Quê Nghệ đưa phẩm vật dâng đất tổ

(Baonghean) Trong dịp Giỗ Tổ Hùng Vương – Lễ hội Đền Hùng, từ 26/3 – 31/3/2012 (tức 5/3 – 10/3 âm lịch), những phẩm vật đại diện cho văn hóa Nghệ An có dịp “sánh vai” cùng của ngon vật lạ đến từ nhiều vùng miền khác nhau, dâng lên để tri ân công đức các Vua Hùng.Những sản vật được lựa chọn là hương trầm Quỳ Châu, cam Phủ Quỳ và rượu Nghi Phú đã nổi tiếng trong và ngoài tỉnh…

Từ năm 2009, Thủ tướng Chính phủ có chỉ thị giao cho tỉnh Phú Thọ chủ trì tổ chứcGiỗ Tổ Vua Hùng hàng năm. Năm nay, tỉnh Phú Thọ mời các tỉnh, thành phố đại diện cho 3 miền Bắc, Trung, Nam tham gia góp giỗ và dâng lễ vật. Theo kế hoạch của đơn vị chủ nhà, Quốc giỗ năm nay, cùng với phẩm vật của Nghệ An là sản vật đến từ các tỉnh, thành phố gồm Đà Nẵng, Hải Phòng và Điện Biên sẽ được dâng lên các Vua Hùng. Trước đó, lãnh đạo các tỉnh, thành phố tham gia Giỗ Tổ đã cùng với đơn vị chủ nhà Phú Thọ họp bàn thống nhất nghi lễ dâng lễ vật, dâng hương được cử hành tại Đền Thượng, thuộc Khu di tích lịch sử Đền Hùng vào chiều 30/3.

Cam Phủ Quỳ là một trong những phẩm vật Nghệ An dâng lên tri ân công đức các Vua Hùng

Nghệ An - quê hương Chủ tịch Hồ Chí Minh, vốn là vùng đất cổ, có tầm chiến lược trong lịch sử hình thành đất nước suốt mấy ngàn năm qua. Những di chỉ khảo cổ tìm thấy từ miền biển đến vùng núi khẳng định người Việt cổ đã cứ trú lâu đời trên đất Nghệ An. Trên mảnh đất này, ngoài người Kinh còn có nhiều dân tộc anh em với sự đa sắc về văn hóa nhưng đều có tín ngưỡng thờ Vua Hùng. Vì thế, việc lựa chọn một số phẩm vật đặc trưng, đại diện cho cộng đồng các dân tộc quê Nghệ là việc đòi hỏi các cấp, ngành tỉnh nhà trăn trở?

Chia sẻ về điều này, ông Đoàn Nam, Trưởng phòng Quản lý Di sản thuộc Sở VH – TT - DL Nghệ An cho biết: “Khi nhận nhiệm vụ này từ UBND tỉnh, thấy rằng đây vừa là vinh dự vừa là một trách nhiệm lớn, bởi phẩm vật đó phải đặc trưng và xứng tầm với bề dày văn hóa của tỉnh nhà.. Lúc đầu, chúng tôi có nghĩ đến việc chọn hoa sen quê Bác hay cơm lam của đồng bào vùng cao... Sau khi bàn bạc, chúng tôi quyết định chọn cam Vinh, hương trầm Quỳ Châu và rượu Nghi Phú”.

Tuy không phải những sơn hào hải vị, hay một thứ châu ngọc, nhưng những sản phẩm này vừa mang đặc trưng của quê hương xứ Nghệ, rất mực gần gũi với đời sống của nhân dân và trong tâm linh mỗi người dân Nghệ. Chúng ta vẫn thường gặp cam trong mâm ngũ quả ngày Tết, còn hương trầm trong văn hóa người Việt Nam từ lâu đã trở thành chiếc cầu nối giữa cõi người với cõi tâm linh, không thể thiếu ở nơi thờ tự, nhất là trong giỗ chạp, lễ, Tết. Đối với người Thái ở Qùy Châu, nơi sản xuất hương trầm nổi tiếng trong tỉnh, thì từ xưa bà con đã biết tìm rễ trầm để đốt trong lễ cúng tổ tiên, rồi dần dà, người ta biết làm ra cây hương trầm. Bà Trần Thị Loan (Thị trấn Quỳ Châu), người cung cấp hương trầm làm lễ vật dâng lên Giỗ Tổ Vua Hùng năm nay rất vui: “Đây là lần đầu tiên hương trầm quê mình được chọn làm lễ vật Giỗ Tổ, còn dân mình thì dùng cúng tổ tiên nhiều năm rồi”.

Trong đợt Về Nguồn này, phải kể đến một đặc sản văn hóa xứ Nghệ nữa, đó là những điệu ví, dặm. Đây là lần đầu tiên một đoàn nghệ thuật chuyên nghiệp đến từ chính quê hương của điệu ví, dặm biểu diễn phục vụ Giỗ Tổ Hùng Vương – Lễ hội Đền Hùng. Đoàn nghệ thuật của Nghệ An sẽ mang đến lễ hội 2 vở diễn “Người là niềm tin tất thắng” và “Lời Người lời của Nước non” do các diễn viên của Trung tâm Bảo tồn phát huy di sản dân ca xứ Nghệ trình diễn. Dự kiến, đây sẽ là 2 đêm gặp gỡ, giao lưu giữa ví, dặm xứ Nghệ và hát Xoan Phú Thọ. Cùng với đó là những điệu lý phóng túng của miền sông nước Nam Trung bộ đến từ Đoàn nghệ thuật Đà Nẵng và những màn trình diễn của các dân tộc vùng cao Điện Biên… hứa hẹn sẽ mang đến cho không khí Giỗ Tổ và Lễ hội Đền Hùng năm 2012 một “bữa tiệc nghệ thuật” đa sắc!.

Hữu Vi