Tỷ giá USD tăng - Doanh nghiệp vẫn khó tiếp cận vốn

04/03/2011 11:12

Sau quyết định điều chỉnh tỷ giá của Ngân hàng Nhà nước (NHNN) tăng 9,3%, áp dụng từ ngày 11-2-2011, không ít người dự đoán nguồn cung USD sẽ dồi dào hơn do giảm bớt tình trạng găm giữ ngoại tệ. Song qua tìm hiểu thực tế, một số doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh cho biết vẫn khó tiếp cận nguồn USD theo giá niêm yết của ngân hàng.

Sau quyết định điều chỉnh tỷ giá của Ngân hàng Nhà nước (NHNN) tăng 9,3%, áp dụng từ ngày 11-2-2011, không ít người dự đoán nguồn cung USD sẽ dồi dào hơn do giảm bớt tình trạng găm giữ ngoại tệ. Song qua tìm hiểu thực tế, một số doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh cho biết vẫn khó tiếp cận nguồn USD theo giá niêm yết của ngân hàng.


Thực hiện Nghị quyết số 02/NQ-CP về những giải pháp chủ yếu chỉ đạo, điều hành thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội năm 2011 và nhằm tăng tính thanh khoản của thị trường ngoại hối, NHNN đã điều chỉnh tỷ giá bình quân liên ngân hàng lên mức 20.693 VND/USD và thu hẹp biên độ giao dịch từ +- 3% xuống +- 1%.

Đồng thời, NHNN sẽ điều hành tỷ giá bình quân liên ngân hàng tương đối linh họat trong thời gian tới. Các biện pháp này sẽ tạo điều kiện để điều hành tỷ giá chủ động, phù hợp với tình hình cung cầu ngoại tệ, bảo đảm tăng tính thanh khoản của thị trường, góp phần kiềm chế nhập siêu và hỗ trợ cho việc thực thi chính sách tiền tệ chủ động, linh hoạt hơn.


Các ngân hàng thương mại đều khan nguồn USD bán cho doanh nghiệp


Đối với các doanh nghiệp, tăng tỷ giá là việc họ đã có dự đoán. Tuy vậy, cái khó cho doanh nghiệp là chênh lệch giữa tỷ giá NHNN và tự do là rất cao. Ông Trương Văn Hiền- Tổng giám đốc Công ty CP Vật tư nông nghiệp Nghệ An cho biết: NHNN điều chỉnh tỷ giá bình quân liên ngân hàng lên mức 20.693 VND/USD.

Nhưng thực tế doanh nghiệp chúng tôi không mua được với giá niêm yết đó, mà phải mua thoả thuận từng ngày với ngân hàng thương mại, giá mua hiện tại là 21.300 VND/USD.

Như vậy, giữa giá niêm yết của NHNN và giá mua thoả thuận chênh nhau 400 - 500 VND/USD. Là một đơn vị chuyên nhập khẩu và sản xuất phân bón lớn của tỉnh, doanh nghiệp luôn cần một lượng lớn USD để thanh toán hàng nhập khẩu, nhưng hiện mua USD không thuận lợi. Nếu mua ngoài thị trường tự do hiện giá gần 23.000 VND/USD. Như vậy thì rất khó cho doanh nghiệp trong sản xuất kinh doanh, chi phí đầu vào cao, ắt phải đẩy giá bán hàng tăng và cuối cùng đối tượng phải gánh chịu là người tiêu dùng.


Ông Bùi Thành Chung- Tổng giám đốc Công ty CP đầu tư hợp tác kinh tế Việt Lào chia sẻ: tỷ giá USD tăng, hiện công ty chưa dám nhập hàng, mỗi đợt nhập hàng cần 20.000 USD để thanh toán. Ngân hàng chỉ đáp ứng được 50- 60% nhu cầu mua USD của doanh nghiệp nhưng đáp ứng rất chậm, không phải doanh nghiệp cần là mua được ngay. Doanh nghiệp nhập khẩu hàng hoá vô cùng vất vả, USD lên nhưng giá hàng chưa lên, không dám bán ra, trong khi phải chịu lãi suất tiền vay cao.

Rõ ràng doanh nghiệp đang phải chịu thiệt đơn, thiệt kép. Đối với doanh nghiệp, chúng tôi xác định năm 2011 là vô cùng khó khăn, chúng tôi không dám đầu tư. Những dự định đầu tư dang dở cũng phải co lại. Các đơn vị xuất khẩu bán USD với giá cao hơn giá NHNN niêm yết vì thế các Ngân hàng thương mại mua cao hơn cũng không thể bán cho doanh nghiệp với giá NHNN quy định. Đó là thực tế doanh nghiệp phải đối mặt.

Trong khi đó USD tự do luôn sẵn sàng đáp ứng với tỷ giá thích hợp. USD của thị trường tự do thực chất cũng từ xuất khẩu, qua ngân hàng rồi chảy ra thị trường. Chi phí USD tăng cao vì qua nhiều vòng, gây thiệt hại cho doanh nghiệp. Khoản chênh lệch đó làm mất tính minh bạch trong thanh toán, gây thiệt hại cho Nhà nước trong thất thu thuế.


Về phía các ngân hàng cũng khan nguồn USD để đáp ứng cho doanh nghiệp. Phó giám đốc Ngân hàng Nông nghiệp tỉnh- ông Phan Đức Tiến cũng cho biết: ngân hàng không có nguồn USD bán cho doanh nghiệp. Hiện Ngân hàng Nông nghiệp huy động được 22 triệu USD, rất muốn cho vay nhưng chưa có khách hàng nào vay USD.


Về vấn đề này, nhiều doanh nghiệp chia sẻ: Các đơn vị nhập khẩu không anh nào dám vay USD, vì khi nhập hàng về, chờ bán hết hàng, lại mua USD trả nợ ngân hàng, lúc đó lỡ giá USD tăng cao thì doanh nghiệp càng thêm lỗ nên không dám mạo hiểm.


Thực tế NHNN không có nhiều USD, hiện chỉ đáp ứng được cho nhu cầu nhập khẩu các mặt hàng thiết yếu. Người có USD lại không muốn bán cho ngân hàng trong thời điểm này vì họ còn kỳ vọng tỷ giá sẽ tăng nữa. Nhưng với mức tỷ giá NHNN vừa điều chỉnh tăng 9,3%, với tỷ lệ điều chỉnh mạnh, thu hẹp biên độ, sẽ khó có tăng nữa.

Do vậy, doanh nghiệp không nên quá lo lắng và người có USD không nên quá kỳ vọng vào tỷ giá sẽ tăng tiếp. Trong giai đoạn này, thiết nghĩ vai trò quản lý, điều hành của Chính phủ nên phát đi những thông điệp mang tính ổn định, sẽ tạo tâm lý yên tâm trong doanh nghiệp và người dân.

Về phía doanh nghiệp nên mạnh dạn vay USD và người có USD cũng không nên găm giữ nữa, để tạo điều kiện cho doanh nghiệp tiếp cận được nguồn USD. Có như vậy mới đẩy đồng vốn lưu thông, chu chuyển, tạo ra nhiều giá trị vật chất cho nền kinh tế và người lao động có thêm cơ hội việc làm.


Quỳnh Lan