Khẳng định thương hiệu bằng chất lượng sản phẩm

(Baonghean) - Ai đã từng sinh ra và lớn lên trên mảnh đất Quỳnh Dị đầy nắng và gió, khi nhắc đến đặc sản quê hương đều tự hào giới thiệu đặc sản quê mình. Khách gần xa khi về với Quỳnh Dị đều được thưởng thức hương vị đậm đà đặc trưng của nước mắm truyền thống và ai đã một lần thưởng thức thì khi ra về cũng muốn mua cho bằng được mấy lít nước mắm mang về làm quà cho người thân.

Chúng tôi tìm về Quỳnh Dị một ngày đầu tháng 10, cái nắng hiếm hoi, hanh vàng sau những ngày mưa dầm dề. Hỏi thăm làng nghề chế biến nước mắm Phú Lợi không khó bởi ngay từ ngoài đường lớn rẽ vào làng, hương vị đặc trưng của làng nghề nước mắm đã thoang thoảng.

Vào làng, nhà nào cũng chum vại ken kín sân. Nhà anh Hoàng Đức Cương, chủ cơ sở sản xuất và chế biến nước mắm Cương Ngần nằn ngay trung tâm làng nghề, nơi có gắn biển hiệu làng nghề nước mắm Phú Lợi. Anh Cương là đời thứ 4 kế tục truyền thống cha ông làm nghề sản xuất và chế biến nước mắm ở xã Quỳnh Dỵ, huyện Quỳnh Lưu. Chưa nói tới chuyện bí quyết, anh Hoàng Đức Cương, chủ thương hiệu nước mắm Cương Ngần, tâm sự: “Để có được sự tin dùng đó, không phải ngày một ngày hai mà cả truyền thống hàng trăm năm, sự trăn trở của người trong nghề... Ngoài vấn để đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm, sản phẩm phải thực sự phục vụ cho sức khoẻ của người dân, chúng toi luôn trăn trở tìm ra những hương vị mới, hướng đi mới để đưa sản phẩm gần gũi hơn với thị hiếu của người tiêu dùng trong nước”.

Anh Cương - chủ doanh nghiệp tư nhân Cương Ngần giới thiệu quy trình sản xuất nước mắm truyền thống.

Quy trình làm mắm theo phương pháp cổ truyền rất công phu, nguồn nguyên liệu đầu vào là cá cơm, cá nục... nhưng theo bà con làm nghề lâu năm thì cá cơm đen là cho sản phẩm tốt nhất. Để cá đảm bảo độ tươi ngon, nhiều hộ cầu kỳ đặt cho chủ tàu thuyền mang theo muối, sơ chế ướp ngay ngoài biển. Ngoài ra, phải lựa thời điểm cá béo nhất mà chế biến để đạt độ đạm cao. Theo kinh nghiệm, cá tháng Giêng hoặc cá tháng 6. Anh Cương kể, nước mắm của gia đình anh chế biến thủ công bằng sản phẩm cá tươi, chỉ độc loại cá cơm đen của vùng biển Quỳnh Lưu, kết hợp với muối ăn sạch và hương vị tự nhiên từ thính được làm từ gạo, vừng, dứa, quế, đường vàng... tạo nên sản phẩm độc đáo, đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm.

Khác với nước mắm công nghệ, với nguyên lý “chín bằng ánh nắng mặt trời”, cá sau khi tẩm ướp gia vị, được ủ vào chum sành từ một năm rưỡi đến ba năm thì bắt đầu rút nõ, không qua nấu. Cách làm cổ truyền này khiến mắm ở đây có mùi thơm, vị ngọt đậm đà với hương thơm rất đặc trưng và sánh như mật o­ng. Chấm một giọt vào đầu lưỡi đã thấy ngọt từ trong cổ họng, vì độ đạm lên tới trên 30 độ. Gia đình anh Cương cũng là hộ làm mắm có quy mô lớn nhất ở làng này, trong nhà anh luôn có khoảng 7,8 chục tấn cá, tương đương khoảng 8.000 lít nước mắm. Thương hiệu nước mắm Cương Ngần đã đi khắp huyện, tỉnh, ra đến các tỉnh phía Bắc, các hội chợ ẩm thực, Hội chợ các nước ASEAN+3, các hội chợ thương mại trong và ngoài nước.

Tuy nhiên, nước mắm 100% truyền thống vì không sử dụng chất bảo quản nên để lâu không giữ được màu, từ vàng óng chuyển sang đen. Và vướng nhất hiện nay là khâu đầu ra. Cạnh tranh khốc liệt của thị trường với những tập đoàn lớn mạnh trong vài năm gần đây đã khiến cho làng nghề nước mắm truyền thống ở Nghệ An, trong đó có nước mắm Phú Lợi, lao đao. Thương hiệu nước mắm Cương Ngần dù đã được bảo hộ toàn phần (được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng mã vạch, thương hiệu, lô gô) nhưng không hết khó khăn bởi nước mắm công nghệ được quảng cáo bày bán đầy rẫy trên thị trường. Thiếu vốn, hàng tồn đọng khiến nhiều ngư­ời nặng lòng với làng nghề cứ băn khoăn: làm sao cứu được nghề?

Thế nên, bên cạnh việc các hội viên của làng nghề cần linh hoạt, năng động, bắt tay liên kết chặt chẽ, khẳng định thương hiệu bằng chính chất lượng sản phẩm, Làng nghề nước mắm Phú Lợi đang cần lắm sự vào cuộc của các cấp, ngành, những nhà doanh nghiệp đầu tư vốn hỗ trợ các gia đình làm nghề truyền thống phát triển sản xuất, bao tiêu sản phẩm cho họ để nước mắm của làng nghề được tỏa sáng thương hiệu trên thị trường trong và ngoài nước và người tiêu dùng có thêm cơ hội được thưởng thức hương vị ngọt ngào khó quên của một loại nước mắm cổ truyền.

Thu Huyền