Noọng Hét ngày tôi qua

(Baonghean) Cứ băn khoăn mãi, vì tên địa danh của nước bạn là Noóng Hét hay Noọng Hẹt, thôi thì cứ gọi cho một ông anh làm báo Nhân Dân: Minh Thư, anh bảo: trước là gọi vậy, nhưng giờ thành quen, ta vẫn gọi là Noọng Hét. Anh bảo thêm rằng, theo tiếng bên Việt mình, nghĩa là vũng tê giác húc. Bước chân qua đất bạn, qua đỉnh Đia Đam, chợt thấy ấm lòng xiết bao, bầu trời cả 2 bên đều xanh một màu thăm thẳm...

Không phải lần đầu sang đất bạn, nhưng rồi vẫn cứ cảm giác chung chiêng bởi xa nhà khi thấy những ngôi nhà sàn chạy dài trên đường tôi qua, vươn mình như là diễn, như là yêu, nhưng cũng như là lạ! Rồi, thì xuống để gặp, ríu rít tay cùng tay Xamakhi. Nhà mình đây thôi!

Những hàng rào ván gỗ thông, cây đào vươn cành khẳng khiu với chút ít nụ hồng in lên màu trời xanh, xanh đến tận cùng. Ống kính Nikon 18-105 VR chưa đưa hết những gì mà riêng tôi cảm nhận được. Nhưng thấu xuyên qua tất cả, là tấm lòng của em gái Lào, của bà mẹ Lào, của những người ở chính quyền huyện Noọng Hét mà tôi đã gặp, đã thấy và đã yêu.

Bình yên thị trấn Noọng Hét

Cách Cửa khẩu Nậm Cắn (Kỳ Sơn) khoảng 20km, chúng tôi qua những cung đường cheo leo mạn ngược để đến với mảnh đất Noọng Hét (tỉnh Xiêng Khoảng). Chợt nhớ, quanh chén rượu ấm nồng trong cái lạnh cuối năm tại Thành phố Vinh, giữa cánh báo chí với các anh Bọ Kẹo, Thư ký Ban công tác đặc biệt (Bộ Lao động Lào), anh Pu Khẩu - Cục phó Cục Hợp tác kinh tế Việt - Lào, chúng tôi được nghe giải thích: Noọng Hét có tên cổ là Noóng Hẹt, nghĩa là vũng tê giác. Chuyện xưa kể lại rằng, vùng đất này vốn là nơi chốn đi về của các “cụ” tê giác, loài thú khổng lồ và nhiều kỳ bí giờ gần như đã đi vào tiềm thức. Vậy là chúng tôi đang có cơ duyên chạm vào vùng đất cổ, có nhiều huyền thoại bao quanh nơi vùng đất địa đầu nước bạn.

Mua bán ở chợ Noọng Hét

Đất Lào hiện ra gần gũi trong tầm mắt những người ngược đường biên viễn cuối năm. Ở đây, dường như mùa Xuân đến sớm trên những cành mận trổ hoa trắng xoá, tinh khôi bên những hàng rào gỗ xám, cạnh những mái nhà thấp, sẫm màu thời gian. Mùa Xuân cũng đã hiện diện ở những bộ váy áo sặc sỡ sắc màu và tiếng nhạc dìu dặt phát ra từ chiếc catset nhỏ của những chàng trai, thiếu nữ Lào trong đám ném còn ven đường, nơi xe chúng tôi lướt qua. Khung cảnh đất nước Lạn Xạng bình yên như màu trời xanh thẳm. Thị trấn Noọng Hét cũng bình yên, hiền hoà quá đỗi!

Trần Hải