Bài cuối: "Đưa kinh tế trang trại phát triển hiệu quả, bền vững..."

19/10/2011 15:07

Ông Nguyn Th Cnh - Giám đốc S Nông Nghip & PTNT, tr li phng vn báo Ngh An

Ông đánh giá khái quát v hiu qu kinh tế trang tri ca Ngh An hin nay như thế nào?


Ông Nguyn Th Cnh: Như chúng ta đã biết, kinh tế trang tri là hình thc t chc sn xut hàng hoá trong nông nghip, nông thôn, ch yếu da vào gia đình, nhm m rng quy mô và nâng cao hiu qu sn xut trong lĩnh vc trng trt, chăn nuôi, nuôi trng thu sn, gn vi chế biến và tiêu th nông, lâm, thu sn.


Ti tnh ta sau khi có Ngh quyết s 03/2000/NQ-CP ngày 02/02/2000 ca Chính ph v kinh tế trang tri, đến nay kinh tế trang tri tnh ta đã phát trin nhanh c s lượng, quy mô ln cht lượng. T 178 trang tri năm 2002, đến nay toàn tnh thành lp được trên 2.200 trang tri, đủ tiêu chí theo Thông tư s 69/2000/TTLT-BNN-TCTK ngày 23/6/2000 ca liên b Nông nghip, Tng cc Thng kê.


Một số hộ dân ở xã Hùng Sơn (Anh Sơn) đầu tư trồng chè hàng hóa cho thu nhập cao . Ảnh: X.H

Kinh tế trang tri phát trin đã khai thác, s dng có hiu quđất đai (nht là đất trng đồi núi trc, vùng nuc mn, l, đất hoang hoá), vn, k thut, kinh nghim qun lý; góp phn phát trin nông nghip bn vng. Hin ti các trang tri đã s dng có hiu qu 12 nghìn ha đất nông, lâm nghip.


Trong nhng năm qua các trang tri đã đáp ng t 1/3 đến 1/2 nguyên liu cho các nhà máy chế biến như: mía, da, sn, cao su. Các trang tri chăn nuôi gia cm, tôm đáp ng 100% nguyên liu cho các nhà máy chế biến đông lnh


Quá trình chuyn dch, tích t rung đất trong nông nghip để phát trin kinh tế trang tri gn lin vi quá trình phân công li lao động t nông nghip chuyn sang lao động phi nông nghip, góp phn đẩy nhanh Chương trình xây dng nông thôn mi. Bình quân mi trang tri s dng 4,3 lao động thường xuyên, 5 lao động thi v thì các trang tri đã to thêm gn 20 nghìn lao động cho khu vc nông thôn.


PV: Để xây dng mô hình kinh tế trang tri hiu qu mang tính bn vng, tnh ta đang gp nhng khó khăn hn chế, thun li gì, thưa ông?


Ông Nguyễn Thọ Cảnh: Kinh tế trang tri là xu thế tt yếu trong sn xut nông nghip. Do vy, phát trin trang tri bn vng là mt yêu cu mang tính bt buc đối vi mi địa phương, trong đó có tnh ta. Song quá trình này s gp phi nhng khó khăn hn chế và thun li sau:


Thun li: Đảng ta đã có Ngh quyết v nông nghip, nông thôn và nông dân, Chính ph có ch trương v Chương trình mc tiêu quc gia xây dng nông thôn mi. UBND tnh đã ban hành đề án: Phát trin kinh tế trang tri tnh Ngh An, giai đon 2007-2015 ti Quyết định s 4497/QĐ-UBND ngày 07/11/2007.

UBND tnh đã ban hành chính sách khuyến khích phát trin nông nghip, nông thôn và thu sn. Trong đó có chính sách phát trin Kinh tế trang tri (ti Khon 3 Điu 27, Quyết định s 10/2010/QĐ-UBND ngày 20/1/2010 quy định thành lp 1 trang tri ngân sách h tr 20 triu đồng). Ngoài ra còn được hưởng chính sách tr giá ging, vt tư, máy móc... Nông dân cn cù lao động, nhiu ch trang tri đã có kinh nghim qun lý kinh tế trang tri trong cơ chế th trường.


Khó khăn, hn chế: Trang tri phát trin chưa theo quy hoch, còn mang tính t phát nên nhiu nơi không đảm bo v sinh môi trường, nht là trang tri chăn nuôi gia súc, gia cm, nuôi trng thu sn. Quđất ca tnh phân tán sau khi thc hin vic giao đất theo Nghđịnh 64/NĐ-CP và Nghđịnh 85/NĐ-CP. Hn đin thp mà Lut Đất đai chưa được sa đổi. Vic giao đất theo Nghđịnh 64 và Nghđịnh 85 đến năm 2013 là hết hn, nhưng hin nay Nhà nước chưa có ý kiến dt khoát v phương thc sau đó, nên người dân chưa mnh dn đầu tư. Quá trình tích t rung đất din ra chm, nhiu nơi người dân không còn nhu cu làm rung, song cũng không mun trđất hoc bán giá tr quyn s dng đất cho người khác vì còn phân vân giá đất nông nghip quá r.

Mc dù Thường v Tnh uđã có Ngh quyết s02/NQ-TU v chuyn đổi rung đất, song đến nay s tha/h còn cao (3-5 tha) và din tích đất/tha còn manh mún, chưa đảm bo để phát trin trang tri. Vic vay vn đểđầu tư phát trin kinh tế trang trạị ti các t chc tín dng còn khó khăn, mc vn được vay còn quy định quá thp (không quá 500 triu đồng/trang tri). Tiêu th sn phm cho trang tri còn nan gii, giá c không n định, trong lúc giá ging, vt tưđầu vào liên tc tăng. Nhng năm qua dch bnh, lt bão thường xuyên xy ra làm cho nhiu trang tri chăn nuôi, nuôi trng thu sn thua l, hn chế nhiu đến đầu tư phát trin.


PV: Áp dng Thông tư 27/2011/TT-BNN&PTNT ngày 13/4/2011 ca B Nông nghip &PTNT v tiêu chí trang tri mi, trên địa bàn tnh ta snh hưởng đến phát trin kinh tế trang tri như thế nào, xin ông cho biết?


Ông Nguyễn Thọ Cảnh: Theo thông tư 27 ca B Nông nghip - PTNT thì đối vi cơ s trng trt, nuôi trng thy sn, sn xut tng hp phi đạt: din tích trên mc hn đin, ti thiu: 2,1 ha: Giá tr sn lượng hàng hóa đạt 700 triu đồng/năm. Đối vi cơ s chăn nuôi phi đạt giá tr sn lượng hàng hóa t 1.000 triu đồng/năm tr lên.

Đố
i vi cơ s sn xut lâm nghip phi có din tích ti thiu 31 ha và giá tr sn lượng hàng hóa bình quân đạt 500 triu đồng /năm tr lên. Khi thc hin Thông tư 27, các địa phương phi t chc rà soát đánh giá li tt c các trang tri theo tiêu chí mi để thu hi giy chng nhn kinh tế trang tri cũ và cp li giy chng nhn kinh tế trang tri mi cho các ch trang tri đạt tiêu chí mi.

Tiêu chí mi cao c v din tích đất, giá tr sn lượng hàng hoá, trong lúc đó đất đai ca các địa phương là có hn và đã có ch nên vic tích t rung đất để phát trin trang tri li càng khó khăn. Nhiu trang tri trước đây được vay vn ti các t chc tín dng đểđầu tư phát trin, nay không còn đủ tiêu chí nên không được vay vn tiếp snh hướng ln đến kết qu sn xut ca trang tri và có th mt s ch trang tri s b hoang đất hoc qung canh.


Song v mt tích cc và lâu dài thì s có mt s ch trang tri có điu kin v vn, lao động tích t thêm rung đất để sn xut ra nhiu sn phm hàng hoá và sc cnh tranh trên th trường cao hơn. To điu kin thun li đểđưa công ngh cao vào quá trình sn xut ti các trang tri.


PV: Kế hoch phát trin Kinh tế trang tri ca tnh ta t nay đến năm 2020 là gì, thưa ông?


Ông Nguyễn Thọ Cảnh: Tiếp tc đôn đốc, chđạo các huyn, thành ph, th xã rà soát li toàn b trang tri theo Thông tư s 27/TT-BNN&PTNT để cp Giy chng nhn Kinh tế trang tri mi cho ch trang tri. Cùng vi vic thc hin Chương trình mc tiêu quc gia xây dng nông thôn mi, chđạo các địa phương quy hoch li đất đai cho sn xut nông nghip hàng hoá. Các trang tri chăn nuôi, nuôi trng thu sn có mc độô nhim cao phi quy hoch xa khu dân cư. Vn động nông dân thc hin trit để vic dn đin đổi tha, chuyn đổi, chuyn nhượng giá tr quyn s dng đất để tích tđất đai phát trin kinh tế trang tri.


Tiếp tc thc hin chính sách h tr phát trin kinh tế trang tri theo Quyết định 10/2010/QĐ-UBND ca UBND tnh. H tr trang tri tiếp cn th trường, xúc tiến thương mi, để tăng cường lượng tiêu th hàng hoá nông, lâm, thu sn. Thc hin vic bo him nông nghip theo chương trình thí đim ca Nhà nước để nhân ra din rng.


Nâng cao trình động dng khoa hc k thut và công ngh cho ch trang tri, trin khai thc hin vic sn xut công ngh cao ti các trang tri. Kết hp hài hoà gia sn xut và chế biến, tiêu th sn phm theo địa bàn và quy hoch li các nhà máy chế biến gn vi ngun nguyên liu. Tiếp tc đào to, bi dưỡng kiến thc qun lý cho ch trang tri và tay ngh cho người lao động trong các trang tri, nhm to ra nhiu sn phm nông nghip sch, an toàn đạt tiêu chun đủ sức cạnh tranh trên thị trường, chđộng hi nhp.


Văn Trường-Hoàng Chỉnh