Bài 2: Tràn lan thực phẩm không bảo đảm chất lượng
Thời gian vừa qua, thực phẩm không rõ nguồn gốc, kém chất lượng, mất vệ sinh an toàn thực phẩm (VSATTP) đang xuất hiện ngày càng nhiều trên địa bàn tỉnh. Từ các quán cóc vỉa hè cho đến các nhà hàng sang trọng đều có mặt thực phẩm không bảo đảm chất lượng. trước sự bất lực của các cơ quan chức năng.
Dạo qua các siêu thị cho đến các chợ cóc trên địa bàn tỉnh ta, các bà nội trợ có thể dễ dàng mua được các loại cổ cánh, đùi gà, gà nguyên con với giá rất rẻ. Ở siêu thị Big C, xương, ức gà có giá 21.500 đồng/kg, trên nhãn mác có ghi ngày đóng gói chứ không ghi ngày hết hạn. Còn ở siêu thị Intimex, đùi gà Hàn Quốc có giá 56.000 đồng/kg...
Xương ức gà bán ở Siêu thị Big C không ghi ngày hết hạn sử dụng.
Theo một số thông tin thì các loại thịt gà giá rẻ bán ở các chợ, các siêu thị chủ yếu là gà đẻ công nghiệp đã được thải loại, giá trị dinh dưỡng rất ít và được nhập từ Hàn Quốc, Trung Quốc… Ở các nước phát triển, họ thường dùng các loại gà đẻ thải loại được dùng để chế biến làm thức ăn chăn nuôi chứ không dùng làm thực phẩm cho người tiêu dùng, bởi loại gà này trong quá trình chăn nuôi thường được tiêm các loại vắc xin phòng bệnh nên khi giết mổ bán ra thị trường vẫn còn tồn dư các loại thuốc kháng sinh chưa bị đào thải hết. Tuy vậy, các loại gà thải loại này được tuồn vào địa bàn tỉnh ta qua các đường: chính thức (đã hợp thức hoá giấy tờ) bán ở các siêu thị và nhập lậu (vận chuyển lén lút) bán ở các chợ, quán ăn.
Bà Nguyễn Thị H ở Hưng Đông (TP Vinh) - một đầu nậu trước đây chuyên cung cấp gà cho các nhà hàng, quán phở trên địa bàn TP. Vinh tiết lộ: Hầu hết các chủ nhà hàng, quán cơm đều rất thích nhập gà loại thải này để chế biến thức ăn vì thu lãi rất cao. Để đánh lừa người tiêu dùng, các nhà hàng thường chế biến thành các món mà thực khách rất khó phân biệt đó là gà ta hay gà công nghiệp thải loại như: gà nướng, gà quay, gà rang muối, gà rim… Các quán phở gà cũng rất thích nhập thịt gà đẻ công nghiệp thải loại vì loại này giá rẻ, thịt nhiều và dai, thực khách cũng rất khó phân biệt. Bà H còn cho biết, để có được nguồn hàng dồi dào, ngoài việc đặt hàng từ ngoại tỉnh vận chuyển về, các mối còn thường xuyên đi gom gà đẻ thải loại từ các cơ sở chăn nuôi gà công nghiệp trên địa bàn tỉnh rồi về chế biến và đem ra chợ, nhập cho các nhà hàng.
Còn tại một nhà hàng đặc sản tươi sống nổi tiếng ở TP. Vinh, sau mấy chầu nhậu làm quen, đầu bếp nhà hàng rỉ tai tôi: "Đây là số điện thoại của em, khi nào anh đến nhà hàng bọn em thì gọi cho em mới có đặc sản tươi sống "chính hạng", chứ còn lại chủ yếu là thịt để tủ lạnh, ướp chất bảo quản cả đấy anh ạ, nếu khách nào cũng chế biến thịt sống cả thì nhà hàng có mà lỗ vốn à".
Khi tìm hiểu nguồn gốc thực phẩm ở các quán cơm bụi, quán thịt chó, quán rượu gân bò, tai đuôi bò, cổ cánh gà nướng… nhập từ đâu thì các chủ quán đều khẳng định hàng mình nhập về chế biến toàn là đồ tươi sống, đảm bảo VSATTP. Nhưng lọt vào phía sau quan sát thì thấy các loại thực phẩm hầu hết đều đựng trong thùng xốp, tủ đông lạnh.
Ông Trần Minh Hạnh - Phó Chi cục trưởng Chi cục Thú y tỉnh cho biết: Nhiều loại thực phẩm rất hiếm trên thị trường như vú dê, ngẩu pín, lòng đắng, tai mui bò… nhưng khi vào nhà hàng gọi bao nhiêu cũng có thì chắc chắn là hàng lậu, hàng giả rồi. Vấn đề là mình không bắt được tận tay nên không có bằng chứng để xử phạt thôi.
9 tháng đầu năm nay, lực lượng Quản lý thị trường đã kiểm tra xử lý 64 vụ vi phạm về VSATTP, thu phạt 466 triệu đồng. Trong đó, mỡ động vật không rõ nguồn gốc 1.750 kg, trứng chim cút không rõ nguồn gốc 16.000 quả, thịt chim cút không rõ nguồn gốc 600 kg, trứng gà không rõ nguồn gốc 23.700 quả; đuôi, vó bò, nội tạng bò không kiểm dịch 450 kg… Một số vụ điển hình như: Ngày 26/6, đội QLTT số 4 phối hợp với đội CSGT Công an Quỳnh Lưu kiểm tra xe khách 98K-4834 phát hiện 1.260 kg nội tạng không rõ nguồn gốc. Trước đó, ngày 23/2, đội QLTT cơ động kiểm tra xe 74 K 0333, phát hiện 10.650 quả trứng gà nhập lậu vận chuyển từ phía Bắc vào…
Đây cũng mới chỉ là phần nổi của tảng băng, việc kiểm soát các loại thực phẩm từ gia súc, gia cầm trên địa bàn tỉnh ta hiện nay gặp rất nhiều khó khăn, bởi động vật sống thì dễ kiểm tra, phát hiện, còn các sản phẩm động vật là rất khó vì khi vận chuyển thường được nguỵ trang rất tinh vi. Lực lượng chức năng không thể đủ người để tuần tra kiểm soát thường xuyên...
Chia sẻ vấn đề này, ông Nguyễn Minh Thọ - Phó Chi cục Quản lý thị trường cho biết: "Những mặt hàng thực phẩm không bảo đảm chất lượng lợi nhuận rất cao, nên người buôn bán bất chấp mọi thủ đoạn. Các đối tượng không thuê xe chuyên dụng mà thường xé lẻ gửi dưới gầm hàng các xe khách, hoặc vận chuyển bằng xe máy để tránh sự kiểm tra của các cơ quan chức năng. Các trường hợp lực lượng chức năng bắt giữ được là thường do có người khai báo. Quá trình bắt giữ, xử lý và tiêu huỷ các loại thực phẩm động vật vi phạm VSATTP rất phức tạp và phiền toái, dẫn đến các lực lượng chức năng chưa thực sự vào cuộc quyết liệt. Bên cạnh đó, việc kiểm tra, bắt giữ các phương tiện vận chuyển thực phẩm vi phạm VSATTP cũng cần sự phối hợp chặt chẽ giữa các lực lượng chức năng như công an, QLTT, thú y".
Xem ra, trong khi các lực lượng chức năng đang loay hoay tìm giải pháp kiểm soát, thì thực phẩm không bảo đảm chất lượng vẫn hàng ngày hiện diện ở các chợ, quán ăn, nhà hàng, kèm theo đó là những nguy cơ về ngộ độc thức ăn hay những ảnh hưởng lâu dài về mặt sức khỏe khác.
Theo các tài liệu khoa học, sử dụng các thực phẩm không đảm bảo vệ sinh trước mắt có thể bị ngộ độc cấp tính với các triệu chứng ồ ạt, dễ nhận thấy, nhưng vấn đề nguy hiểm hơn nữa là sự tích lũy dần các chất độc hại ở một số cơ quan trong cơ thể sau một thời gian mới phát bệnh hoặc có thể gây các dị tật, dị dạng cho thế hệ mai sau. Về lâu dài, thực phẩm không những có tác động thường xuyên đối với sức khỏe mỗi con người mà còn ảnh hưởng lâu dài đến nòi giống của dân tộc. |
Nhóm P.V