Ngăn chặn triệt để nạn khai thác vàng trái phép dọc sông Nậm Mộ (Kỳ Sơn)

(Baonghean) - Nhiều người vẫn còn nhớ trận lũ quét kinh hoàng xảy ra trên địa bàn huyện Kỳ Sơn và Tương Dương vào cuối tháng 6/2011. Đã gần 1 năm trôi qua, hậu quả của trận lũ quét lịch sử vẫn chưa thể khắc phục hết, đặc biệt là các tuyến đường giao thông và cuộc sống của những gia đình bị cuốn trôi toàn bộ nhà cửa, đồ đạc. Trận lũ quét này là hệ quả của nhiều nguyên nhân, trong đó phải kể đến việc khai thác vàng sa khoáng một cách bừa bãi dọc các sông suối, gây sạt lở, tắc nghẽn và biến đổi dòng chảy. Thế nhưng, hiện nay tình trạng khai thác vàng trái phép vẫn xẩy ra dọc sông Nậm Mộ thuộc địa phận huyện Kỳ Sơn...

Đi dọc Quốc lộ 7A, đoạn từ xã Chiêu Lưu đến xã Hữu Kiệm (Kỳ Sơn), chúng ta dễ dàng quan sát được cảnh sạt lở, tan hoang của của đôi bờ sông Nậm Mộ do nạn khai thác vàng trái phép của người dân địa phương. Trước đây, việc khai thác vàng sa khoáng diễn ra với quy mô lớn doCông ty TNHH Hải Long được cấp phép tiến hành. Người dân nơi đây cũng mua sắm máy móc, phương tiện đào đãi vàng càng làm cho tình hình an ninh, trật tự thêm phức tạp. Sau trận lũ quét tháng 6/2011, Công ty Hải Long rút phương tiện, máy móc ra khỏi địa bàn, việc khai thác vàng dọc sông Nậm Mộ cơ bản được chấm dứt.

Tình trạng đất đá ngổn ngang và sạt lở do khai thác vàng trên sông Nậm Mộ
(Kỳ Sơn)

Thế nhưng, thời gian gần đây, người dân các xã Chiêu Lưu, Hữu Kiệm lại tiếp tục đưa các loại phương tiện, dụng cụ ra dọc sông Nậm Mộ để khai thác vàng theo phương pháp thủ công. Cách làm chủ yếu là dùng cuốc xuổng khoét sâu vào bờ, sau đó chuyển đất ra sông để đãi. Với kiểu khai thác này, điều bất cập trước tiên là thiếu an toàn, nếu không muốn nói là thường trực đe dọa đến tính mạng. Vì khi bị khoét hàm ếch, kết cấu địa chất yếu, dễ gây sập hầm và những “phu vàng” sẽ đối diện với nguy cơ bị vùi lấp.

Trên thực tế, vào đầu tháng 3 năm nay, bà Lô Thị Hương ở bản Khe Nằm, xã Chiêu Lưu đã bị tử vong do sập hầm. Cách khai thác này còn dẫn đến nguy cơ sạt lở đất nông nghiệp và các tuyến đường giao thông khi mưa lũ tràn về. Tuyến đường Quốc lộ 7A chưa được khắc phục xong do hậu quả của trận lũ quét năm ngoái, nay có thể bị chia cắt hoặc đứt gãy bất cứ lúc nào. Được biết, huyện Kỳ Sơn đã ban hành quy định cấm khai thác vàng sa khoáng ở khu vực dọc sông Nậm Mộ và thành lập các đoàn công tác tiến hành kiểm tra, xử lý các trường hợp vi phạm. Tình trạng khai thác tràn lan cơ bản được khắc phục và chấn chỉnh. Tuy vậy, lợi dụng thời điểm từ đêm khuya đến sáng sớm, người dân vẫn tranh thủ ra khu vực bãi sông đào đãi vàng...

Để chấm dứt tình trạng nêu trên, bên cạnh công tác kiểm tra, xử lý vi phạm, các cấp chính quyền cần đẩy mạnh công tác tuyên truyền về những tác hại, vận động người dân cam kết không khai thác vàng trái phép để không ảnh hưởng đến an ninh trật tự và đời sống dân sinh.

Công Kiên