Về Hưng Tân nghe hát dân ca…

(Baonghean) - Có dịp về Hưng Tân (Hưng Nguyên) nghe hát dân ca, ví dặm để được đắm mình trong câu hát giận thương, để hòa vào niềm đam mê, nhiệt huyết của những nghệ sỹ chân đất nơi miền quê này… Câu lạc bộ Dân ca, ví dặm Hưng Tân quy tụ 32 thành viên, trong đó đa phần là những người trẻ, đam mê hết mình khi đã “lỡ bén duyên” với câu hò, điệu ví…

Buổi sinh hoạt của Câu lạc bộ Dân ca, ví dặm ở Hưng Tân (Hưng nguyên).

Hoà mình vào không khí rộn ràng, vui tươi của một buổi sinh hoạt văn nghệ của Câu lạc bộ Dân ca xã Hưng Tân, mới thực sự cảm nhận hết sự hào hứng và nhiệt thành của những người nông dân yêu ca hát nơi đây. Hưng Tân là một trong những cái nôi của phong trào hát phường vải của huyện, với nhiều nghệ nhân nức tiếng một thời. Có lẽ tình yêu văn nghệ ấy còn được trao truyền và tiếp nối cho đến ngày nay. Bởi vậy mà ngay mới ngày đầu thành lập (cuối năm 2012), Câu lạc bộ Dân ca xã Hưng Tân đã có đến 25 thành viên tham gia, đến nay thu hút thêm 7 thành viên. Anh Phan Đăng Minh, cán bộ văn hoá xã, chủ nhiệm câu lạc bộ phấn khởi cho biết: “Vui nhất là tinh thần văn nghệ của bà con rất hăng say, lúc nào nghe loa tập trung sinh hoạt là các thành viên đều có mặt đông đủ. Có những cụ ông, cụ bà dù sức yếu không còn tham gia biểu diễn được nhưng yêu ca hát cũng đến tham gia. Đặc biệt là vào dịp chuẩn bị liên hoan, thanh niên, học sinh đều dành thời gian về sinh hoạt câu lạc bộ”.

Chị Nguyễn Thị Hương (xóm 9 – Hưng Tân), là thành viên kỳ cựu của câu lạc bộ; một trong những giọng ca chính trong các tiết mục, vở diễn của câu lạc bộ. Trong những buổi sinh hoạt, chị là một trong những người hát mẫu cho mọi người nghe những làn điệu mới… Yêu thích ca hát từ ngày bé, chị tự mày mò học hát qua các chương trình dạy dân ca, ví dặm trên Đài phát thanh Nghệ An. Bởi thế với chị “sinh hoạt văn nghệ trong câu lạc bộ chính là sân chơi giúp bà con thoải mái sau những giờ làm việc vất vả trên ruộng đồng; làng xóm cũng đoàn kết gắn bó với nhau hơn. Điều ý nghĩa nhất là chúng tôi đã truyền được tình yêu dân ca cho lớp trẻ, để vốn văn hoá tinh thần quý báu của dân tộc ngày một được gìn giữ”.

Hoạt động của câu lạc bộ làm lan toả tình yêu dân ca ở vùng quê này. Bởi thế, có những gia đình, nhiều thành viên cùng tham gia câu lạc bộ. Mỗi lần câu lạc bộ sinh hoạt là gia đình em Hồ Thị Hương (xóm 9), gồm ông nội, mẹ và Hương cùng nhau đến tham gia. Theo mẹ đến nghe hát tại những đêm sinh hoạt câu lạc bộ, lâu dần thành “mê”, Hương học hỏi từ các cô, bác lớn tuổi trong câu lạc bộ và từ chính những người thân trong gia đình mình. Sau gần 2 năm miệt mài với những đêm nghe, tập hát dân ca, đến nay Hương là một trong những thành viên không thể thiếu trong các vở diễn của câu lạc bộ. Câu lạc bộ Dân ca xã Hưng Tân đa phần là những người trẻ yêu ca hát, trong đó có nhiều nam thanh niên…

Không chỉ tạo nên phong trào văn nghệ phát triển mạnh mẽ trong địa phương, CLB Dân ca Hưng Tân còn là điểm sáng trong các phong trào văn hoá, văn nghệ của huyện Hưng Nguyên. Sức trẻ của Câu lạc bộ Dân ca, ví dặm Hưng Tân thực sự được phát huy hiệu quả qua những kỳ liên hoan. Để có được những tiết mục tham dự các liên hoan dân ca, ví dặm, với những thành viên câu lạc bộ là cả một sự kỳ công. Mỗi thành viên được phân công đảm nhận các công việc rõ ràng để phát huy lợi thế vốn có. Một trong những vai trò hết sức quan trọng là sưu tầm làn điệu cổ và đặt lời mới cho các làn điệu do anh Nguyễn Trọng Tâm – Bí thư Đoàn xã đảm nhận. Tình yêu dân ca trong anh được bồi đắp từ thuở bé khi anh được nghe bà nội (nghệ nhân hát phường vải nức tiếng trong làng Hưng Tân ngày trước) hát. Những lời hát cổ ấy đã được bố anh tỷ mẩn chép lại thành một cuốn sổ lưu của gia đình. Anh Tâm sưu tầm làm phong phú thêm các làn điệu cổ từ những người già trong làng. “Trong quá trình sưu tầm, tìm hiểu, dân ca đã “ngấm dần” vào tâm hồn tôi từ lúc nào. Bởi thế, mỗi khi xã có sự kiện, chủ đề cần tuyên truyền tôi thường đặt lời mới cho các làn điệu dựa trên các niêm, luật của các làn điệu gốc”. Và những làn điệu dân ca, ví dặm được đặt lời mới ca ngợi cảnh sắc quê hương đổi mới, về các phong trào xây dựng NTM, phòng chống tệ nạn… lần lượt ra đời từ chính những cảm nhận chân thật và tình yêu tha thiết của chính người con Hưng Tân.

Phần lớn các tiết mục biểu diễn tham dự các kỳ liên hoan đều do các thành viên câu lạc bộ “tự biên, tự diễn”. Các đạo cụ phục vụ vở diễn do các thành viên tự làm, anh Minh, Chủ nhiệm câu lạc bộ vui vẻ cho biết: “Thành viên câu lạc bộ dân ca xã nhà đa năng lắm, không chỉ hát hay, diễn giỏi mà còn tự mình làm các đạo cụ, phục trang để biểu diễn. Anh, chị em tự tận dụng những dụng cụ sẵn có trong gia đình hoặc tự bỏ kinh phí để hoá trang cho từng vai diễn của mình. Như trong liên hoan vừa qua, các đạo cụ như: cày, cuốc, dao, búa… anh em chúng tôi tự chế hết.

Thế mới thấy hết tinh thần hăng say với phong trào và tình yêu tha thiết với dân ca của những thành viên Câu lạc bộ Dân ca xã Hưng Tân. Để chuẩn bị cho Liên hoan Dân ca ví, dặm vòng cụm được tổ chức tại Hưng Nguyên trung tuần tháng 8 vừa qua, tất cả các thành viên đều gác mọi công việc để cùng tập trung tập luyện với tinh thần tất cả vì phong trào. Nhờ vậy trong 2 năm liên tiếp, câu lạc bộ đều giành giải cao tại các kỳ liên hoan dân ca, ví, dặm: Năm 2013, tiết mục “Phường cấy” giành được giải A, một giải B của tiết mục “Lời giã từ”. Đặc biệt, trong Liên hoan Dân ca, ví dặm cụm tháng 8 năm 2014 vừa qua, CLB đã đạt 2 giải A cho tiết mục diễn xướng “Lửa Xô viết” và “Thuyền và biển”, một giải B cho tiết mục “Tình người lính biển”.

Về Hưng Tân nghe hát dân ca, tôi thêm yêu một miền quê hiền hoà với những người nông dân cần cù một nắng hai sương yêu ca hát, để trân quý những người lao động đang góp phần gìn giữ và phát huy một nét đẹp văn hoá tinh thần vô giá của xứ Nghệ - dân ca ví, dặm sâu rộng trong đời sống nhân dân.

Bài, ảnh: Đinh Nguyệt