Một ngày ăn cơm ba nước

(Baonghean) - 1. 8h40, máy bay cất cánh, 9h30 chúng tôi đã có mặt ở sân bay Viêng Chăn. Điều thôi thúc bước chân tôi phải đi một lần đến Lào - xứ sở của hoa Chăm pa có lẽ do chính sự hấp dẫn về một đất nước trầm mặc, không to tiếng trong mọi hoàn cảnh và hơn thế nữa ở Lào vẫn còn đó phong vị đời sống thường nhật của thế kỷ XIX.

Lễ cầu may tại chùa Sỉ Mương trên đất Lào.

Người Lào đón chúng tôi bằng những nụ cười thân thiện. Người ta nói không ngoa, Lào như cái đồng hồ cứ tích tắc theo quy luật, chẳng ai có thể hối thúc nó chạy nhanh được. Có lẽ ở khu vực Đông Nam Á, Lào là đất nước duy nhất không có biển, chỉ lặng lẽ nép mình bên dòng Mê Kông hùng vĩ. Xưa thật xưa, Phật giáo đã giữ vị trí rất quan trọng trong tâm thức và đời sống của người dân Lào. Mọi khía cạnh cuộc sống đều dễ dàng hơn với họ chỉ bởi tận sâu trong tâm mỗi người đều có Phật chở che. Tôi cũng thấy một sự an lạc, thành tâm kính cẩn đối với các bậc tu hành ẩn sau những mái chùa cong cao vút chẳng thể lẫn vào đâu được. Bây giờ, tôi đã hiểu vì sao người ta thường kháo nhau rằng, ai đến Lào sẽ được “tặng” thêm 5 năm tuổi thọ. Quả là một điều kỳ diệu!

2. Udonthani mang cho tôi cảm giác bình yên khi vừa chạm ngõ bởi đường phố không ùn tắc kẹt xe, không tấp nập người bán người mua sầm uất và người Thái luôn biết “đối nhân xử thế”. Chính cái vẻ ấy Udon đã đánh cắp trái tim của hầu hết du khách thập phương đến vãn cảnh dù chỉ một lần. Chúng tôi đến Khu tưởng niệm Chủ tịch Hồ Chí Minh tại Udonthani. Nơi đây 86 năm về trước (năm 1928), Nguyễn Ái Quốc, lúc đó có tên gọi Thầu Chín, hay ông già Chín, từ châu Âu về Thái Lan hoạt động cách mạng. Thầu Chín đã chủ trương mở rộng tổ chức; làm cho nhân dân Thái Lan có cảm tình hơn với người Việt và cách mạng Việt Nam; giáo dục Việt kiều tôn trọng phong tục, tập quán của nhân dân Thái Lan; đẩy mạnh việc học chữ Việt, chữ Thái... Năm 1929, Thầu Chín rời Udonthani, tiếp tục đi các địa phương khác hoạt động nhằm khơi dậy tinh thần yêu nước trong bà con kiều bào ở Thái Lan. Mặc dù chỉ ở đây một thời gian ngắn, Nguyễn Ái Quốc đã để lại ấn tượng không bao giờ phai mờ trong lòng bà con Việt kiều.

Năm 2003, để ghi nhận giá trị lịch sử của mảnh đất này, chính quyền tỉnh Udonthani và Hội Người Việt Nam tỉnh Udonthani đã khởi công xây dựng Khu Lưu niệm Chủ tịch Hồ Chí Minh trên diện tích gần 1ha tại làng Noọng Ôn. Hiện Khu Lưu niệm đã hoàn thành gồm 2 phần chính: Khu nhà ở của Bác được tái tạo và Khu nhà đa năng mới xây kiên cố làm nơi thờ phụng, đọc sách, chiếu phim và trưng bày các kỷ vật liên quan đến Chủ tịch Hồ Chí Minh…

Tiếc nuối biết bao nếu trong hành trình không đến thăm Công viên Bãi Phật. Công viên Bãi Phật Sala Keoku tại Noọng Khai là một nét đặc sắc trong văn hóa Phật giáo linh thiêng nơi đất Phật Thái Lan – Udonthani. Cách đây hơn 60 năm, pháp sư Bounlua Suliat đã chọn một địa điểm ven dòng sông Mê kông để tạo nên một quần thể tượng Phật tên gọi Wat Xiengkuane, quen gọi là "Vườn tượng Phật”, cách Thủ đô Vientiane của Lào chưa đầy 25 km về hướng đông. Và cũng cách đó không xa, tại nơi đây, bên tỉnh Noọng Khai của Thái Lan, vị pháp sư này cũng thực hiện một "Vườn tượng Phật” (Buhhda Park) thứ hai tên gọi là Wat khaek hay Bãi Phật Sala Keoku. Các bức tượng ở đây là những hình ảnh pha trộn của Hindu giáo, Phật giáo, những thần nhân trong sử thi Ramayana, quần thể tượng Phật và những vị thần Shiva, Arjuna, Visnu, Rama, Sita... Các tác phẩm này đều sử dụng chất liệu xi măng, không qua sơn phết hay phủ lên bất kỳ một chất liệu gì khác. Sự thô mộc của chất liệu xi măng qua thời gian đã tạo nên những nét rêu phong, cũ kỹ, thể hiện qua các mảng màu đơn giản như đen, xám của thiên nhiên, của sự bào mòn thời gian càng làm cho thần thái của những bức tượng có thêm vẻ kỳ bí, huyền hoặc.

Kết thúc 3 ngày rong ruổi đáng nhớ, chúng tôi trở về quê nhà mang theo bao kỷ niệm về hình ảnh đất nước Lào bí ẩn, Đông Bắc Thái Lan êm dịu và cả một tình cảm tương thân tương ái của những con người ở quốc gia khác nhau. Với tôi, một bữa sáng ở Việt Nam, bữa trưa ở Lào, bữa tối ở Thái Lan cũng đủ neo trong lòng niềm thương và nỗi nhớ miên man về những ngày trên đất bạn.

Bài, ảnh: Khánh Duy