Sự im lặng bất thường

(Baonghean) - Trong bối cảnh Trung Quốc liên tục leo thang các hành động gây hấn tại khu vực mà nước này hạ đặt trái phép giàn khoan Hải Dương 981 trong những ngày qua, cộng đồng quốc tế đã gia tăng mức độ phản đối hành động của Trung Quốc, trong khi ngày càng nhiều quốc gia, chuyên gia đứng về phía Việt Nam và cho rằng Trung Quốc sẽ thiệt hại nhiều nhất, nếu không dừng ngay các hành động khiến căng thẳng leo thang trên biển Đông.

Cảnh sát biển Việt Nam tiếp cận vào phía Tây giàn khoan Trung Quốc. Nguồn: CSBVN

Quốc tế gia tăng sự phản đối Trung Quốc

Mỹ đã gia tăng tiếng nói phản đối Trung Quốc khi ngày hôm qua Bộ trưởng Ngoại giao John Kerry lần đầu tiên lên tiếng về vấn đề này. Phát biểu với báo giới, Bộ trưởng Ngoại giao John Kerry khẳng định: những hành động mới nhất của Trung Quốc ở khu vực Biển Đông có tranh chấp là hiếu chiến và đặc biệt gây quan ngại. Ngoại trưởng John Kerry còn nhấn mạnh, thách thức của Trung Quốc đối với quần đảo Hoàng Sa trong thời gian gần đây là một trong những vấn đề đáng lo ngại nhất. Và không chỉ Mỹ, ông Kerry còn cho biết, “tất cả các quốc gia có hoạt động giao thông hàng hải trên Biển Đông và vùng biển Hoa Đông, đều rất lo ngại về hành động hiếu chiến của Trung Quốc. Không chỉ dừng lại ở đó, Ngoại trưởng Mỹ John Kerry cũng đã điện đàm với người đồng cấp Trung Quốc Vương Nghị. Trong cuộc điện đàm này, ông Kerry nhấn mạnh Mỹ vô cùng quan ngại về những diễn biến mới đây trên Biển Đông, đồng thời hối thúc hai bên giảm căng thẳng, đảm bảo an toàn cho các tàu hoạt động trên biển và giải quyết tranh chấp thông qua các biện pháp hòa bình, phù hợp với luật pháp quốc tế.

Anh, một quốc gia có nhiều ảnh hưởng ở châu Âu hôm qua cũng đã bày tỏ sự ủng hộ quan điểm Liên minh châu Âu phản đối hành động của Trung Quốc. Trong một tuyên bố đăng tải trên trang web của Bộ Ngoại giao Anh, Quốc vụ khanh Bộ Ngoại giao Hugo Swire khẳng định: "Việc Trung Quốc đặt giàn khoan ở vùng biển của Việt Nam đã khiến căng thẳng leo thang trên Biển Đông. Anh ủng hộ tuyên bố của Liên minh châu Âu đưa ra ngày 8/5 và đã nêu vấn đề này với Chính phủ Trung Quốc ở cấp bộ trưởng. Chúng tôi kêu gọi tất cả các bên kiềm chế và tìm cách hạn chế căng thẳng leo thang".

Các tờ báo lớn trên thế giới tiếp tục có nhiều bài viết về vụ Trung Quốc hạ đặt trái phép giàn khoan 981 tại vùng biển của Việt Nam. Tờ Thời báo New York, một tờ báo có nhiều độc giả tại Mỹ đã dẫn nhận định của ông David Zweig, Giám đốc Trung tâm Quan hệ xuyên quốc gia của Trung Quốc tại Đại học Khoa học và Công nghệ Hong Kong, nhận xét, quan điểm cứng rắn của Trung Quốc trong việc đưa giàn khoan Hải Dương 981 vào hoạt động trái phép ở vùng biển Việt Nam có thể khiến các mục tiêu ngoại giao của Bắc Kinh tại khu vực bị đẩy vào tình trạng nguy hiểm. Ông David Zweig nhận định, nếu Trung Quốc không thể hợp tác với Việt Nam sau khi hai nước đã có thỏa thuận song phương (về giải quyết các vấn đề trên biển), vậy thì Trung Quốc sẽ thuyết phục các nước khác như thế nào để họ đồng ý về các thỏa thuận song phương với Trung Quốc? Quan điểm quyết đoán của Trung Quốc có thể sẽ phản tác dụng nếu như nó khiến các nước Đông Nam Á đi theo bước chuyển trọng tâm chiến lược của Mỹ tại châu Á.

Tờ Thời báo Tài chính của Anh, hôm qua cũng đăng bài viết nhận định việc Trung Quốc hạ đặt giàn khoan Hải Dương 981, trong đó khẳng định Trung Quốc đang đi ngược dòng chủ lưu trong quan hệ với Việt Nam. Anh cũng đã chính thức bày tỏ quan điểm của mình. Trong một tuyên bố đăng tải trên trang web của Bộ Ngoại giao Anh, Quốc vụ khanh Bộ Ngoại giao Hugo Swire khẳng định: "Việc Trung Quốc đặt giàn khoan ở vùng biển của Việt Nam đã khiến căng thẳng leo thang trên Biển Đông. Anh đã nêu vấn đề này với Chính phủ Trung Quốc ở cấp bộ trưởng”.

Sự im lặng bất thường

Trong lúc tất cả các phương tiện thông tin đại chúng lớn trên thế giới tràn ngập thông tin và hình ảnh phản đối Trung Quốc hạ đặt giàn khoan trái phép trong thềm lục địa của Việt Nam, tấn công uy hiếp tàu công vụ của Việt Nam, thì báo chí chính thống của Trung Quốc hầu như im hơi lặng tiếng. Tân Hoa Xã, Nhân dân Nhật Báo, hãng Tin tức Trung Quốc… là những cơ quan thống tấn chính thức của Trung Quốc vốn rất nhạy bén đăng tải thông tin về những vấn đề và sự kiện nóng nổi lên. Nhưng trong những ngày qua, kể từ khi Trung Quốc đưa giàn khoan Hải Dương 981 hoạt động trái phép trong thềm lục địa của Việt Nam, các tờ báo này hầu như im hơi lặng tiếng.

Nói đúng hơn, cá biệt một vài tờ báo, trong một vài ngày, có đăng tải thông tin liên quan, nhưng hầu như chỉ trích đăng thông cáo của Người phát ngôn Bộ Ngoại giao nước này, trong đó nêu lại lập trường cũ rích về cái gọi là “chủ quyền” của Trung Quốc ở Biển Đông, cũng như cố tình đổ lỗi cho nước khác gây ra tình hình căng thẳng. Theo thông tin được tiết lộ trên mạng Đại Công Báo của Hồng Công ngày 10 tháng 5 của tác giả Lưu Bác Dương: “Báo chí quốc nội Trung Quốc đưa tin về vụ va chạm tàu với Việt Nam ở Biển Đông đều bị chính quyền buộc phải dỡ bỏ”. Trang mạng này cho biết thêm, trên trang web chính thức của Bộ Ngoại giao cũng như tờ báo chính thức của Đảng Cộng sản Trung Quốc khi mô tả hành động của tàu Trung Quốc tấn công uy hiếp tàu Việt Nam chỉ đề cập đến hai chữ “va chạm”. Ủy viên Quốc vụ viện Trung Quốc Dương Khiết Trì có cuộc điệm đàm với Phó Thủ tướng Việt Nam Phạm Bình Minh từ chiều ngày 6/5, nhưng đến tận ngày 9/5 thông tin này mới được đăng trên tờ Nhân Dân nhật báo, cơ quan ngôn luận của Đảng Cộng sản Trung Quốc.

Việc báo chí Trung Quốc giữ thái độ im lặng về vụ giàn khoan Hải Dương 981 cũng là điều dễ hiểu. Bởi họ thông thể nào biện minh cho việc làm sai trái của lực lượng chức năng, khi ngang nhiên đưa giàn khoan nước sâu hoạt động trái phép trong thềm lục địa của Việt Nam, một hành động hoàn toàn vi phạm luật pháp quốc tế, vi phạm Công ước quốc tế về Luật Biển năm 1982 mà Trung Quốc là một bên tham gia. Cũng theo bài viết đăng trên mạng Đại Công Báo của Hồng Công ngày 10 tháng 5, báo chí Trung Quốc im lặng vì không muốn “làm lớn sự việc” khi Trung Quốc là bên sai trái, trong khi Việt Nam là bên bị hại và không muốn gây xung đột với láng giềng.

Khác với thái độ im lặng về vụ Trung Quốc đưa giàn khoan hoạt động trái phép trong thềm lục địa của Việt Nam, thì báo chí Trung Quốc lại tập trung chỉ trích mạnh mẽ Philippines bắt và truy tố 9 ngư dân Trung Quốc đánh bắt hải sản trái phép trong vùng biển của Philippines. Đặc biệt, báo chí nước này cố tình chuyển hướng quan tâm của dư luận khi tìm cách đổ lỗi cho Mỹ là nhân tố gây ra tình hình căng thẳng ở Biển Đông vừa qua. Tờ “Thời báo Hoàn Cầu”, tờ báo trực thuộc “Nhân dân nhật báo”, là một trong số ít những tờ báo của Trung Quốc trong những ngày qua đăng tải nhiều bài viết về vụ giàn khoan Hải Dương 981. Tuy nhiên, tờ báo này chủ yếu tiếp cận theo hướng đổ lỗi cho nước khác, trong đó tập trung mũi nhọn vào Mỹ. Trong bài viết với tiêu đề “Mỹ, Nhật bắt tay nhau trong vấn đề Biển Đông, vỗ về nước nhỏ” đăng trên tờ Thời Báo Hoàn Cầu ngày 9/5 cho rằng Mỹ đang kích động các nước nhỏ “cứng rắn” với Trung Quốc để phục vụ chiến lược “tái cân bằng lực lượng ở châu Á”, đồng thời cho rằng Mỹ đang sử dụng các ngôn từ ngoại giao để “đánh lừa” các nước nhỏ tham gia kiềm chế Trung Quốc.

Việt Nga

PV VOV Tại Bắc Kinh