Bài 1: Những kết quả đáng mừng

(Baonghean) - Thời gian qua, Nghệ An đã cơ bản hoàn thành việc sắp xếp chuyển đổi các doanh nghiệp Nhà nước (DNNN) sang hoạt động, kinh doanh theo cơ chế thị trường có sự quản lý của Nhà nước. Với kết quả đó, tỉnh ta được đánh giá là 1 trong 10 địa phươngcủa cả nước thực hiện tốt công tác sắp xếp, đổi mới doanh nghiệp.

Bắt đầu thực hiện thí điểm cổ phần hóa (CPH) từ năm 1998, trong bối cảnh số lượng doanh nghiệp của tỉnh ta rất lớn, nhưng quy mô sản xuất lại nhỏ lẻ, manh mún, trình độ công nghệ và quản lý lạc hậu, vốn kinh doanh ít, lao động nhiều và chủ yếu là lao động phổ thông… do vậy, khi thực hiện chủ trương CPH, phần lớn các doanh nghiệp này bán toàn bộ phần vốn nhà nước và chỉ giữ lại phần vốn nhà nước ở những doanhnghiệp mà tỉnh cần nắm giữ, chi phối hoặc vốn nhà nước bán không hết.

Ở tỉnh ta, trong số 169 doanh nghiệp được sắp xếp chuyển đổi các hình thức sở hữu, có 86 doanh nghiệp thực hiện CPH, 9 doanh nghiệp giao bán khoán, 10 doanh nghiệp chuyển sang đơn vị sự nghiệp có thu, 31 doanh nghiệp sát nhập vào vào các doanh nghiệp Trung ương và địa phương, 5 doanh nghiệp giải thể, 2 doanh nghiệp phá sản và 26 doanh nghiệp chuyển sang công ty TNHH một thành viên.

Dự án cấp nước Thị trấn Đô Lương của Công ty TNHH MTV cấp nước đầu tư bằng vốn vay nước ngoài

Trong số 86 công ty thực hiện cổ phần hóa, có 25 công ty cổ phần còn vốn nhà nước và số doanh nghiệp có vốn nhà nước bàn giao vềTổng công ty Đầu tư & Kinh doanh vốn nhà nước (SCIC) là chủ sở hữu đến nay đã cơ bản bán hết phần vốn nhà nước, còn lại Công ty CP XKLĐ& Chuyên gia, CP bến xe và Công ty CP xe khách sẽ bán tiếp phần vốn của nhà nước. Qua tìm hiểu hiểu được biết, trong quá trình thực hiện chuyển đổi, Chính phủ và Bộ Tài chính đồng ý để UBNDtỉnh làm đại diện chủ sở hữu phần vốn nhà nước của 9 công ty CP hoạt động trong lĩnh vực công ích, trong đó có 6 công ty CPH có phần góp vốn của nhà nước trên 50% đủ điều kiện là DNNN, là: Công ty CP Công viên cây xanh, Công ty CP Giống nuôi trồng thủy sản, Công ty CP Dịch vụ bảo vệ thực vật, Công ty Quản lý & phát triển hạ tầng đô thị, Công ty CP Thương mại và Công ty Quản lý & xây dựng giao thông thủy bộ.

Trong số 26 DNNN do UBND tỉnh là chủ sở hữu 100% vốn nhà nước (chuyển sang mô hình công ty TNHH một thành viên) thì có 5 doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực cấp nước. Ông Phan Cảnh Đệ - Chủ tịch Hội đồng thành viên, Giám đốc Công ty TNHH một thành viên cấp nước Nghệ An cho biết: “Sau khi chuyển sang mô hình công ty TNHH một thành viên, hoạt động theo Luật Doanh nghiệp và điều lệ của công ty, đã tăng quyền tự chủ cho doanh nghiệp... Và tất nhiên doanh nghiệp phải chịu trách nhiệm trước chủ sở hữu và pháp luật.

Tại địa bàn TP Vinh, Công ty đã chủ động thành lập các chi nhánh tại cơ sở để vừa tạo điều kiện thuận lợi cho khách hàng đến giao dịch, vừa tăng cường công tác quản lý, phục vụ khách hàng kịp thời, hiệu quả hơn. Cùng với đó, tổ chức mở rộng mạng lưới hoạt động, kinh doanh bằng cách tiếp nhận các nhà máy nước tại thị trấn các huyện và tiến hành xây dựng nhiều dự án cấp nước quan trọng trên địa bàn tỉnh. Hiện nay, nhu cầu sử dụng nước sạch trên địa bàn Nghệ An ngày càng tăng cao, nhưng năng lực hoạt động của ngành cấp nước lại chưa đáp ứng được, nên cần huy động nhiều nguồn vốn đầu tư cho lĩnh vực này và là doanh nghiệp có vốn 100% của nhà nước, Công ty có rất nhiều thuận lợi trong việc tìm kiếm nguồn vốn đầu tư cho cấp nước. Hiện công ty đang triển khai dự án cấp nước vùng phụ cận Vinh, KCN Nam Cấm và đang xúc tiến dự án chống thất thoát nước trên địa bàn TP Vinh bằng nguồn vốn vay nước ngoài. Và nếu không có “kênh” huy động vốn của các tổ chức quốc tế thì năng lực của doanh nghiệp cũng như ngân sách của nhà nước khó có thể đáp ứng được cho lĩnh vực cấp nước sạch”.

Có thể thấy rằng, sau khi chuyển đổi, Công ty TNHH một thành viên cấp nước Nghệ An đã sản xuất - kinh doanh mang lại hiệu quả rõ rệt. Năm 2009, tổng doanh thu đạt gần 60,5 tỷ đồng, năm 2010 đạt gần 74,5 tỷ đồng, năm 2011hơn 82,3 tỷ đồng. Sau khi chuyển đổi sang hoạt động theo mô hình Công ty TNHH một thành viên, các doanh nghiệp cấp nước đã khai thác nguồn vốn trong nước (Ngân sách nhà nước) và các tổ chức quốc tế để đầu tư chiều sâu, nâng cao năng lực hoạt động…

Còn công ty Đầu tư - phát triển chè Nghệ An, năm 2011, sản lượng chè búp tươi đạt hơn 20.000 tấn, chè khô thu mua đạt gần 4.000 tấn,là một trong những doanh nghiệp thuộc tốp đầu ở Việt Nam về xuất khẩu chè... Kết quả sản xuất, kinh doanh của 26 doanh nghiệp được khảo sát trong thời gian qua cho thấy tổng doanh thu đạt gần 866 tỷ đồng.

Một số doanh nghiệp mặc dù hoạt động trong điều kiện khắc nghiệt của cơ chế thị trường và nhất là trong thời kỳ khó khăn do suy thoái kinh tế, nhưng vẫn đạt kết quả đáng mừng như: Công ty CP Thương mại Nghệ An tổng doanh thu đạt gần 344 tỷ đồng,Công ty CP giống cây trồng doanh thu đạt hơn 99 tỷ đồng, Công ty TNHH một thành viên Đầu tư - phát triển Chè Nghệ An tổng doanh thu đạt gần 111 tỷ đồng, Công ty CP quản lý & xây dựng giao thông thủy bộ doanh thu là gần 56,5 tỷ đồng; Công ty TNHH một thành viên Lâm nghiệp Sông Hiếu doanh thu hơn 56,5 tỷ đồng… Nhìn chung, các doanh nghiệp sau khi chuyển đổi mô hình hoạt động không những sản xuất, kinh doanh đạt hiệu quả cao, mà còn thực hiện đầy đủ nghĩa vụ đối với nhà nước, chi trả cổ tức cao, từng bước nâng cao thu nhập cho người lao động và nhiều doanh nghiệp rất tích cực trong việc tham gia các hoạt động từ thiện, nhân đạo.

Chuyển đổi mô hình hoạt động sang thình thức mới đã tạo ra “luồng gió mới” làm thay đổi diện mạo các doanh nghiệp ở tỉnh ta. Căn cứ vào quy chế giám sát và hiệu quả hoạt động của các doanh nghiệp thuộc tỉnh quản lý, thấy rằng: Lợi nhuận thực hiện của các doanh nghiệp năm sau cao hơn năm trước với mức tăng trưởng cao. Đối với doanh nghiệp sản xuất ,kinh doanh, năm 2008 có 2 doanh nghiệp lỗ, nhưng từ năm 1999 đến nay tất cả các doanh nghiệp sản xuất - kinh doanh đều có lãi, không có doanh nghiệp thua lỗ 2 năm liên tiếp.

Đây là những kết quả rất đáng mừng của việc đổi mới các DNNN ở tỉnh ta. Tuy nhiên, để thể hiện được vai trò, vị trí quan trọng trongsản sản xuất, - kinh doanh, thực hiện các chính sách an sinh xã hội, xóa đói giảm nghèo, bình ổn kinh tế vĩ mô và là lực lượng chủ lực trong sản xuất, các DNNN tỉnh ta vẫn cần tiếp tục được quan tâm hơn nữa.

Hoàng Vĩnh