Sử dụng nấm xanh diệt trừ rầy nâu hại lúa

(Baonghean) - Được sự giúp đỡ của Trung tâm bảo vệ thực vật vùng khu 4, nông dân xã Hưng Phúc (Hưng Nguyên) đã sản xuất thành công nấm xanh Metarhizium annisopliae để diệt trừ rầy nâu hại lúa.

Nấm xanh Metarhizium annisopliae là chế phẩm trừ sâu sinh học được Viện Lúa đồng bằng sông Cửu Long nghiên cứu và chuyển giao công nghệ cho nông dân các tỉnh Sóc Trăng, Đồng Tháp, Kiên Giang... sản xuất và sử dụng để diệt trừ rầy nâu và các loài sâu bệnh hại lúa như bọ xít, sâu cuốn lá,.. đạt hiệu quả khá cao.

Đây cũng là công trình được Bộ Nông nghiệp công nhận là tiến bộ khoa học, có nhiều đóng góp cho sự phát triển nông nghiệp bền vững. Từ thành côngtrong việc dùng nấm xanh khốngchế rầy nâu ở các tỉnh đồng băng sông Cửu Long, vụ hè thu năm 2011, Trung tâm Bảo vệ thực vật vùng khu 4 đã xây dựng mô hình hướng dẫn nông dân sản xuất và sử dụng nấm xanh diệt trừ rầy nâu hại lúa. 30 hộ nông dânthuộc xóm 6 và 7 xã Hưng Phúc tham gia mô hình được chuyển giao kỹ thuật và dụng cụ sản xuất nấm xanhMetarhizium annisopliaetại gia đình.Được tập huấn hướng dẫn kỹ thuật, chỉ trong thời gian ngắn, các hộ tham gia mô hình đã sản xuất thành công.

Số nấm do chính những người nông dân Hưng Phúc sản xuất đã được sử dụng để phun lần thứ nhất vào thời kỳ lúa đẻ nhánh và lần 2 khi lúa làm đòng trên diện tích 1 ha tại xóm 6 và 7. Kết quả cho thấy, diện tích lúa được phun bằng chế phẩm nấm xanh Metarhizium annisopliae có tỷ lệ rầy và các sâu bệnh hại lúa khác thấp hơn hẳn so với ruộng đối chứng. Vụ đông xuân 2012, Trung tâm Bảo vệ thực vật vùng khu 4 tiếp tục tập huấn hướng dẫn kỹ thuật mở rộng thêm cho 50 hộ nông dân thuộc các xóm 8 và 9 xã Hưng Phúc sản xuất loại nấm này để ứng dụng trên đồng ruộng.

Các hộ nông dân sau khi được tập huấn hướng dẫn quy trình và chuyển giao công nghệ, dụng cụ đã tiến hành nấu và nuôi cấy nấm tại hộ gia đình. Các quy trình sản xuất nấm xanh được thực hiện theo các bước: Gạo tấm sau khi ngâm nước 20 phút vớt ra để ráo,cho vào các túi ni lông, mỗi túi 0,5 kg.Để tiện cho việc cấy nấm gốc và thông hơi cho nấm phát triển, trên mỗi túi ni lông được đặt 1 ống nhựa nhỏ nút bằng bông không thấm nước sau đó buộc lại bằng dây chun. Nồi hấp sau khi đun sôi nước, thì xếp các túi gạo vào tiếp tục đun trong thời gian 2 giờ thì vớt ra để nguội và cấy nấm gốc vào.

Các túi gạo sau khi đãhấp, cấy nấm gốc được xếp theo hình tháp vào tủ kính đã được khử trùng bằng đèn cồn. Sau 2-3 ngày tiến hành đảo các túi gạo đã được cấy nấm, 10 -14ngày sau nấm phát triển có màu xanh lục thì đưa ra hòa với nướcvà một ít dầu rửa chén để phun cho lúa. Mỗi túi nấm được pha với 4 lít nước, sau đó chia ra hòa với 4 bình phun loại 16 lít để phun cho 4 sào ruộng. Nấm xanh Metarhizium annisopliae sau khi phun xuống ruộng sẽ tự nhân sinh khối trong môi trường tự nhiên, diệt trừrầy và các loại sâu hại lúa nhưsâu cuối lá, bọ xít... bằng cách bám và vào các ký chủ. Quy trình "Sản xuấtchế phẩm nấm xanh Metarhizium annisopliae ở quy mô nông hộ" rất đơn giản, áp dụng dễ dàng tại nhà, vì chỉ cần sử dụng nồi hấp, tủ cấy tự thiết kế, nguyên vật liệu rẻ tiền như gạo hoặc tấm và nuôi cấy nấm ở điều kiện nhiệt, ẩm độ bình thường trong nhà. Vì vậy, sau khi được tập huấn, nông dân Hưng Phúc đã sản xuất thành công 30 túi nấm, đủ để phun lần thứ nhất trên diện tích 7 ha.

Rầy nâu là loài có khả năng gây hại nặng đến sự phát triển của cây lúa.. Sản xuất thành công nấm xanh Metarhizium annisopliae dùng thay thế thuốchóa học đểtrừ rầy và các sâu hại lúa khác là một giải pháp hữu hiệu, tạo ra sản phẩm nông nghiệp sạch, an toàn, bảo vệ môi trường và sức khỏe cộng đồng. Đây là một hướng đi mới cần đượctiếp tục khảo nghiệm và nhân diện rộng.

Thanh Tâm