Giao thông - tiêu chí khó

05/05/2013 17:26

(Baonghean.vn) - Quỳnh Hậu là 1 trong 2 xã của huyện Quỳnh Lưu được tỉnh chọn làm thí điểm quy hoạch xây dựng Nông thôn mới (NTM) từ năm 2008.

Cùng với việc được chọn, theo quyết định của UBND tỉnh, xã được đầu tư 41,02 tỷ đồng. Đến năm 2009, Quỳnh Hậu là 1 trong 5 xã của tỉnh được chọn xây dựng quy hoạch nông thôn lồng ghép từ chương trình NTM của tỉnh với chương trình tài trợ tài trợ của Chính phủ Hàn Quốc được khái toán là 108,36 tỷ đồng (thực tế các nguồn này địa phương chưa được chuyển về).

Mặc dù thời điểm tiến hành lập quy hoạch chưa có hướng dẫn và tiêu chí cụ thể và chưa được bố trí vốn nhưng nhờ làm tốt công tác vận động đã huy động được sức dân và tranh thủ được tổng cộng nguồn vốn 12 tỷ đồng một số cơ sở hạ tầng của xã như: xây dựng, cải tạo 22 phòng học mới cho 2 trường cấp 1 và 2 của xã; nâng cấp sân bóng, xây mới trạm y tế xã, đầu tư xây dựng mới 10 km kênh mương bê tông; đồng thời tiếp nhận, làm mới 4 trạm bơm nước và trạm biến áp điện… Chính vì vậy, ngay sau khi được huyện chọn làm điểm chỉ đạo xây dựng NTM theo chương trình mục tiêu Quốc gia vào tháng 1/2010, xã đã có một số tiền đề, lợi thế nhất định về cơ sở vật chất.

Tháng 9/2010, trên cơ sở quy định của chương trình NTM, xã thành lập Ban chỉ đạo, tổ chức tập huấn nội dung, tham quan học hỏi; đồng thời tiến hành ngay việc điều tra hiện trạng của địa phương với bộ tiêu chí của Trung ương. Tiếp đó, xã phối hợp với đơn vị tư vấn lập quy hoạch đồ án xây dựng NTM theo quy định, lập kế hoạch thực hiện cho năm 2011 và cả giai đoạn 2011-2015 và từ 2015 đến 2020.

Chính vì lợi thế này nên ngay từ khi bước vào xây dựng NTM theo chương trình mục tiêu quốc gia, qua rà soát hiện trạng, Quỳnh Hậu gần như đã đạt 10/19 tiêu chí là quy hoạch, bưu điện, nhà ở, tỷ lệ hộ nghèo, hình thức tổ chức sản xuất, giáo dục, y tế, văn hóa, hệ thống chính trị và an ninh trật tự; 3 tiêu chí gần đạt là điện, đường, trường học, cơ sở vật chất văn hóa; 6 tiêu chí là giao thông, thủy lợi, chợ, thu nhập, lao động và môi trường chưa đạt.

Sau khi có quyết định phê duyệt đồ án quy hoạch NTM của huyện với tổng mức đầu tư 243,33 tỷ đồng vào tháng 7/2011, xã đã bắt tay ngay để thực hiện các phần việc theo quy hoạch. Ngoài tuyên truyền, học tập cho đội ngũ cán bộ đảng viên, cốt cán xã, UBND xã lập tờ trình xin chủ trương xây dựng các công trình cải tạo các trục đường giao thông trên địa bàn xã, lập dự án phát triển sản xuất, dự án hỗ trợ sinh kế cho người khuyết tật và trẻ mồ côi, làm các thủ tục đề nghị xây dựng nhà máy sạch, lập và công bố quy hoạch hệ thống đường giao thông trên địa bàn 11 xóm.

Cùng với các việc trên, thực hiện chỉ thị số 08 của Ban thường vụ Tỉnh ủy về đẩy mạnh dồn điền đổi thửa, xã khẩn trương chỉ đạo hoàn thành chuyển đổi ruộng đất (cũng là một trong những tiêu chí NTM) với tổng kinh phí là 8,7 tỷ đồng, trong đó nhân dân đóng góp 7 tỷ bao gồm hiến 2,5 ha đất (mỗi khẩu 4 m2), làm giao thông thủy lợi, cải tạo đồng ruộng; ngân sách xã 1,7 tỷ đồng; lập thủ tục đầu tư, làm mới 2,7 km đường bê tông theo chương trình hỗ trợ xi măng của tỉnh, tổng số tiền là 3,3 tỷ đồng; đầu tư 180 triệu đồng nâng cấp hệ thống truyền thanh của xã; xây dựng làng nghề và hiện đã có 2 làng có nghề được huyện công nhận và 1 làng nghề được tỉnh công nhận; hoàn thành công trình trụ sở làm việc của Đảng ủy, UBND xã với tổng kinh phí lên tới 5 tỷ đồng….

Có thể nói đến thời điểm này, với việc sắp hoàn thành 15 - 16/19 tiêu chí NTM, Quỳnh Hậu là một trong những điểm sáng trong xây dựng NTM ở Quỳnh Lưu. Thực tế, từ thực hiện xây dựng NTM trước khi có quyết định phê duyệt của UBND huyện tại Quỳnh Hậu và Ngọc Sơn, huyện Quỳnh Lưu đã đánh giá, rút kinh nghiệm chọn xây dựng NTM theo quy hoạch phê duyệt ra 3 xã (thêm Quỳnh Lương) và nay là 8 xã.

Kết quả xây dựng NTM của xã Quỳnh Hậu là rất đáng khích lệ như vậy nhưng trao đổi với chúng tôi, ông Nguyễn Trần Cường, Chủ tịch UBND xã đã khiêm tốn cho rằng: việc đạt được bao nhiêu tiêu chí chưa quan trọng mà quan trọng nhất là khi khảo sát xây dựng phải thật sự khách quan và thực chất. Ông Cường cho biết: đối với Quỳnh Hậu, hiện nay còn một số cái khó phải phấn đấu quyết liệt và thời gian dài mới thực hiện được đó là tiêu chí thu nhập (gấp 1,4 bình quân chung của tỉnh), cơ cấu lao động phải dưới 35% lao động làm nông nghiệp, phòng học đa chức năng, hệ thống kênh tưới, kênh tiêu, bãi rác phù hợp với quy hoạch, vệ sinh môi trường.



Nông thôn mới và đường liên xã về Quỳnh Hậu

Tuy nhiên, một trong những tiêu chí tưởng dễ nhưng hóa ra khó nhất ở các địa phương như Quỳnh Hậu đó là giao thông nông thôn. Hiện nay, nhờ tận dụng được nhiều nguồn, toàn bộ trên 30 km đường liên thôn, liên hộ của xã đã được bê tông hóa. Thế nhưng, với quy định về tiêu chí NTM hiện nay thì toàn bộ đường xã phải làm lại là điều quá khó. Theo thiết kế chương trình NTM, bình quân đường A (đường liên xã mặt đường 3,5 m, hành lang rộng từ 9 - 10 m) suất đầu tư 2 tỷ đồng/1 km; tương tự, đường B (liên thôn) có suất đầu tư 1 tỷ/1 km; đường C (liên hộ) từ 500 đến 700 triệu đồng/km nên số tiền là không nhỏ. Để thực hiện không chỉ cần vốn đầu tư mà còn phải bố trí, thậm chí di dời dân cư đã ở ổn định là rất khó.

Thiết nghĩ những kinh nghiệm cũng như khó khăn của Quỳnh Hậu là bài học quý để các địa phương khác cũng như các cấp các ngành liên quan xem xét. Từ thực tiễn xây dựng NTM ở Quỳnh Hậu chúng tôi nhận thấy chính người dân hưởng lợi nên việc hoàn thành bao nhiêu tiêu chí không quá quan trọng mà quan trọng là phải làm cho người dân thấy được lợi ích và tự nguyện góp công góp sức làm; không nên vì quá hình thức trong việc hoàn thành tiêu chí làm ảnh hưởng, xáo trộn đời sống người dân là điều không nên.


Nguyễn Hải