Nghệ nhân hát khắp
Bà Vi Thị Tân ở bản Cằng (xã Môn Sơn, Con Cuông) được người dân trong xã gọi một cách thân mật, trìu mến là "nghệ nhân hát khắp", bởi có thể nói, điệu hát khắp (một làn điệu dân ca Thái) luôn đồng hành cùng cuộc đời bà. Đến nay, bước sang tuổi 65, bà Tân lại miệt mài truyền dạy làn điệu khắp cho lớp trẻ.
Từng qua các cương vị công tác xã hội: Phó Bí thư đoàn xã, giáo viên dạy lớp vỡ lòng, Phó Chủ tịch Hội liên hiệp Phụ nữ huyện, xã, rồi Phó Bí thư Chi bộ bản, hội viên Hội Người cao tuổi nên bà Tân luôn có điều kiện thể hiện tài năng và niềm đam mê hát khắp. Những lúc lên rừng kiếm củi, làm rẫy, người ta lại nghe tiếng khắp của bà Tân vang vọng khắp núi rừng.
Mỗi khi có hội hè, lễ tết, cưới hỏi, đón danh hiệu Làng văn hoá hay làng bản tổ chức các hoạt động văn hoá- văn nghệ, bà Tân luôn đem đến niềm vui cho mọi người bằng một vài bài hát khắp. 
Có thể nói làn điệu khắp đã đem đến nhiều kỷ niệm đẹp trong cuộc đời bà. Nhưng kỷ niệm không bao giờ quên là trong một đêm thời chiến tranh, cô thiếu nữ Vi Thị Tân hát bài khắp tiễn đưa một chàng trai bản (sau này nên duyên vợ chồng) lên đường tòng quân, nhập ngũ. Dựa trên làn điệu cổ, bà đặt lời mới cho thích hợp với hoàn cảnh lúc bấy giờ. Nội dung bài hát khắp của bà là động viên người mình yêu thương lên đường chiến đấu dũng cảm, lập được nhiều chiến công và người con gái sẽ chờ đợi sự trở về của người yêu khi đất nước sạch bóng quân xâm lược.
Thời gian qua, bà Tân luôn canh cánh trong lòng nỗi lo điệu khắp cũng như các làn điệu dân ca Thái khác đang dần vắng bóng trong sinh hoạt văn hoá cộng đồng, lớp trẻ lại không mấy người biết hát. Có lúc, bà nghĩ trước sau gì điệu khắp cũng sẽ thất truyền. May mắn là 3 năm trước đây, xã Môn Sơn tổ chức thành lập Câu lạc bộ Dân ca- Nhạc cụ dân tộc Thái với mục đích là lưu giữ, bảo tồn bản sắc âm nhạc Thái, bà Tân vui vẻ nhận lời khi được mời tham gia.
Thời gian gần đây, ngành văn hoá tổ chức lớp truyền dạy dân ca, nhạc cụ dân tộc Thái tại xã Môn Sơn, bà Tân lại nhiệt tình truyền dạy với tư cách là một nghệ nhân dạy hát khắp. Thấy lớp trẻ tìm về với bản sắc âm nhạc Thái nói chung, làn điệu khắp nói riêng, bà Tân không giấu được nỗi vui mừng: "Không ngờ thiếu nữ Thái ngày nay hát khắp hay đến thế!".
Tường Anh