Đồng lòng, chung sức mới tạo nên thành công

(Baonghean) - Kể từ khi Quyết định số 3875/QĐ-UBND.NN của UBND tỉnh về phê duyệt kế hoạch thực hiện Chương trình mục tiêu Quốc gia Xây dựng Nông thôn mới ban hành ngày 31/8/2010 có hiệu lực thi hành, đến nay công cuộc xây dựng nông thôn mới của Đảng bộ, chính quyền và nhân dân tỉnh nhà đã vừa trọn 2 năm. Qua 2 năm thực hiện, đã có những kết quả cụ thể đáng phấn khởi, nhưng cũng còn đó không ít khó khăn trăn trở.

Kỳ 1: CUỘC VẬN ĐỘNG LỚN

Thực trạng

Thời điểm 2010, khu vực nông thôn Nghệ An có hơn 2,55 triệu người, 1,06 triệu lao động trong lĩnh vực nông lâm ngư, chiếm trên 87% dân số và 66,16% lao động của cả tỉnh. Dù đã đạt một số thành tựu quan trọng, nhưng phần lớn khu vực nông thôn phát triển thiếu quy hoạch hoặc quy hoạch thiếu vững chắc, công tác quản lý quy hoạch chưa được quan tâm đúng mức. Kết cấu hạ tầng kinh tế - xã hội thiếu đồng bộ, kinh tế phát triển chưa bền vững, chuyển dịch cơ cấu kinh tế, cơ cấu lao động còn chậm. Bên cạnh đó, do quy mô sản xuất nhỏ lẻ, nên sức cạnh tranh của sản phẩm hàng hóa và ứng dụng khoa học kỹ thuật vào sản xuất còn hạn chế. Chất lượng nguồn nhân lực và năng suất, hiệu quả lao động còn thấp. Công tác quản lý, sử dụng đất đai, tài nguyên khoáng sản còn nhiều hạn chế; cảnh quan, môi trường sinh thái nông thôn ngày càng ô nhiễm. Đời sống vật chất, tinh thần của người dân nông thôn còn nhiều khó khăn, chênh lệch giàu nghèo giữa thành thị và nông thôn, giữa các vùng ngày càng lớn…

Đối chiếu với Bộ tiêu chí về NTM theo Quyết định 491/QĐ-TTg ban hành ngày 16/4/2009 thì toàn tỉnh có 435 xã, nhưng không có xã nào đạt từ 13 tiêu chí trở lên và duy nhất xã Nghi Liên (TP.Vinh) đạt 12 tiêu chí. Có 3 xã đạt 11 tiêu chí, 6 xã đạt 10 tiêu chí, 11 xã đạt 9 tiêu chí, 18 xã đạt 8 tiêu chí, 18 xã đạt 7 tiêu chí, 36 xã đạt 6 tiêu chí, 54 xã đạt 5 tiêu chí, 63 xã đạt 4 tiêu chí, 65 xã đạt 3 tiêu chí, 67 xã đạt 2 tiêu chí, 43 xã đạt 1 tiêu chí và thậm chí có đến 50 xã trắng tiêu chí.

Bà con bản Lũng, xã Tam thái, huyện Tương ra quân mở đường

Theo kết quả điều tra thực trạng nông thôn toàn tỉnh của Chi cục Phát triển nông thôn, toàn tỉnh mới chỉ có 35 xã quy hoạch sử dụng đất và hạ tầng thiết yếu cho phát triển sản xuất nông nghiệp hàng hóa, công nghiệp, tiểu thủ công nghiệp và dịch vụ; 26 xã đã quy hoạch phát triển hạ tầng kinh tế - xã hội - môi trường, phát triển các khu dân cư mới và chỉnh trang các khu dân cư hiện có; 24 xã đạt tỉ lệ km đường trục xã, liên xã được nhựa hóa hoặc bê tông hóa theo tiêu chuẩn; 43 xã đạt tỉ lệ km đường trục thôn xóm được cứng hóa; 57 xã đạt tỉ lệ đường ngõ xóm sạch, không lầy lội vào mùa mưa; 12 xã đạt tỉ lệ đường trục chính nội đồng được cứng hóa; 73 xã có hệ thống thủy lợi cơ bản đáp ứng yêu cầu; 67 xã có đê hoặc bờ bao chắn lũ; 53 xã đạt chuẩn công trình tưới tiêu; 17 xã đạt tỉ lệ km kênh mương được kiên cố hóa; 114 xã có hệ thống điện bảo đảm yêu cầu kỹ thuật; 218 xã có tỉ lệ hộ sử dụng điện thường xuyên, an toàn; 115 xã có trường mầm non đạt chuẩn quốc gia; 157 xã có trường tiểu học đạt chuẩn quốc gia; 95 xã có trường THCS đạt chuẩn; 45 xã có nhà văn hóa, khu thể thao đạt chuẩn của Bộ VHTT&DL; 36 xã đạt tỉ lệ thôn xóm có nhà văn hóa và khu thể thao đạt chuẩn; 35 xã đạt tiêu chí chợ nông thôn; 196 xã có điểm phục vụ bưu chính viễn thông; 82 xã còn nhà tạm dột nát; 20 xã đạt chuẩn thu nhập bình quân đầu người/năm; 36 xã chưa đạt chuẩn hộ nghèo; 80 xã đạt tỉ lệ lao động qua đào tạo; 25 xã đạt tỉ lệ người dân tham gia các hình thức BHYT...

Nhiệm vụ trọng tâm trước mắt và lâu dài

Quyết định số 3875/QĐ-UBND.NN của UBND tỉnh đặc biệt nhấn mạnh: “Từ thực trạng nông thôn cả nước nói chung và Nghệ An nói riêng đang là những lực cản cho việc thực hiện các mục tiêu công nghiệp hóa - hiện đại hóa, ảnh hưởng tới sự bền vững của đất nước. Do vậy, rất cần phải có một chương trình phát triển nông thôn mới toàn diện, khắc phục được các mặt yếu kém, thúc đẩy phát triển nông thôn bền vững với tốc độ cao hơn”. Cũng tại Quyết định số 3875, UBND tỉnh nêu mục tiêu: Đến hết năm 2011, hoàn thành công tác quy hoạch NTM theo Quyết định số 193/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ; Đến năm 2015: 20% số xã, tương đương 90 xã đạt tiêu chuẩn NTM; Đến năm 2020, 50% số xã, tương đương 230 xã đạt tiêu chuẩn NTM.

Để thực hiện thành công chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng NTM, ngày 6/6/2011, Tỉnh ủy Nghệ An đã ban hành Nghị quyết số 03 về đẩy mạnh thực hiện Chương trình xây dựng NTM giai đoạn 2011-2020 nêu rõ: “Tiếp tục quán triệt sâu sắc Nghị quyết Trung ương 7 (khóa X) về nông nghiệp, nông dân, nông thôn; phấn đấu sớm đạt mục tiêu xây dựng nông nghiệp, nông thôn phát triển toàn diện, bền vững, hiệu quả; không ngừng nâng cao đời sống vật chất, tinh thần của nông dân. Thực hiện tốt phương châm Nhà nước và nhân dân cùng làm; đẩy mạnh xã hội hóa; huy động, lồng ghép các nguồn lực, đề cao vai trò của xã, thôn, bản, đoàn thể và người dân, nhằm phát huy sức mạnh tổng hợp để xây dựng nông thôn mới. Đồng thời xác định xây dựng nông thôn mới là nhiệm vụ trọng tâm cả trước mắt và lâu dài của toàn bộ hệ thống chính trị từ tỉnh đến cơ sở và của toàn xã hội…”.

Có thể thấy Tỉnh ủy, UBND tỉnh đã hết sức tâm huyết và thực sự coi trọng việc thực hiện Chương trình xây dựng NTM và xác định đây là một chủ trương lớn của Đảng và Nhà nước, đòi hỏi toàn hệ thống chính trị, các cán bộ, đảng viên và nhân dân tỉnh nhà cùng có chung nhận thức để chung tay góp sức thực hiện.

Để tiến hành công cuộc xây dựng nông thôn mới (NTM), Tỉnh ủy, UBND tỉnh đã tiến hành đánh giá chi tiết hiện trạng nông nghiệp, nông dân, nông thôn tỉnh ta và ban hành nhiều văn bản cụ thể hóa việc thực hiện. Đồng thời, xác định xây dựng NTM là nhiệm vụ trọng tâm cả trước mắt và lâu dài của toàn bộ hệ thống chính trị từ tỉnh đến cơ sở và của toàn xã hội.

Nhật Lân - Phạm Bằng