Tình hình thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội 6 tháng đầu năm, nhiệm vụ và giải pháp 6 tháng cuối năm 2012
(Báo cáo UBND tỉnh trình bày tại kỳ họp thứ 5, HĐND tỉnh khoá XVI)
Phần thứ nhất
TÌNH HÌNH THỰC HIỆN KẾ HOẠCH 6 THÁNG ĐẦU NĂM 2012
Bước vào năm 2012, tình hình kinh tế thế giới trên đà phục hồi nhưng còn diễn biến khó lường; thị trường thế giới khó khăn, giá lương thực, thực phẩm và nguyên vật liệu biến động phức tạp. Trong nước, kinh tế vĩ mô gặp nhiều khó khăn, sức mua giảm mạnh, hàng tồn kho lớn, lãi suất còn cao; nhiều doanh nghiệp bị giải thể, đình đốn sản xuất (đặc biệt là khối doanh nghiệp liên quan đến xây dựng, bất động sản), nhiều lao động mất việc làm. Bên cạnh đó, thời tiết diễn biến bất thường, rét đậm, mưa kéo dài, nắng nóng, lốc xoáy; dịch bệnh gia súc, gia cầm diễn biến phức tạp, một số cơ chế điều hành của Trung ương thay đổi.
Trước bối cảnh đó, ngay từ đầu năm, UBND tỉnh đã tập trung lãnh đạo, chỉ đạo các cấp, các ngành thực hiện nghiêm và đồng bộ các giải pháp. Do đó, kinh tế - xã hội tỉnh nhà trong 6 tháng đầu năm 2012 đã đạt được một số kết quả đáng ghi nhận.
I. KẾT QUẢ ĐẠT ĐƯỢC
1. Mức tăng trưởng GDP 6 tháng đầu năm ước đạt 5,02%/mục tiêu cả năm 9,5-10,5%; giá trị sản xuất nông, lâm, ngư nghiệp tăng 1,09%/mục tiêu cả năm 4,0-4,5%; giá trị sản xuất công nghiệp - xây dựng tăng 5,22%/mục tiêu cả năm 15-16%; giá trị sản xuất dịch vụ tăng 11,34%/mục tiêu cả năm 9,5-10,5%.
2. Sản xuất nông lâm, ngư nghiệp tuy gặp nhiều khó khăn do điều kiện thời tiết nhưng vẫn giữ được mức tăng trưởng. Vụ lúa xuân được mùa, năng suất đạt 65,05 tạ/ha, sản lượng đạt 577.034 tấn. Các loại cây công nghiệp được tập trung chăm sóc, phòng trừ sâu bệnh. Trong hoạt động chăn nuôi đã kịp thời khống chế các ổ dịch. Công tác trồng, chăm sóc và bảo vệ rừng tiếp tục được quan tâm. Sản lượng nuôi trồng và khai thác thủy sản tăng 6,67% so với cùng kỳ năm 2011.
Đến ngày 15/6/2012, toàn tỉnh có 399/435 xã đã phê duyệt quy hoạch xây dựng nông thôn mới, đạt 91,73%.
3. Chỉ số sản xuất công nghiệp 6 tháng đầu năm 2012 ước tăng 7,86% so với cùng kỳ năm 2011. Một số sản phẩm công nghiệp có mức tăng khá so với cùng kỳ là: Điện sản xuất (tăng 145,38%), điện thương phẩm (tăng 18,32%), sữa (tăng 59,02%), bia hơi (tăng 19,06%), bia lon (tăng 35,99%), đá phiến (tăng 23,97%), đường kính (tăng 27,32%), giấy các loại (tăng 60,96%),...
4. Dịch vụ tiếp tục tăng trưởng khá: Tổng mức bán lẻ và doanh thu dịch vụ 6 tháng đầu năm 2012 ước đạt 19.463,58 tỷ đồng, tăng 20,22% so với cùng kỳ, kim ngạch xuất khẩu hàng hóa 6 tháng đầu năm ước đạt 112,859 triệu USD, tăng 10,88% so với cùng kỳ; Tốc độ tăng chỉ số giá tiêu dùng được kìm giữ, thấp hơn nhiều so với cùng kỳ năm 2011, trong đó tháng 6 giảm 0,48% so với tháng trước và tăng 2,92% so với tháng 12/2011; 6 tháng đầu năm 2012, tổng lượt khách du lịch đạt 3,08 triệu lượt người, doanh thu ước đạt 971 tỷ đồng, tăng 30% so với cùng kỳ; lĩnh vực vận tải, thông tin truyền thông, tài chính ngân hàng tiếp tục phát triển.
5. Lĩnh vực đầu tư và xây dựng được quan tâm chỉ đạo. Trong 6 tháng đầu năm 2012, khối lượng thực hiện XDCB thuộc ngân sách nhà nước đạt khoảng 1.854 tỷ đồng, bằng 54,26% kế hoạch, tăng 8,52% cùng kỳ. Tỷ lệ giải ngân vốn ngân sách tỉnh 6 tháng ước đạt 46,4% kế hoạch vốn, riêng nguồn vốn Trung ương hỗ trợ theo Luật Ngân sách đạt 60,99% kế hoạch (6 tháng năm 2011 chỉ đạt 51,08% kế hoạch).
6. Xúc tiến đầu tư và phát triển doanh nghiệp đạt được một số kết quả nhất định. Tính đến 15/6/2012, đã cấp mới giấy chứng nhận đầu tư cho 20 dự án đầu tư trong nước với tổng vốn đăng ký là 1.066,95 tỷ đồng và 02 dự án FDI với tổng vốn đăng ký 30,5 triệu USD; điều chỉnh giấy chứng nhận đầu tư cho 08 dự án. Đồng thời, UBND tỉnh chỉ đạo kiểm tra các dự án chậm tiến độ, dự án không triển khai thực hiện. Trong 6 tháng đầu năm 2012 đã cấp giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh cho 477 doanh nghiệp.
7. Hoạt động thu chi ngân sách đã bám sát nhiệm vụ đề ra. Tổng thu ngân sách 6 tháng đầu năm đạt 2.508,88 tỷ đồng, bằng 41,3% dự toán, bằng 60,1% so với cùng kỳ, trong đó: Thu nội địa: 2.173,38 tỷ đồng, bằng 41,4% dự toán và bằng 57,6% so với cùng kỳ (loại trừ thu tiền sử dụng đất thì thu nội địa đạt 1.957,19 tỷ đồng, đạt 44% dự toán, tăng 3,6% so với cùng kỳ năm 2011).
Chi ngân sách đạt 6.191,62 tỷ đồng, bằng 50,1% dự toán, trong đó: chi đầu tư phát triển 1.425,5 tỷ đồng, bằng 59,5% dự toán; chi thường xuyên 4.700,68 tỷ đồng, bằng 48,7% dự toán.
8. Các lĩnh vực văn hoá - xã hội tiếp tục chuyển biến tích cực
- Giáo dục đào tạo đạt được nhiều thành tích: Kết quả đỗ tốt nghiệp hệ THPT đạt 98,9%; số trường đạt chuẩn quốc gia tăng, đưa tổng số trường đạt chuẩn lên 761 trường, đạt tỷ lệ 49,1%; hoàn thành thi giáo viên dạy giỏi tỉnh hệ THPT; có 91 học sinh đạt giải học sinh giỏi quốc gia, xếp thứ 2 cả nước; dự thi Toán tuổi thơ toàn quốc cấp tiểu học tại Cà Mau, đoàn Nghệ An đạt giải xuất sắc, đứng đầu cả nước; tổ chức thành công Hội khoẻ Phù Đổng khu vực miền Trung năm 2012; hoàn thành chuyển đổi 20 trường THPT dân lập thành trường tư thục.
- Lĩnh vực y tế, dân số, kế hoạch hoá gia đình và an toàn vệ sinh thực phẩm được chăm lo: Trong 6 tháng đầu năm, trên địa bàn toàn tỉnh không có dịch lớn xảy ra; khai trương Bệnh viện Ung bướu Nghệ An, triển khai mổ tim tại Bệnh viện Hữu nghị đa khoa tỉnh; công tác dân số kế hoạch hoá gia đình tiếp tục được tập trung chỉ đạo triển khai xuống tận cơ sở.
- Các lĩnh vực văn hoá, thông tin, thể dục thể thao diễn ra sôi nổi, tổ chức tốt các ngày lễ kỷ niệm (82 năm Ngày thành lập Đảng Cộng sản Việt Nam, 122 năm Ngày sinh Chủ tịch Hồ Chí Minh, 110 năm Ngày sinh đồng chí Phan Đăng Lưu); tổ chức thành công Liên hoan Dân ca ví, dặm xứ Nghệ năm 2012; khởi công xây dựng đền thờ các cụ thân sinh và anh chị em ruột của Chủ tịch Hồ Chí Minh.
- Các hoạt động khoa học công nghệ triển khai thực hiện theo kế hoạch đã đề ra.
- Công tác xoá đói giảm nghèo, giải quyết việc làm và đảm bảo an sinh xã hội được quan tâm chỉ đạo và đạt được nhiều kết quả: Tổ chức lễ ký kết, giao 85 đơn vị triển khai giúp đỡ 88 xã nghèo; tỷ lệ hộ nghèo giảm còn 17,39%. Trong 6 tháng đầu năm 2012, đã giải quyết việc làm mới cho 12.500 lao động, trong đó xuất khẩu lao động 4.800 người.
9. Công tác cải cách hành chính và thực hiện Quy chế dân chủ ở cơ sở được quan tâm và đạt kết quả khá. Đẩy mạnh việc ứng dụng công nghệ thông tin và cải cách hành chính, nâng cao kỹ năng của cán bộ, công chức; hoàn thành việc xây dựng Đề án cải thiện, nâng cao chỉ số năng lực cạnh tranh cấp tỉnh; chuẩn bị các nội dung, điều kiện để triển khai mô hình “một cửa liên thông” trong cấp giấy chứng nhận đầu tư; tăng cường công tác quản lý nhà nước, thành lập các đoàn kiểm tra về các lĩnh vực: đầu tư, xây dựng, đất đai, bảo vệ môi trường, quản lý và bảo vệ rừng, khoáng sản... Toàn tỉnh đã xây dựng được 24 điểm sáng về thực hiện Quy chế dân chủ ở cơ sở gắn với xây dựng nông thôn mới.
10. Quốc phòng, an ninh, trật tự, an toàn xã hội tiếp tục được đảm bảo. Triển khai các đợt tấn công, truy quét các loại tội phạm và tệ nạn xã hội; tích cực hưởng ứng Năm An toàn giao thông 2012, do đó tình hình tai nạn giao thông trên địa bàn tỉnh thời gian qua đã giảm mạnh trên cả ba tiêu chí (số vụ tai nạn, số người chết và số người bị thương). Thực hiện tốt công tác thanh tra, tiếp dân, giải quyết đơn thư khiếu nại, tố cáo của công dân (đã giải quyết được 205/230 vụ việc, đạt tỷ lệ 89,1%).
II. HẠN CHẾ, TỒN TẠI
1. Tốc độ tăng trưởng kinh tế đạt được thấp so với cùng kỳ, giá trị sản xuất các lĩnh vực (trừ lĩnh vực dịch vụ) đạt thấp, sức mua của thị trường giảm, đời sống của một bộ phận dân cư gặp nhiều khó khăn.
2. Thu ngân sách đạt thấp so với dự toán và so với cùng kỳ, cụ thể là bằng 41,3% dự toán và 60,1% cùng kỳ, trong đó thu tiền sử dụng đất chỉ bằng 11,5% cùng kỳ, thu từ doanh nghiệp địa phương chỉ bằng 32,4% cùng kỳ; nợ đọng thuế ở mức cao.
3. Kết quả thu hút đầu tư và phát triển doanh nghiệp đạt thấp so với cùng kỳ năm 2011, nhiều doanh nghiệp phải giải thể, giảm quy mô sản xuất, kinh doanh, đóng mã số thuế và ngừng sản xuất, kinh doanh, đặc biệt là khối các doanh nghiệp hoạt động xây dựng, bất động sản.
4. Công tác bồi thường giải phóng mặt bằng gặp nhiều khó khăn, ảnh hưởng đến tiến độ thực hiện một số dự án.
5. Một số vấn đề bức xúc tuy đã được chỉ đạo xử lý nhưng vẫn còn tồn tại như: Chặt phá rừng, buôn lậu gỗ, khai thác, vận chuyển khoáng sản trái phép, tội phạm ma tuý còn nhiều, tình hình trật tự an toàn giao thông còn diễn biến phức tạp, tỷ lệ sinh con thứ 3 tăng cao...
6. Công tác cải cách hành chính đã có nhiều chuyển biến nhưng chưa đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ.
* Nguyên nhân hạn chế, tồn tại:
- Nguyên nhân khách quan: Tình hình kinh tế trong nước và thế giới tiếp tục khó khăn ảnh hưởng rất lớn đến sản xuất, thị trường và tốc độ phát triển kinh tế; lãi suất ngân hàng từng bước giảm xuống nhưng vẫn còn ở mức cao, các doanh nghiệp khó khăn trong huy động vốn; thời tiết rét đậm, mưa kéo dài; dịch bệnh diễn biến phức tạp; việc thay đổi một số cơ chế điều hành quản lý từ Trung ương (phân bổ nguồn vốn chương trình mục tiêu, trái phiếu Chính phủ…) ảnh hưởng đến tiến độ xây dựng cơ bản.
- Nguyên nhân chủ quan: Sự đôn đốc, chỉ đạo của các ngành, các cấp có nơi, có lúc tính quyết liệt chưa cao, thiếu tự tin, còn có tư tưởng ngại va chạm, sợ sai, chỉ đạo chưa bám sát đến cùng; tính chủ động xử lý của cấp cơ sở còn yếu, huy động nội lực của nhiều cơ sở còn khó khăn; trách nhiệm của người đứng đầu các cơ quan, đơn vị trong công tác quản lý nhà nước nói chung và trong công tác cải cách hành chính nói riêng chưa được quan tâm đúng mức; một bộ phận cán bộ, công chức tinh thần trách nhiệm thấp, đạo đức yếu kém; các cơ quan, tổ chức, doanh nghiệp chưa thật sự quan tâm đến công tác cải cách hành chính.
Phần thứ hai
NHIỆM VỤ VÀ GIẢI PHÁP 6 THÁNG CUỐI NĂM 2012
I. NHIỆM VỤ TRỌNG TÂM
Trong 6 tháng cuối năm, các cấp, các ngành và nhân dân trong tỉnh tập trung chỉ đạo phát huy tối đa mọi nguồn lực, khắc phục khó khăn, phấn đấu hoàn thành đạt mức cao nhất chỉ tiêu kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội năm 2012 (Số liệu chi tiết đã thể hiện trong tài liệu gửi đại biểu HĐND tỉnh).
II. GIẢI PHÁP CHỈ ĐẠO ĐIỀU HÀNH
1. Nắm bắt các cơ chế, chính sách của Trung ương; khắc phục những hạn chế, yếu kém; chủ động thực hiện các mục tiêu, nhiệm vụ đã đề ra của kế hoạch năm 2012. Triển khai các chủ trương lớn của Trung ương về phát triển kinh tế - xã hội, tháo gỡ khó khăn cho sản xuất kinh doanh, hỗ trợ thị trường theo Nghị quyết số 13/NQ-CP của Chính phủ. Chỉ đạo kiểm tra, xử lý các vấn đề tồn đọng như: Chính sách người có công; cấp đổi giấy chứng nhận quyền sử dụng đất; biên chế, chức danh và chế độ cho cán bộ cấp xã, thôn, xóm, cán bộ các Hội; bảo hiểm y tế... Tập trung xử lý các vấn đề xã hội bức xúc. Triển khai xây dựng kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội năm 2013.
2. Tiếp tục chỉ đạo triển khai đồng bộ và hiệu quả các giải pháp chỉ đạo, điều hành thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội năm 2012 để tháo gỡ khó khăn, đẩy mạnh sản xuất kinh doanh. Tập trung chỉ đạo sản xuất vụ hè thu, vụ mùa, làm tốt công tác phòng, chống dịch bệnh trên cây trồng, vật nuôi; tích cực và chủ động phòng chống thiên tai, phòng chống cháy rừng, tăng cường chăm sóc, quản lý và bảo vệ rừng gắn với xử lý nghiêm các hành vi vi phạm; đẩy nhanh tiến độ thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới.
Thúc đẩy sản xuất công nghiệp, nhất là ngành công nghiệp chế biến; tăng cường hoạt động xúc tiến đầu tư, xúc tiến thương mại, đẩy mạnh xuất khẩu, đưa hàng hoá, dịch vụ về khu vực nông thôn, đổi mới các kênh thu mua, phân phối hàng hoá.
Tăng cường công tác quản lý thị trường, kiểm soát, bình ổn giá cả, xử lý nghiêm các vi phạm về hàng lậu, hàng giả, hàng kém chất lượng; tăng cường thanh tra, kiểm tra việc thực hiện quy định về lãi suất của các ngân hàng, tổ chức tín dụng trên địa bàn tỉnh.
3. Đẩy nhanh tiến độ thực hiện, giải ngân vốn đầu tư đối với các dự án, chương trình mục tiêu; tháo gỡ khó khăn, vướng mắc, hỗ trợ doanh nghiệp phát triển. Hoàn chỉnh Đề án “Nâng cao chất lượng và hiệu quả quản lý vốn ngân sách nhà nước và vốn trái phiếu Chính phủ theo Chỉ thị số 1792/CT-TTg của Thủ tướng Chính phủ”. Làm việc với Trung ương để bổ sung vốn cho dự án Bệnh viện Ung bướu, dự án thuỷ lợi bản Mồng... Tăng cường giám sát, thanh tra các dự án đầu tư từ nguồn vốn nhà nước.
Tập trung tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp, nhất là doanh nghiệp có đầu ra sản phẩm tốt, tạo được nhiều việc làm cho người lao động, đóng góp nguồn thu cho ngân sách tỉnh.
4. Tính toán kỹ để giải quyết cân đối thu chi ngân sách. Tăng cường thu hồi nợ đọng, có các giải pháp để khai thác các khoản thu tiềm năng như: xổ số kiến thiết, thuê đất, thuế thu nhập cá nhân, thuế nhập khẩu... Quán triệt việc thực hiện các biện pháp thực hành tiết kiệm, chống tham nhũng, lãng phí.
5. Chăm lo thực hiện các lĩnh vực giáo dục, y tế, văn hoá, đảm bảo tốt an sinh xã hội. Thực hiện tốt quy hoạch mạng lưới trường lớp phù hợp với điều kiện các vùng miền. Tích cực giải quyết tình trạng giáo viên dôi dư gắn liền với việc đánh giá, xếp loại giáo viên. Chuẩn bị tốt cho khai giảng năm học mới 2012-2013.
Nâng cao chất lượng khám chữa bệnh, thực hiện tốt việc đưa bác sĩ về làm việc ở tuyến cơ sở. Tích cực triển khai công tác phòng chống dịch bệnh. Tiếp tục thực hiện chương trình Dân số kế hoạch hoá gia đình, đẩy mạnh công tác truyền thông dân số.
Tiếp tục tăng cường công tác quản lý nhà nước về các lĩnh vực văn hoá, thể thao và du lịch. Tổng kết 10 năm thực hiện Đề án “Xây dựng thiết chế văn hoá thể thao đạt chuẩn và phát triển đời sống văn hóa cơ sở tỉnh Nghệ An giai đoạn 2002-2012".
Triển khai có hiệu quả việc giúp đỡ các xã nghèo. Tiếp tục thực hiện tốt các chính sách an sinh xã hội.
6. Tăng cường công tác quản lý nhà nước, tiếp tục đẩy mạnh cải cách hành chính, thực hiện Quy chế dân chủ ở cơ sở. Đổi mới công tác chỉ đạo điều hành, nâng cao tinh thần trách nhiệm và tính sáng tạo của đội ngũ cán bộ, công chức. Triển khai mô hình “một cửa liên thông” trong cấp phép đầu tư; thực hiện Đề án "Cải thiện, nâng cao chỉ số năng lực cạnh tranh cấp tỉnh".
7. Đảm bảo quốc phòng, an ninh, trật tự an toàn xã hội, giải quyết tốt khiếu nại, tố cáo của công dân. Tăng cường công tác bảo vệ an ninh quốc gia, chú trọng an ninh nông thôn, an ninh vùng giáo, an ninh biên giới, miền núi và dân tộc. Đẩy mạnh phong trào toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc trong tình hình mới. Tăng cường đối thoại, giải quyết kịp thời các vụ việc mới phát sinh từ cơ sở. Triển khai thực hiện tốt Luật Khiếu nại và Luật Tố cáo.
8. Đẩy mạnh công tác thông tin tuyên truyền tạo đồng thuận xã hội, phát huy sức mạnh tổng hợp của cả hệ thống chính trị nhằm thực hiện tốt các mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội và đảm bảo quốc phòng an ninh trên địa bàn tỉnh./.