Cần thực hiện đúng quy trình và cam kết

(Baonghean) - Trung tuần tháng 8, Báo Nghệ An nhận được đơn kiến nghị của Hợp tác xã Vĩnh Nam (Phường Cửa Nam, TP. Vinh) phản ánh: Đơn vị thi công cầu vượt Quốc lộ 46 đã tiến hành san lấp trên đất ruộng đã được giao khoán cho các hộ xã viên để làm đường 12m viền sông Cồn Mộc vào chùa Cần Linh khi chưa được các cấp có thẩm quyền phê duyệt. Mặc dù ngày 8/8/2014, tại cuộc họp với các bên đã kết luận sai trái việc san lấp, buộc bốc dỡ trả lại mặt bằng, song phía đơn vị thi công vẫn tiếp tục san lấp lên ruộng sản xuất của xã viên… Phóng viên Báo Nghệ An đã vào cuộc tìm hiểu sự việc.

Chưa làm đúng quy trình đền bù GPMB

Hợp tác xã Vĩnh Nam có xứ đồng (tên gọi là đồng Biền) nằm giữa chùa Cần Linh và sông Cồn Mộc, với tổng diện tích là 23.709,9m2 đã được giao khoán cho các hộ viên trong HTX và cấp giấy sử dụng đất nông nghiệp 20 năm. Đây là vùng đất sản xuất nông nghiệp kém hiệu quả, đã chuyển sang đất ao, nhiều diện tích đất gần như bỏ hoang, một số diện tích đất được chùa Cần Linh hợp đồng thuê lại lâu dài. Trong bản vẽ quy hoạch xây dựng phường Cửa Nam có con đường 12m chạy dọc sông Cồn Mộc nằm trước chùa Cần Linh, đi ngang qua đất nông nghiệp của một số hộ xã viên của HTX Vĩnh Nam ở xứ đồng Biền.

Đầu năm 2014, Tổng Công ty Xây dựng công trình giao thông 4 (Cienco 4) triển khai thi công dự án cầu vượt đường sắt Bắc - Nam Quốc lộ 46 chắn ngang qua con đường cũ vào chùa Cần Linh. Trong quá trình thi công đất, đá bị đào xới khiến việc đi lại lễ Phật của tín đồ phật tử và nhân dân tín tâm bị ảnh hưởng. Do đó, ngày 31/3/2014, chùa Cần Linh đã có Tờ trình số 06 gửi Cienco4 đề nghị giúp đỡ đầu tư xây dựng đường 12m viền sông Cồn Mộc theo bản vẽ quy hoạch xây dựng phường Cửa Nam nối vào chùa. Ngày 7/4/2014, Ban Quản lý dự án Cienco4 có Công văn số 192/BQLDA đồng ý xây dựng và đề nghị chùa Cần Linh làm thủ tục xây dựng và giải phóng mặt bằng.

Trước đó, ngày 26/3/2014, chùa Cần Linh đã có Tờ trình số 2/ttr-CLXD đề nghị UBND tỉnh, UBND thành phố ủng hộ chủ trương triển khai dự án và cam kết chùa Cần Linh sẽ chi trả bồi thường giải phóng mặt bằng cho dân.

Ngày 11/4/2014, UBND Thành phố Vinh có Công văn số 1840/UBND-QLĐT đồng ý với đề nghị của chùa Cần Linh, trong đó thể hiện: UBND TP. Vinh đồng ý để Ban Quản lý dự án Đầu tư và xây dựng - CIENCO4 phối hợp với chùa Cần Linh xây dựng tuyến đường theo đúng quy hoạch đã được phê duyệt. Về chi phí đền bù, hỗ trợ GPMB do chùa Cần Linh chịu trách nhiệm chi trả; chi phí đầu tư xây dựng khác do CIENCO4 chịu trách nhiệm chi trả. Công văn cũng nêu rõ: “Việc thực hiện đầu tư xây dựng phải theo đúng quy trình quy định của pháp luật hiện hành và tuyến đường đầu tư xây dựng đảm bảo theo đúng quy chuẩn kỹ thuật, tiêu chuẩn xây dựng đường giao thông đô thị”. Tiếp đó, ngày 29/5/2014, UBND Thành phố Vinh đã ban hành Quyết định số 3914/QĐ-UBND phê duyệt phương án tổng thể về bồi thường, hỗ trợ, giải phóng mặt bằng thực hiện Dự án xây dựng, mở rộng khuôn viên chùa Cần Linh và đường quy hoạch 12m viền sông Cồn Mộc tại chùa Cần Linh.

Nếu làm đúng quy định của pháp luật, thì từ quy hoạch tổng thể, chủ đầu tư là chùa Cần Linh và đơn vị thi công phải có phương án chi tiết, lập dự án đầu tư được phê duyệt, trích lục, trích đo, đền bù giải phóng mặt bằng theo quy định… ai đền bù thì cấp thành phố cũng phải đứng ra lập phương án chi trả. Tuy nhiên, mặc dù chưa có quyết định thu hồi đất, chưa tiến hành đền bù GPMB, song Công ty cổ phần Xây dựng và Thương Mại 423 (thuộc Cienco4) - đơn vị thi công đã đổ đất, san lấp mặt bằng tại vị trí quy hoạch đường 12m có chiều dài khoảng 80m, chiều rộng phần nền 20m. Bên cạnh đó, còn đổ đất thanh thải nối tiếp đoạn đường 12m có chiều dài 40m, chiều rộng 30m, cao khoảng 1,5m so với đất nông nghiệp và sông Cồn Mộc, ước tính khoảng 2.000m3 đất, đá các loại và tập kết vật liệu xây dựng lên trên khu đất đã san lấp… Điều này là vi phạm pháp luật về đất đai.

Đường 12m viền sông Cồn Mộc đang thi công dang dở.

Ngày 5/8/2014, HTX Vĩnh Nam đã có Thông báo số 02 gửi UBND phường Cửa Nam và đơn vị thi công yêu cầu dừng đổ đất, thu dọn mặt bằng trên khu đất đã được san lấp. Sau khi nhận được kiến nghị của HTX Vĩnh Nam, UBND phường Cửa Nam đã tổ chức cuộc họp vào ngày 8/8/2014 với các bên liên quan, thống nhất yêu cầu đơn vị thi công chấm dứt việc đổ đất và di chuyển toàn bộ máy thi công, vật liệu xây dựng ra khỏi khu đất, hoàn trả mặt bằng. Tuy nhiên, ngày 12/8/2014, đơn vị thi công vẫn tiếp tục đổ đất, tập kết nguyên vật liệu, máy móc trên khu đất đã san lấp và đã bị Ban Quản lý, Ban kiểm soát HTX Vĩnh Nam lập biên bản vi phạm.

Trước tình hình đó, ngày 26/8, UBND phường Cửa Nam tiếp tục tổ chức họp với các bên liên quan. Tại cuộc họp Ban Quản lý dự án ĐT&XD – Cienco4 và Công ty cổ phần Xây dựng 423 - đơn vị thi công đã nhận sai, tạm dừng thi công và đề nghị cho thêm thời gian để tìm phương án giải quyết dứt điểm. Tuy nhiên, hiện nay, giữa đơn vị thi công - Cienco 4 và chùa Cần Linh vẫn lúng túng trong việc tìm ra phương án để đi đến sự thống nhất. Phía Cienco4 cho rằng: “Đợi khi chùa Cần Linh thực hiện xong vấn đề giải phóng mặt bằng, Cienco4 sẽ tiếp tục thi công con đường”. Còn phía chùa Cần Linh cho rằng “Cienco4 phải hoàn thành con đường đúng quy trình, đúng thiết kế chùa mới có cơ sở động viên, kêu gọi phật tử, các nhà hảo tâm, doanh nghiệp đóng góp công đức làm kinh phí đền bù giải phóng mặt bằng cho dân”. Điều này là trái với quy trình, quy định của pháp luật trong đền bù giải phóng mặt bằng.

Ban chủ nhiệm HTX Vĩnh Nam trình bày sự việc với phóng viên.

Phối hợp tháo gỡ

Nguyện vọng của HTX và bà con xã viên Vĩnh Nam có đất bị ảnh hưởng là chủ đầu tư là chùa Cần Linh và các bên liên quan tiến hành đúng các quy trình, thủ tục để chi trả kinh phí giải phóng mặt bằng hoàn chỉnh cho dân. Nếu không thực hiện chi trả đền bù, thì phải nạo vét, bốc dỡ đất, đá hoàn trả mặt bằng nguyên trạng. Để đảm bảo cho việc thi công con đường diễn ra thuận lợi và đảm bảo quyền lợi chính đáng cho các hộ xã viên có diện tích đất nông nghiệp bị ảnh hưởng, vấn đề mấu chốt ở đây là các đơn vị liên quan (chùa Cần Linh; Ban Quản lý dự án Đầu tư và xây dựng (Cienco4) cần thống nhất về chủ trương, cách làm cụ thể. Sau đó, chủ động làm việc trực tiếp, công khai phương án giải quyết với phường Cửa Nam, HTX Vĩnh Nam và bà con xã viên.

Thứ nhất, chủ đầu tư và đơn vị thi công phối hợp với Trung Tâm phát triển quỹ đất, Hội đồng đền bù GPMB (TP. Vinh) triển khai các công đoạn lập dự án đầu tư, tiến hành trích đo, trích lục, xây dựng phương án chi trả đền bù GPMB… theo đúng quy trình, quy định pháp luật hiện hành. Đồng thời, thực hiện đúng thỏa thuận mà các bên đã cam kết (chi phí đền bù, hỗ trợ GPMB do chùa Cần Linh chịu trách nhiệm chi trả; chi phí đầu tư xây dựng khác do CIENCO4 chịu trách nhiệm chi trả) để hoàn thành đường quy hoạch 12m (chiều dài hơn 80m) viền sông Cồn Mộc.

Thứ hai, về ý kiến của chùa Cần Linh “Cienco4 phải hoàn thành con đường đúng quy trình, đúng thiết kế chùa mới đền bù giải phóng mặt bằng…” chỉ có thể thực hiện được nếu có sự cam kết, thỏa thuận, đồng tình của HTX Vĩnh Nam và bà con xã viên. Theo đó, UBND phường Cửa Nam hoặc Thành phố Vinh cần vào cuộc với vai trò trung gian để chùa Cần Linh và đơn vị thi công thỏa thuận, cam kết với người dân về việc sẽ tiến hành các bước tiếp theo liên quan đến việc đền bù GPMB sau khi hoàn thành con đường. Bởi như ông Nguyễn Hoàng Sơn - Trưởng Ban Quản lý dự án Đầu tư và xây dựng (Cienco4) khẳng định: “Dù không được Bộ GTVT duyệt kinh phí, Cienco4 vẫn sẽ dùng kinh phí của tổng công ty để làm con đường đất vào chùa đảm bảo bề rộng mặt bằng đẹp, có trồng cây hai bên đường. Nếu bây giờ bắt chúng tôi hốt đất, đá để hoàn trả mặt bằng thì đơn giản thôi, nhưng sẽ vô cùng lãng phí. Bởi đường 12m viền sông Cồn Mộc đã có trong quy hoạch của Nhà nước, thì trước sau gì cũng sẽ làm và cũng cần phải thực hiện đền bù giải phóng mặt bằng…”.

Theo ông Nguyễn Tất Hoài Nam - Cán bộ Trung tâm phát triển quỹ đất Thành phố Vinh thì: “Luật Đất đai năm 2013 đã có hiệu lực 1/7/2014, Chính phủ có nghị định hướng dẫn, nhưng Bộ TN&MT chưa ban hành thông tư hướng dẫn nghị định nên UBND tỉnh chưa ban hành quy định cụ thể về chế độ bồi thường GPMB trên địa bàn tỉnh Nghệ An”. Bởi vậy, “các dự án hiện nay đều phải chờ, kể cả đường gom cầu vượt Quốc lộ 46 bây giờ, phương án đầu tư chưa phê duyệt, nhưng vẫn thi công được vì đã tiến hành cam kết với dân…”. Vì vậy, trong khi chờ đợi hoàn thành các quy trình thủ tục liên quan đến việc bồi thường giải phóng mặt bằng, chùa Cần Linh và đơn vị thi công vẫn có thể triển khai làm đường nếu có văn bản cam kết, thỏa thuận và được người dân đồng tình.

Thứ ba, để đi đến sự thống nhất, các bên liên quan cần phải thấu hiểu: đường 12m viền sông Cồn Mộc là tuyến đường quy hoạch của phường Cửa Nam. Khi hoàn thành con đường sẽ không chỉ làm đẹp thêm cho Di tích lịch sử quốc gia Chùa Cần Linh, tạo điểm nhấn cho cảnh quan thành phố nói chung, phường Cửa Nam nói riêng mà cũng là để phục vụ cho tín đồ, phật tử, nhân dân tín tâm, trong đó có bà con xã viên HTX Vĩnh Nam thuận lợi đi lại lễ phật và vãn cảnh chùa tìm sự tĩnh tâm, thanh thản ở chốn linh thiêng. Triết lý của Đạo Phật luôn khuyên răn con người phải tránh gây sự bất hòa và hóa giải mâu thuẫn thay vì xung đột, vì vậy, việc cùng phối hợp tháo gỡ, tạo điều kiện thuận lợi để thi công con đường vào Chùa (trùng với tuyến đường quy hoạch xây dựng phường Cửa Nam) cũng là việc nên làm.

Nhóm P.V