Làng văn hóa Hạt Tà Vén

(Baonghean) - Bản Hạt Tà Vén, xã Keng Đu (Kỳ Sơn) nằm ở lưng chừng dãy Trường Sơn, là nơi cư trú của gần 120 hộ (573 khẩu) đồng bào dân tộc Khơ Mú. Phía sau bản là những đỉnh núi quanh năm mây phủ, dưới chân núi là nơi dòng sông Nậm Nơn “gia nhập” vào đất Việt. Phía trước mặt là những dãy núi dài thuộc địa phận của nước bạn Lào. Cư trú nơi “sơn cùng thủy tận” nhưng người dân Hạt Tà Vén luôn nỗ lực vươn lên trong phát triển kinh tế- xã hội. Những ngày cuối tháng 3/2012, bà con dân bản hết sức vui mừng và tự hào khi được đón nhận danh hiệu Làng văn hóa.

Những năm gần đây, đời sống mọi mặt của đồng bào Khơ Mú ở Hạt Tà Vén đã có nhiều khởi sắc. Có được thành quả này chính là nhờ bà con đã biết ứng dụng khoa học kỹ thuật vào sản xuất. Bên cạnh cây lúa rẫy, người dân nơi đây còn tập trung phát triển các loại cây có giá trị hàng hóa như ngô, bí xanh, khoai sọ. Ngoài ra, bà con còn chú trọng phát triển đàn gia súc, gia cầm, đào ao thả cá. Nhờ đó, chất lượng cuộc sống ngày càng được cải thiện, bà con có điều kiện mua sắm các loại phương tiện nghe nhìn để tiếp cận thông tin, nâng cao nhận thức. Hiện tại, bản có hai đội văn nghệ (của chi hội phụ nữ và chi đoàn thanh niên) thường xuyên tập luyện để tham gia hoạt động giao lưu trong các ngày lễ lớn. Hai đội văn nghệ của bản tập trung luyện tập các tiết mục mang đậm giá trị bản sắc của dân tộc Khơ Mú như làn điệu tơm, mừng nhà mới, múa lăm tơi, một số loại nhạc cụ như sáo, pí và cồng chiêng.

Bà con Hạt Tà Vén trong ngày đón nhận danh hiệu Làng văn hóa

Nhờ được nâng cao nhận thức nên giờ đây việc tổ chức đám cưới, đám tang theo nếp sống mới được bà con Hạt Tà Vén thực hiện nghiêm túc. Đám cưới được tổ chức chỉ trong vòng 1-2 ngày không còn kéo dài 3-5 ngày như trước. Nếu trong bản có người chết, ban quản lý bản lập tức đến vận động gia đình tổ chức mai táng sớm, không để quá 24 giờ. Khi trong nhà có người ốm, bà con đã biết tìm đến trạm y tế xã để khám chữa bệnh, không mời thầy mo về nhà cúng tế như trước đây.

Có thể nói, các loại hủ tục lạc hậu, mê tín dị đoan và tệ nạn xã hội đã được bà con Hạt Tà Vén đẩy lùi. Trình độ nhận thức ngày càng cao nên ý thức chấp hành pháp luật của bà con cũng được nâng lên rõ rệt. Đến nay, ở Hạt Tà Vén không có người vi phạm pháp luật và di dịch cư trái phép. Số lượng hộ đạt danh hiệu Gia đình văn hóa hiện chiếm tỷ lệ 70%. Trẻ em trong độ tuổi đến trường đều được đi học. Chính sách kế hoạch hóa gia đình được bà con nơi đây thực hiện nghiêm túc. Hầu hết các cặp vợ chồng trong độ tuổi sinh đẻ đều cam kết không sinh con thứ 3 trở lên và quyết tâm nuôi con khỏe, dạy con ngoan...

Qua trao đổi, ông Lò Phò Thằn, trưởng bản Hạt Tà Vén không giấu được niềm tự hào: “Chúng tôi rất vui mừng, phấn khởi khi được đón nhận danh hiệu Làng văn hóa và sẽ quyết tâm giữ vững danh hiệu này. Không những thế, mọi người còn quyết tâm xây dựng bản thành bản văn hóa tiêu biểu và kiểu mẫu ở khu vực biên giới”.

Tường Anh