Đội Tự vệ đỏ
Nói đến Xô Viết Nghệ Tĩnh là nói đến sự lãnh đạo của Đảng, khối liên minh công nông là nói đến chính quyền Xô Viết hình ảnh của Nhà nước công nông đầu tiên ở Đông Nam Á; đến tổ chức Đội Tự Vệ đỏ, thực hiện chức năng bảo vệ Đảng, bảo vệ chính quyền Xô Viết, duy trì an ninh trật tự tại các làng xã thành lập chính quyền Xô Viết.
Các địa điểm, các cơ sở của cơ quan Đảng, ban chấp hành các xã Bộ Nông, các tổ chức quần chúng các cuộc họp và các tổ chức khác của Đảng đều có Tự vệ đỏ tuần tra, canh phòng, bảo vệ nghiêm ngặt. Trong các cuộc mít tinh, biểu tình khi có cán bộ diễn thuyết, tuyên truyền cách mạng, hô hào cổ động quần chúng tham gia đấu tranh các đội viên Tự vệ đỏ đã bố trí nhiều vành đai bảo vệ.
Tại các làng xã có chính quyền Xô Viết, Tự vệ đỏ được giao nhiệm vụ giữ gìn an ninh trật tự, giữ nghiêm luật lệ, kỷ cương, chỉ thị của chi bộ Đảng, Xã Bộ Nông (tổ chức chính quyền sơ khai ), các tổ chức quần chúng. Đồng thời Tự vệ đỏ còn làm nhiệm vụ phát hiện và ngăn chặn mật thám, tay sai, lính đồn tấn công, phá hoại; các điểm canh, vọng gác đầu làng luôn có Tự vệ đỏ túc trực ngày đêm làm tai mắt cho cấp ủy, chính quyền và dân làng. Hiệu lệnh phát ra là tiếng kẻng liên hồi hoặc tiếng trống ngũ liên dồn dập để mọi người trong làng tổ chức đối phó kịp thời. Để bảo vệ cho các cuộc biểu tình Tự vệ đỏ được giao nhiệm vụ: Bắt giữ những phần tử phản động, canh gác, chốt chặn các ngã đường địch có thể đi qua, theo dõi nắm tình hình mọi di biến động của quan lại các phủ, huyện, đồn lính. Trong lúc biểu tình Tự vệ đỏ với các vũ khí thô sơ tự tạo (giáo mác, búa, liềm, gậy...), chiếm giữ các huyện lỵ, công sở, đồn trại lính, chống trả binh lính đến đàn áp bảo vệ quần chúng đấu tranh, trừng trị những tên thực dân tay sai gian ác có nhiều nợ máu với nhân dân vừa để ngăn chặn bàn tay gây tội ác vừa răn đe cảnh cáo những phần tử nguy hiểm, thực thi quyền lực của chính quyền Xô Viết
Ngày 13-9-1930 tại chợ Cồn - Thanh Chương, Tỉnh ủy Nghệ An tổ chức lễ truy điệu các liệt sỹ hy sinh trong cuộc thảm sát của thực dân Pháp ở Thái Lão- Hưng Nguyên vào ngày hôm trước, có trên 20.000 người tham dự. Ban tổ chức huy động 1000 đội viên Tự vệ đỏ làm hàng rào danh dự, canh gác, bảo vệ. Các đội viên Tự vệ đỏ hàng ngũ chỉnh tề đứng trang nghiêm trước lễ đài mang dòng chữ "Truy điệu những chiến sĩ hy sinh vì nhiệm vụ để bảo vệ, bênh vực lợi quyền cho quần chúng lao khổ An Nam".
Tại nhiều cuộc mít tinh khác Tự vệ đỏ được huy động và sử dụng làm lực lượng tiêu binh danh dự, biểu tượng cho việc thực thi quyền lực của chính quyền Xô Viết. Có mặt Tự vệ đỏ trong mọi hoạt động của chính quyền cách mạng thời kỳ này như là sự khích lệ tinh thần, ý chí đấu tranh và là một chỗ dựa tin cậy cho quần chúng công nông trong cuộc đấu tranh không cân sức với kẻ thù...
Thái Bình (Tổng hợp)