Nơi giữ "hồn" văn hoá Thổ

17/04/2009 18:13

Năm 2006, được sự hỗ trợ của dự án "Cải thiện đời sống của cộng đồng người dân và nâng cao năng lực các tổ chức địa phương" tại huyện Quỳ Hợp do Phần Lan hỗ trợ, Câu lạc bộ Văn hoá dân gian dân tộc Thổ ở làng Dũa, xã Thọ Hợp ra đời, trở thành nơi tụ họp của những người yêu quý văn hoá dân gian dân tộc Thổ.



Một tiết mục của hội viên CLB tại lễ hội "Ngày văn hoá thể thao các dân tộc" do huyện tổ chức

Hiện CLB có 54 hội viên đều là người dân tộc Thổ. Trung bình mỗi tháng một lần họ họp nhau lại, hát cho nhau nghe các làn điệu dân ca Thổ, biểu diễn cho nhau xem các điệu múa Thổ...Trong các lần sinh hoạt ấy, những người già, người am hiểu dân ca, dân vũ, của dân tộc Thổ trở thành những người thầy trực tiếp truyền thụ các kiến thức về văn hoá dân gian cho các thành viên khác, đặc biệt là lớp trẻ. Khi mới thành lập, câu lạc bộ gặp không ít khó khăn. Thiếu người có kinh nghiệm, thiếu nhạc cụ biểu diễn, thiếu kinh phí hoạt động, song bằng niềm đam mê khôi phục vốn văn hoá cổ, niềm tự hào, tự tôn dân tộc, những thành viên của câu lạc bộ đã vượt qua những trở ngại và có những hoạt động tích cực trong việc sưu tầm và bảo tồn văn hoá dân tộc mình.


Tính đến nay, các thành viên của CLB đã sưu tầm, chỉnh lý, cải biên hàng chục bài dân ca, dân vũ trong cộng đồng như: hát dạ ời, hát ru, hát mừng lúa mới, hát giao duyên...; chế tác hàng chục nhạc cụ truyền thống: đàn tính tang, đàn bầu, đàn tứ, đàn nhị, bộ gõ chân... Để nét văn hoá dân gian dân tộc Thổ được lan toả, thấm sâu, có sức hút mạnh mẽ với mọi người, câu lạc bộ đã tổ chức các đợt biểu diễn phục vụ bà con trong các dịp lễ hội, dịp tết, thậm chí cả đám cưới, lễ mừng nhà mới...Những thành viên câu lạc bộ được nhân dân trong vùng yêu mến gọi là "gánh hát rong", dù trên sân khấu sáng ánh đèn, hay những buổi hát mừng đám cưới, những lần biểu diễn trên bãi đất trống, trên sân kho ở các xã vùng sâu... thì các thành viên của CLB vẫn thể hiện hết mình mà không hề nghĩ đến một khoản thù lao nào. Với họ, biểu diễn là để bảo tồn và lưu giữ. Chính những lần biểu diễn đó đã tác động mạnh mẽ đến nhận thức của đồng bào dân tộc Thổ, họ thấy tự hào về làn điệu mượt mà của dân ca, du dương của tiếng đàn, tiếng sáo, nhịp nhàng của điệu múa của dân tộc mình và ý thức bảo tồn ngấm sâu vào từng thế hệ...


Đánh giá về vai trò của CLB, ông Lưu Văn Thái, Giám đốc Trung tâm văn hoá huyện cho biết: "Với những cống hiến, những hoạt động thiết thực của hội viên CLB góp phần không nhỏ trong việc bảo tồn vốn văn hoá đặc sắc của dân tộc Thổ trước sự xâm nhập của các nền văn hoá khác. Đồng thời CLB cũng chính là hạt nhân của phong trào văn hoá, văn nghệ quần chúng. Các hội thi, hội diễn lớn, nhỏ có sự đóng góp tích cực của câu lạc bộ từ việc sáng tác, lựa chọn tác phẩm, đến biên đạo, thể hiện...Câu lạc bộ chính là nơi giữ hồn văn hoá Thổ hôm nay và cả mai kia...".


Thanh Phúc