặng, hình thành các làng nghề dệt thổ cẩm thủ công truyền thống... Cơ sở hạ tầng du lịch ở các khu vực này được quan tâm đầu tư như: nâng cấp đường nối từ QL 7 vào Vườn quốc gia Pù Mát, đường từ QL 48 vào Hang Bua, hang Thẩm Ồm, mở tuyến vào bản Tùng Hương và rừng cây cổ thụ Pù Xiêm Liệp, đường vào thác Khe Kèm ở Con Cuông, đường giao thông nối các huyện biên giới; đầu tư dự án phục hồi Thành Trà Lân, nâng cấp đường vào bia Ma Nhai.
Tuyến du lịch Quỳ Châu - Quế Phong tập trung vào dự án xây dựng khu du lịch sinh thái thác
Tuy nhiên, nhìn chung, hiệu quả của phát triển du lịch, miền Tây Nghệ An còn hạn chế, lượng du khách hàng năm đến miền Tây vẫn còn khiêm tốn so với tiềm năng. Nguyên nhân là do tiềm năng du lịch vẫn còn bị bỏ ngỏ, chưa được khai thác. Công tác tuyên truyền, tiếp thị chưa được triển khai sâu rộng và thường xuyên tới thị trường du lịch trong và ngoài nước. Việc bảo vệ môi trường sinh thái, bảo tồn đa dạng sinh học chưa được quan tâm đúng mức. Cơ sở hạ tầng và các dịch vụ du lịch (đường giao thông, lưu trú, vui chơi giải trí, y tế, thông tin liên lạc, điện nước...) còn khó khăn và nghèo nàn, những sản phẩm đặc thù du lịch miền Tây chưa được tổ chức, đầu tư rõ nét, đặc thù. Các dịch vụ cho khách du lịch còn đơn điệu, chỉ mới dừng lại ởăn và nghỉ, các dịch vụ hỗ trợ còn yếu nên chưa đáp ứng được nhu cầu của du khách, đặc biệt là khách nước ngoài...Các hoạt động du lịch còn manh mún, nhỏ lẻ, đơn tuyến và thiếu tính chuyên nghiệp với đầy đủ tất cả các khâu đồng bộ.
Phát triển du lịch miền Tây Nghệ An là nhiệm vụ quan trọng, bức thiết để thúc đẩy du lịch nói riêng và kinh tế - xã hội nói chung của tỉnh phát triển đi lên trong những năm tới. Quy hoạch tổng thể phát triển du tịch tỉnh Nghệ An đến năm 2020 đã được Sở Văn hoá, Thể thao và Du lịch tỉnh Nghệ An phối hợp cùng cơ quan tư vấn xây dựng. Theo đó, ngành du lịch sẽ tập trung mở thêm một số tour, tuyến mới; tổ chức đào tạo nghiệp vụ du lịch, ngoại ngữ cho những người hoạt động kinh doanh du lịch; các địa phương lập các dự án để kêu gọi đầu tư, thu hút mọi nguồn vốn trong và ngoài tỉnh cũng như các nguồn vốn nước ngoài; tỉnh xây dựng cơ chế hỗ trợ vùng Miền Tây Nghệ An phát triển du lịch, tăng cường công tác tuyên truyền giáo dục cho mọi người ý thức bảo vệ môi trường và tài nguyên du lịch, tăng cường quảng bá tới bạn bè trong và ngoài nước về tiềm năng du lịch Nghệ An... Và hơn bao giờ hết, miền Tây Nghệ An đang rất cần những nhà đầu tư có tiềm lực, kinh nghiệm cùng tham gia, vào cuộc.
Thành Chung