Hồi ức của vị trợ lý Đại tướng Võ Nguyên Giáp
Miệt mài làm việc quên cả chuẩn bị thủ tục bay cho Đại tướng, chứng kiến vị Tổng Tư lệnh quấn lá ngải cứu quanh đầu do thức trắng đêm nghĩ cách đánh trận... đại tá Hoàng Minh Phương nhớ lại những năm tháng làm trợ lý tướng Giáp.
Ngày 20/8, hơn 350 chiến sĩ Điện Biên Phủ tại TP HCM đã họp mặt mừng đại tướng Võ Nguyên Giáp tròn 100 tuổi. Những bài thơ, bức tranh... được họ gửi gắm đến vị Tổng Tư lệnh quân đội nhân dân Việt Nam.
 |
| Các chiến sĩ Điện Biên Phủ chụp ảnh kỷ niệm với con gái Đại tướng Võ Nguyên Giáp (đứng giữa). Ảnh: Tá Lâm. |
Đại tá Hoàng Minh Phương (84 tuổi, nguyên trợ lý cho đại tướng Võ Nguyên Giáp) xúc động nói, vượt qua tuổi 100 là một niềm hạnh phúc lớn không chỉ của đại tướng và gia đình mà còn là niềm vui lớn của các chiến sĩ Điện Biên Phủ năm xưa.
"Đối với các chiến sĩ Điện Biên Phủ, ân tình với đại tướng lại càng sâu nặng. Nếu không có quyết định sáng suốt, thay đổi cách đánh, từ đánh nhanh thắng nhanh sang đánh chắc tiến chắc của Tổng Tư lệnh chiến dịch Điện Biên Phủ năm xưa thì hậu quả thật khôn lường. Có lẽ chúng ta ngồi đây đã hy sinh hết", vị trợ lý cho đại tướng Võ Nguyên Giáp nói.
Đại tá Phương kể lại, ông bắt đầu làm trợ lý cho đại tướng Võ Nguyên Giáp từ chiến dịch Biên Giới (1950) khi mới 22 tuổi. Đại thắng mùa xuân 1975 kết thúc thắng lợi, ông chia tay với vị Tổng Tư lệnh quân đội nhân dân Việt Nam. Sau này, mỗi lần Đại tướng vào TP HCM, Đại tá Phương lại có dịp ân cần trợ giúp cho "người anh cả".
Là trợ lý nên ông có điều kiện hiểu biết nhiều về đại tướng kể cả thời niên thiếu của ông. Đại tướng từng kể, quê ông vào mùa gặt thường thuê phường gặt. Ngày gặt ngoài đồng, tối về giã gạo mọi người luôn miệng hát "Khoan khoan hò khoan", do vậy mà ông rất thuộc bài giã gạo. Những năm mất mùa đói kém, nhà ông phải đi vay thóc về giã mới có ăn. Sau mùa gặt, ông cùng mẹ đi trả nợ bị địa chủ Bá Hai ở Mỹ Lộc buộc phải đem thóc ra quạt mạnh cho bay hết hạt lép, cuối cùng chỉ còn lại hai phần ba. Mẹ ông đành chịu, nhà nghèo lại càng nghèo khiến lòng ông vô cùng căm uất.
Nhớ lại chiến dịch Điện Biên Phủ, đại tá Phương kể, tối 25/1/1954, Đại tướng thức trắng một đêm không ngủ suy nghĩ cách đánh. Sáng hôm sau, ông lên thì thấy Đại tướng quấn lá ngải cứu xung quanh đầu. Vị trợ lý hỏi: "Anh nhức đầu hay sao?" thì Đại tướng nói: "Mười một ngày qua mình trăn trở vì chủ trương đánh nhanh thắng nhanh và suốt đêm qua không ngủ được. Chiều nay trận đánh sẽ bắt đầu rồi mà những yếu tố thắng lợi ta chưa nắm chắc. Cậu qua báo với trưởng đoàn cố vấn đề nghị xin làm việc sớm để mình thuyết phục cho kéo pháo ra, chuẩn bị lại theo phương châm đánh chắc tiến chắc".
Có một kỷ niệm mà trợ lý Phương không bao giờ quên là một lần đến trễ làm thủ tục bay cho Đại tướng. Do miệt mài dịch tài liệu đến 4 giờ sáng nên ông ngủ quên đến gần 7 giờ sáng mới lò mò dậy, trong khi chuyến bay đưa Đại tướng ra nước ngoài công tác khởi hành lúc 7h sáng.
Vội vàng ra sân bay, trợ lý Phương ngồi vào một góc và chờ đợi một trận la mắng của Đại tướng, nhưng vị Tổng Tư lệnh không hề trách móc, trái lại còn hỏi thăm: "Cậu đêm qua thức khuya dịch tài liệu không ngủ phải không? Mình phải kiếm cho cậu một cô vợ để về quản cậu chặt chẽ nếu không cứ thức đêm như thế không tốt".
"Lúc đó tôi thở phào nhẹ nhỏm. Đại tướng thường rất quan tâm đến anh em chiến sĩ, xem như những người bạn chí cốt. Còn anh em thì quý trọng ông như người anh cả", trợ lý Phương cười tươi.
Cũng có mặt trong buổi họp mặt, bà Hòa Bình (con gái của Đại tướng Võ Nguyên Giáp) xúc động trước tình cảm của những chiến sĩ Điện Biên Phủ năm xưa giành cho cha mình.
"Buổi sáng, trước khi bay vào TP HCM, cháu có báo với ba là sẽ vào Sài Gòn dự buổi họp mặt của các cô, các chú mừng ba 100 tuổi. Ba có nói ba gởi lời hỏi thăm mọi người", bà Bình kể.
Con gái của Đại tướng cũng cho hay bà từng nghe cha nói: "Hạnh phúc lớn nhất của người cầm quân là được ở bên chiến sĩ trên mặt trận". Và trong những lần gặp mặt các chiến sĩ, đại tướng cũng thường nói: "Chúng ta gặp mặt nhau ở đây là quý lắm rồi "và bao giờ ông cũng nhớ tới những người đã hy sinh. Chính những lần nghe cha nói như thế, bà Hòa Bình mới thấm thía nghĩa tình của những người chiến sĩ.
Thay mặt cho hơn 350 chiến sĩ Điện Biên Phủ, đại tá Phương đã gửi thư chúc mừng Đại tướng Võ Nguyên Giáp tròn 100 tuổi. "Kính chúc Đại tướng duy trì được sức khỏe để sống lâu hơn nữa cùng con cháu và chứng kiến những đổi thay của đất nước", bức thư viết.
Theo VnExpress -TH