Kỳ vọng sự thay đổi về chất

(Baonghean) - Đăng ký về đích 1 xã nhưng Đô Lương đang phấn đấu hoàn thành 19/19 tiêu chí tại 3 xã trong năm 2014, tạo cơ sở để đến năm 2015 có 7 xã (20% số xã) hoàn thành chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới. Quyết tâm này cho thấy huyện lúa Đô Lương đang kỳ vọng về một sự thay đổi về chất của vùng nông thôn thông qua thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới.

Thịnh Sơn - Hạ tầng giao thông làm khâu đột phá

Chúng tôi về xã Thịnh Sơn, 1 trong 3 xã đang phấn đấu về đích trong năm 2014. Bộ mặt nông thôn mới đã hiện hữu trên từng nếp làng, con đường liên thôn, liên xóm. Trên con đường thẳng tắp từ trung tâm xã ra xóm 13, những triền lúa xuân một màu xanh mướt đang vươn cao trổ đòng báo hiệu một mùa nữa bội thu. Chủ tịch UBND xã Nguyễn Hữu An nói vui: Kết quả của đưa giống lúa mới vào trồng đó anh ạ. Bây giờ làm lúa ở Thịnh Sơn khỏe lắm, máy móc đã làm thay con người ở mọi công đoạn. Xã đang thực hiện chuyển dịch cơ cấu lao động, nghề nghiệp từ nông nghiệp sang phi nông nghiệp như xuất khẩu lao động, đẩy mạnh dịch vụ để tăng nhanh thu nhập bởi trồng lúa mỗi năm 2 vụ ăn chắc mà không “chắc”. Chúng tôi có mặt tại hiện trường đang giải phóng mặt bằng tuyến đường Văn Thịnh (từ Thịnh Sơn lên Văn Sơn).

Mới đó, từ con đường nhỏ hẹp, cong khúc, lầy lội vào mùa mưa, đang dần hiện lên một con đường liên xã thoáng đãng, thẳng tắp. Có được kết quả này, hơn một tháng nay, nhờ ban xây dựng nông thôn mới của xã, xóm vận động, hơn 30 gia đình thuộc xóm 11, xóm 13, nơi con đường đi qua đã tự nguyện tháo dỡ hàng rào, vật kiến trúc, cây cối, hiến đất với diện tích gần 9.800 m2, hàng trăm mét tường rào, hàng ngàn cây ăn quả... tạo điều kiện thuận lợi nhất để đơn vị thi công tập kết vật liệu, chuẩn bị thi công. Ông Nguyễn Hồng Thắng (88 tuổi), ở xóm 13 đã tự nguyện hiến gần 200m2, 20 gốc tiêu, 6 cây mít do chính ông trồng từ năm 1967 khi về đây ở... Ông Thắng nói: “Được Nhà nước hỗ trợ làm đường mình phải có trách nhiệm tham gia đóng góp đất đai thôi. Đường có đẹp, có thoáng rộng thì nhà mình, thôn xóm mình mới đẹp được”.

Đồng chí Nguyễn Tất Thành, Chủ tịch UBND huyện Đô Lương kiểm tra thực hiện chương trình xây dựng NTM ở xã Thịnh Sơn. Ảnh: Hữu Nghĩa

Phong trào toàn dân tham gia hiến đất, đóng góp công sức, tiền của xây dựng nông thôn mới mà trước tiên là hạ tầng giao thông tại Thịnh Sơn rất mạnh. Đây là kết quả của công tác tuyên truyền, định hướng của đội ngũ cán bộ xã, thôn xóm để nhân dân hiểu bản chất của chương trình xây dựng nông thôn mới là làm cho dân thì nguồn lực chủ yếu phải từ dân, có chăng Nhà nước chỉ hỗ trợ mang tính chất kích cầu. Người dân Thịnh Sơn ai cũng hiểu xã điểm xây dựng NTM sẽ có sự ưu tiên của Nhà nước đầu tư kích cầu, là cơ hội nhưng cũng thách thức về tiến độ. Nhờ khéo huy động các nguồn lực, bằng lồng ghép các chương trình, đóng góp của người dân, các doanh nghiệp, con em quê hương đi làm ăn xa trong thời gian qua đã giúp Thịnh Sơn tạo được bộ mặt mới. Báo cáo 3 năm xây dựng NTM cho thấy kết quả mà Thịnh Sơn đạt được rất lớn: Đã huy động được trên 100 tỷ đồng, làm được 28 công trình, trong đó đã nhựa hóa đường xã trên 7 km, bê tông 6 km đường GTNT, 7 km mương và một loạt các công trình dân sinh khác. Ngoài việc đóng góp bằng tiền mặt, nhân dân trong xã đã tự nguyện hiến hơn 35.000 m2 đất và tháo dỡ hàng chục km bờ rào tạo bặt bằng thi công đường giao thông. Thịnh Sơn hiện tại đạt 15/19 tiêu chí, còn 4 tiêu chí phấn đấu đến 30/9 sẽ hoàn thành các tiêu chí còn lại.

Trăn trở 4 tiêu chí chưa đạt là giao thông - trường học - cơ sở vật chất văn hóa và bãi xử lý rác thải. Chủ tịch UBND xã Nguyễn Hữu An trao đổi thể hiện ý chí quyết tâm bằng việc đưa ra giải pháp, thời gian cụ thể để hoàn thành các tiêu chí còn lại. Đồng thời, mạnh dạn kiến nghị tỉnh, huyện cần phải khẩn trương cung ứng kịp thời xi măng theo đúng kế hoạch, có như vậy mới giúp xã về đích như đã cam kết.

Phấn đấu về đích đúng hẹn

Đăng ký với tỉnh chỉ 1 xã Thịnh Sơn về đích nông thôn mới trong năm 2014 nhưng Đô Lương quyết tâm có thêm 2 xã nữa: xã Lưu Sơn và Thuận Sơn cũng sẽ hoàn thành 19 tiêu chí trong năm nay. Kế hoạch cũng đã được nêu rõ trong “quyết tâm thư” tại buổi lễ ra quân xây dựng nông thôn mới năm 2014: “Năm 2014 phấn đấu 3 xã: Thịnh Sơn, Lưu Sơn, Thuận Sơn hoàn thành nông thôn mới tạo cơ sở đến năm 2015 có 20% số xã đạt 19 tiêu chí nông thôn mới, đến năm 2020 đạt 50% số xã đạt chuẩn”. Mục tiêu mà Đô Lương phấn đấu hoàn thành NTM tại 3 xã trong năm 2014 quả thực rất cao, bởi vì 2 xã còn lại cũng còn thiếu từ 4 - 5 tiêu chí, mà đều là tiêu chí “xương” đòi hỏi phải tập trung nguồn lực, công tác lãnh đạo chỉ đạo cũng phải quyết liệt. Rất đồng tình với quan điểm của lãnh đạo UBND huyện là rất khó nhưng phải quyết tâm cao, thực hiện bằng được, bởi nếu không như vậy sẽ “dồn toa”, không có sự kế tiếp và mục tiêu đến 2015 có 20% số xã (7 xã) đạt tiêu chí NTM sẽ không hiện thực.

Đồng chí Nguyễn Tất Thành - Chủ tịch UBND huyện Đô Lương cho biết: “Đối với 3 xã về đích trong năm 2014, huyện sẽ ưu tiên đầu tư các nguồn lực và có giải pháp chỉ đạo thực hiện cụ thể. Phương châm nhất quán là phát huy tinh thần tự lực tự cường, dân làm là chính, Nhà nước hỗ trợ là cần thiết, kết hợp huy động các nguồn lực khác là quan trọng để chung sức xây dựng nông thôn mới”.

Công tác chỉ đạo đối với 3 xã quyết tâm về đích năm 2014 đều có phương pháp, chọn mũi đột phá khác nhau. Nếu Thịnh Sơn chọn đột phá là hạ tầng giao thông thì xã Lưu Sơn phát huy lợi thế sản xuất vụ đông hiệu quả cao để nâng cao giá trị kinh tế trên đơn vị diện tích, tăng thu nhập cho người dân và xã Thuận Sơn thì ưu tiên tập trung trên cả 2 mũi: giao thông và tăng thu nhập.

Nông dân xã Đông Sơn chăm sóc rau hàng hóa. Ảnh: Lương Mai

Đối với xã Lưu Sơn, được xếp tốp về đích năm 2014 cũng đang tích cực để hoàn thiện 5 tiêu chí còn lại. Cách làm rất hay của xã là ký cam kết với Công ty CP xây dựng thương mại và dịch vụ SAHA về việc vận hành, thu hút vốn để thực hiện các hạng mục công trình trên địa bàn. Theo đó, Công ty SAHA sẽ vận dụng linh hoạt các nguồn vốn triển khai đầu tư các danh mục công trình theo quy hoạch tiêu chí nông thôn mới. Dẫu biết là sẽ khó khăn nhưng với trách nhiệm là người con của quê hương Lưu Sơn, ông Trần Anh Tuấn – Phó Tổng giám đốc Công ty CP xây dựng thương mại và dịch vụ SAHA đã chủ động làm việc với xã, với huyện đề xuất giải pháp phối hợp thực hiện xây dựng NTM tại Lưu Sơn. Ông Trần Anh Tuấn, cho biết: Lợi thế của công ty là có nhân lực, thiết bị máy móc nên công ty sẽ cân đối nguồn vốn tự có, vận dụng các nguồn khác để cùng với địa phương hoàn thành các tiêu chí, về đích NTM đúng hẹn. Hiện tại trên địa bàn xã, Công ty SAHA đã hoàn thiện đầu tư trạm y tế, đường vào đền Phú Thọ... và đang tiến hành xây dựng hạng mục chợ, sân vận động... Tuy nhiên, điều ông Tuấn lo lắng đó là tiến độ về đích NTM không còn nhiều thời gian, vì vậy xã và các xóm cần phải chủ động hơn nữa để thực hiện bằng được các tiêu chí mà năng lực thực tế cũng như các điều kiện khác thuộc về địa phương.

Như vậy, có thể thấy rằng thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng NTM, Đô Lương đã thể hiện sự quyết tâm cao độ bằng kế hoạch cụ thể, giải pháp linh hoạt, bằng quyết tâm thư... Không chỉ 3 xã phải về đích trong năm 2014 mới nỗ lực phấn đấu mà Ban Chỉ đạo huyện đã căn cứ hợp lý theo điều kiện các xã để giao chỉ tiêu theo tiêu chí được rút ngắn hàng năm. Dẫu còn khó khăn nhưng nhờ vận dụng linh hoạt cơ chế nguồn lực ưu tiên hỗ trợ xi măng làm đường GTNT, hỗ trợ “50 tháng lương” cho mỗi nhà văn hóa xóm xây dựng đạt chuẩn; điều tiết để lại 100% số tiền đấu giá đất trong quy hoạch..., Đô Lương đã đạt nhiều kết quả khả quan. Sau 3 năm triển khai xây dựng NTM đã huy động được hơn 834 tỷ đồng, trong đó nhân dân đóng góp hơn 238 tỷ đồng; tự nguyện hiến 596.144 m2 đất, làm mới được 49,5 km đường giao thông nông thôn loại A, nâng cấp 326 km GTNT, giao thông nội đồng; trên địa bàn đã có 32 mô hình sản xuất được áp dụng vào thực tế có hiệu quả; toàn huyện đã đạt 281 tiêu chí, tăng 157 tiêu chí so với năm 2010... Những kết quả thuyết phục đạt được sau 3 năm triển khai xây dựng NTM đang tạo những tiền đề, động lực, niềm tin để Đô Lương hoàn thành chương trình đúng tiến độ, trước mắt là 3 xã về đích trong năm nay, phấn đấu đạt 20% số xã đạt 19 tiêu chí đến năm 2015.

Hữu Nghĩa