Tình hình kinh tế - xã hội 2013, kế hoạch năm 2014

Phần thứ nhất

ĐÁNH GIÁ THỰC HIỆN KẾ HOẠCH NĂM 2013

I. ĐặC ĐIỂM TÌNH HÌNH

Năm 2013 trong điều kiện có những thuận lợi: Bộ Chính trị đã ban hành Nghị quyết số 26-NQ/BCT về phương hướng, nhiệm vụ phát triển tỉnh Nghệ An đến năm 2020; Chính phủ có Nghị quyết số 47/NQ-CP về thành lập Thị xã Hoàng Mai; Thủ tướng Chính phủ ban hành Quyết định số 2355/QĐ-TTg ngày 4/12/2013 về đề án phát triển kinh tế - xã hội miền Tây Nghệ An; Bộ máy lãnh đạo tỉnh tuy có sự thay đổi về cán bộ chủ chốt, song vẫn đảm bảo được sự đoàn kết, thống nhất; tạo sự đồng thuận cao.

Tuy nhiên, bước vào thực hiện nhiệm vụ năm 2013 cũng còn nhiều khó khăn: kinh tế thế giới vẫn còn diễn biến khó lường. Kinh tế trong nước chưa có nhiều chuyển biến khả quan. Ở trong tỉnh, thời tiết diễn biến bất thường, ảnh hưởng của các cơn bão số 8, 10, 11 đã gây thiệt hại lớn (ước tính trên 3000 tỷ đồng); tình hình dịch bệnh, sâu hại diễn biến phức tạp; sản xuất, kinh doanh của doanh nghiệp tiếp tục gặp nhiều khó khăn... đã ảnh hưởng lớn đến sản xuất, kinh doanh của các doanh nghiệp và đời sống của nhân dân.

Lãnh đạo tỉnh tham quan mô hình trồng quýt PQ của Trung tâm nghiên cứu cây ăn quả và cây công nghiệp Phủ Quỳ. Ảnh: Sỹ Minh

Trong bối cảnh đó, toàn tỉnh đã nỗ lực nhằm khắc phục khó khăn, đẩy mạnh phát triển kinh tế - xã hội. UBND tỉnh đã chỉ đạo, điều hành một cách quyết liệt, vừa đảm bảo tính toàn diện, vừa có trọng tâm trọng điểm. Chủ tịch, các Phó Chủ tịch và các ủy viên UBND tỉnh căn cứ chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước và sự lãnh đạo của Tỉnh ủy đã phát huy vai trò của tập thể UBND tỉnh. Đoàn kết, cộng sự, trách nhiệm, biết chọn việc để làm, dành nhiều thời gian đi thực tế, kiểm tra, chỉ đạo cơ sở. Các sở, ngành, cấp uỷ, chính quyền các cấp đã có nhiều cố gắng trong lãnh đạo và điều hành. Do đó, kinh tế - xã hội tỉnh nhà trong năm 2013 đã đạt được những kết quả đáng ghi nhận:

II. KẾT QUẢ ĐẠT ĐƯỢC

1. Về lĩnh vực kinh tế

- Đã hoàn thành tốt 20/25 chỉ tiêu về phát triển kinh tế - xã hội. Tốc độ tăng trưởng (GDP) ước đạt 7,0%/kế hoạch 7- 8% (cùng kỳ năm 2012 đạt 6,13%); trong đó, nông, lâm, ngư nghiệp tăng 4,14%; công nghiệp - xây dựng tăng 5,34%; dịch vụ tăng 10,2%. Thu nhập bình quân đầu người ước đạt 23,57 triệu đồng (năm 2012 là 21,22 triệu đồng).

- Sản xuất nông, lâm, ngư nghiệp vẫn giữ được mức tăng trưởng ổn định. Tổng sản lượng lương thực cả năm ước đạt 1.179.000 tấn/kế hoạch 1.185.000 tấn, tăng 0,6% so với cùng kỳ. Tổng sản lượng nuôi trồng và khai thác thủy sản ước đạt 126.766 tấn, tăng 8,9% so với cùng kỳ.

Chỉ đạo các địa phương, đơn vị tập trung hoàn thành các chỉ tiêu của Kế hoạch xây dựng nông thôn mới năm 2013. Tiếp tục triển khai Chương trình hỗ trợ xi măng làm đường giao thông nông thôn. Đến nay, mới có 1 xã (Sơn Thành huyện Yên Thành) đạt 19/19 tiêu chí NTM, 6 xã đạt 16 tiêu chí; 8 xã đạt 15 tiêu chí; 126 xã đạt từ 10-14 tiêu chí; 229 xã đạt từ 5-9 tiêu chí; 65 xã đạt từ 1- 4 tiêu chí.

Các cấp, các ngành đã chủ động phòng, chống lụt bão và hỗ trợ kịp thời cho các địa phương để khắc phục thiệt hại, giúp nhân dân sớm khôi phục sản xuất, ổn định đời sống.

- Giá trị sản xuất công nghiệp - xây dựng năm 2013 ước đạt 48.841 tỷ đồng, tăng 6,08% so với năm 2012; trong đó giá trị sản xuất công nghiệp tăng 8,83%; giá trị sản xuất xây dựng tăng 3,06% so với cùng kỳ.

Một số sản phẩm có tỷ trọng lớn trong giá trị sản xuất công nghiệp của tỉnh như: bia, điện phục vụ sản xuất... Một số dự án lớn hoàn thành và đi vào hoạt động như: Thuỷ điện Hủa Na, Thuỷ điện Khe Bố, Nhà máy may Hanosimex, Nhà máy sữa TH, Nhà máy nhựa Tiền Phong,...

Tổng nguồn vốn huy động toàn xã hội năm 2013 ước đạt 31.729 tỷ đồng/kế hoạch 31.000 - 32.000 tỷ đồng, tăng 8,54% so với năm 2012. Khối lượng xây dựng cơ bản thực hiện thuộc nguồn vốn ngân sách nhà nước và trái phiếu Chính phủ 10 tháng ước đạt 3.342 tỷ đồng, đã giải ngân 3.255 tỷ đồng. Các công trình xây dựng cơ bản đã phát huy tác dụng tích cực phục vụ sản xuất và đời sống nhân dân.

- Lĩnh vực thương mại, du lịch, thông tin truyền thông, vận tải, tài chính ngân hàng phát triển khá ổn định: Tổng mức bán lẻ hàng hóa, dịch vụ cả năm ước đạt 47.158,5 tỷ đồng, tăng 19,32% so với năm 2012; Kim ngạch xuất khẩu cả năm ước đạt 344 triệu USD, tăng 27,8% so với cùng kỳ; Giá trị nhập khẩu ước đạt 197,1 triệu USD, tăng 7,9% so với cùng kỳ; doanh thu các dịch vụ du lịch tăng 15% so với cùng kỳ năm ngoái.

- Công tác đối ngoại, xúc tiến đầu tư được đổi mới, triển khai quyết liệt, rộng khắp, hiệu quả và bài bản; tranh thủ tốt các nguồn vốn trong nước cũng như nước ngoài. Đón tiếp nhiều đoàn công tác trong và ngoài nước đến làm việc với tỉnh; tổ chức và tham dự nhiều hoạt động xúc tiến đầu tư quan trọng. Đến 15/11/2013, đã cấp giấy chứng nhận đầu tư cho 72 dự án với số vốn đăng ký là 12.886 tỷ đồng, trong đó có 67 dự án đầu tư trong nước và 5 dự án đầu tư FDI.

Đặc biệt, một số dự án của các nhà đầu tư lớn bắt đầu khởi động vào như: Tổng công ty đầu tư phát triển Công nghiệp BECAMEC Bình Dương, Tập đoàn Việt Sip; Tập đoàn Hoa Sen, Công ty TNHH Nam Đàn - Vạn An, các nhà đầu tư Hàn Quốc, Nhật Bản, Singapore... Các dự án lớn được Trung ương ủng hộ như: trái phiếu Chính phủ (hơn 1.000 tỷ đồng), Bệnh viện 700 giường (đủ vốn để hoàn thành vào ngày 19/5/2014), Bệnh viện Ung bướu (từ nguồn ODA của Hunggary), công trình chống úng ở 9 xã vùng Năm Nam - Nam Đàn (từ nguồn của Ả rập xê út), các dự án ODA về Thuỷ lợi Bắc Nghệ An, thoát nước ở Thành phố Vinh...

Lũy kế đến ngày 30/11/2013, tỉnh ta đã cấp mới giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh cho 1.000 doanh nghiệp, tăng 8,7% so với cùng kỳ.

- Thu ngân sách đã có dấu hiệu khởi sắc, cả năm ước đạt 6.062 tỷ đồng, bằng 108% dự toán, tăng 6,5% so với cùng kỳ, trong đó: Thu nội địa 5.200 tỷ đồng; Thu từ hoạt động xuất nhập khẩu: 850 tỷ đồng, bằng 118,1% dự toán, tăng 23,5% so với cùng kỳ; Thu từ xổ số kiến thiết: 12 tỷ đồng. Chi ngân sách ước thực hiện cả năm là 16.297,25 tỷ đồng.

2. Các lĩnh vực văn hoá - xã hội tiếp tục phát triển

- Chất lượng giáo dục có nhiều chuyển biến tích cực. Chất lượng học sinh giỏi ổn định, vững chắc; đạt được nhiều thành tích trong các kỳ thi học sinh giỏi quốc gia, quốc tế, tuyển sinh đại học, cao đẳng... Tỷ lệ trường chuẩn quốc gia đạt 52,98%. Trong năm 2013, tỉnh ta có thêm 1 trường đại học (là Đại học Công nghiệp Vinh) đưa tổng số trường đại học trên địa bàn tỉnh là 5 trường.

- Công tác y tế, chăm sóc sức khoẻ nhân dân, dân số - kế hoạch hoá gia đình và đảm bảo an toàn vệ sinh thực phẩm được chăm lo. Áp dụng thành công nhiều phương pháp và kỹ thuật điều trị mới, hiện đại trong khám và điều trị. Kịp thời xử lý môi trường, phòng, chống dịch bệnh tại các địa phương bị ngập lụt do mưa bão.

- Hoạt động nghiên cứu khoa học công nghệ, các đề tài, dự án được tăng cường ứng dụng vào sản xuất và đời sống.

- Chỉ đạo tổ chức tốt các hoạt động văn hoá, văn nghệ chào mừng các dịp lễ, tết, ngày kỷ niệm lớn. Phối hợp tổ chức lễ công bố Dân ca ví, dặm Nghệ Tĩnh là di sản văn hóa quốc gia, và đã trình UNESCO công nhận là di sản văn hóa phi vật thể đại diện nhân loại. Phong trào “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hoá” tiếp tục được chỉ đạo và triển khai thực hiện có hiệu quả.

- Triển khai thực hiện tốt các chính sách xã hội, xoá đói, giảm nghèo. Số hộ nghèo giảm mạnh, tỷ lệ hộ nghèo ước đến cuối năm 2013 còn 12,5%. Giải quyết việc làm mới cho 36.000 người.

3. Về lĩnh vực tài nguyên, môi trường

Hướng dẫn và chỉ đạo thực hiện công tác dồn điền, đổi thửa theo Chỉ thị số 08-CT/TU của Tỉnh ủy; tích cực triển khai thực hiện Quy hoạch sử dụng đất đến năm 2020 và kế hoạch sử dụng đất 5 năm thời kỳ đầu (2011-2015) đã được cấp thẩm quyền phê duyệt. Đến 15/11/2013, tiến độ cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất lần đầu của tỉnh đạt 87,09% so với tổng diện tích cần phải cấp.

Chấn chỉnh kịp thời các tồn tại về quản lý đất đai, khai thác khoáng sản, ô nhiễm môi trường, bảo vệ rừng và lâm sản có hiệu quả.

4. Công tác quản lý nhà nước, cải cách hành chính được quan tâm chỉ đạo. Tổ chức triển khai cuộc vận động “Cán bộ, công chức, viên chức trên địa bàn tỉnh Nghệ An tích cực tham gia cải cách thủ tục hành chính, nâng cao chất lượng phục vụ nhân dân, tổ chức và doanh nghiệp" trong giai đoạn 2013-2015 nhằm đẩy mạnh hơn nữa công tác cải cách hành chính mà đặc biệt là cải cách thủ tục hành chính.

5. Quốc phòng, an ninh, trật tự an toàn xã hội được đảm bảo. Đã chủ động triển khai nhiều đợt tấn công, truy quét các loại tội phạm và tệ nạn xã hội, đảm bảo trật tự an toàn giao thông. Các vấn đề nổi lên liên quan đến an ninh nông thôn, an ninh vùng đặc thù cơ bản đã được giải quyết tốt. Thực hiện tốt công tác thanh tra, tiếp dân; kết quả giải quyết đơn thư, khiếu nại tố cáo đạt 97,2%.

III. MỘT SỐ HẠN CHẾ, TỒN TẠI:

1. Một số chỉ tiêu không đạt kế hoạch đề ra và đạt thấp so với cùng kỳ. Có 5/25 chỉ tiêu chủ yếu không đạt kế hoạch đề ra, bao gồm: tốc độ tăng trưởng giá trị sản xuất công nghiệp - xây dựng, tỷ lệ trẻ em suy dinh dưỡng dưới 5 tuổi, số trường đạt chuẩn quốc gia, số giường bệnh trên vạn dân và tỷ lệ xã, phường, thị trấn có thiết chế văn hóa thể thao đồng bộ.

Chưa thu hút được những dự án lớn mang tính đột phá để tạo chuyển biến lớn. Chưa phát huy tốt các nguồn lực tại chỗ. Xu hướng tụt hậu về kinh tế của Nghệ An so với một số tỉnh trong khu vực đã xuất hiện rõ.

2. Tiến độ xây dựng nông thôn mới còn chậm; nhiều chỉ tiêu, sản phẩm trọng điểm không đạt mục tiêu đề ra như: Xi măng; đá trắng xuất khẩu; chăn nuôi và chế biến sữa...; công tác quản lý trên một số lĩnh vực còn hạn chế như: tiến độ giải phóng mặt bằng còn chậm, nợ xây dựng cơ bản còn lớn, chất lượng một số công trình chưa đảm bảo...

3. Một số vấn đề xã hội bức xúc đã được quan tâm giải quyết nhưng chuyển biến còn chậm như: Tỷ lệ sinh con thứ 3+ tăng; tinh thần phục vụ của một số cán bộ ngành Y tế còn kém; khai thác khoáng sản trái phép, tái định cư các dự án thủy điện; nợ đọng thuế của các doanh nghiệp; hiệu quả công tác phòng, chống tham nhũng, lãng phí còn hạn chế.

4. Công tác chỉ đạo điều hành của một số cấp ủy, chính quyền trên một số lĩnh vực, nhất là về văn hóa - xã hội còn hạn chế; cải cách hành chính có chuyển biến nhưng còn chậm, thiếu quyết liệt; ý thức, trách nhiệm, đạo đức công vụ của một số cán bộ, công chức chưa cao, còn gây khó khăn cho cơ sở, doanh nghiệp.

5. Tình hình an ninh, trật tự an toàn xã hội còn diễn biến phức tạp: Việc tranh chấp, khiếu kiện liên quan đến đất đai, đền bù giải phóng mặt bằng, xây dựng các công trình dự án, khai thác khoáng sản trái phép, ô nhiễm môi trường… vẫn còn xảy ra. Tội phạm, ma tuý và tệ nạn xã hội có giảm nhưng còn tiềm ẩn nhiều diễn biến phức tạp. Một số vụ việc khiếu nại, tố cáo kéo dài nhưng chưa được xử lý dứt điểm.

Phần thứ hai

KẾ HOẠCH PHÁT TRIỂN KINH TẾ - XÃ HỘI NĂM 2014

I. MỤC TIÊU TỔNG QUÁT

Năm 2014, tỉnh ta tiếp tục cải thiện môi trường đầu tư, huy động và sử dụng có hiệu quả các nguồn lực, thúc đẩy sản xuất, kinh doanh phát triển bền vững; bứt phá, tăng tốc để hoàn thành đạt mức cao nhất các mục tiêu kinh tế - xã hội, quốc phòng, an ninh trong năm 2014; phấn đấu về đích trước thềm Đại hội Đảng các cấp; bảo đảm an sinh và phúc lợi xã hội, cải thiện đời sống nhân dân; giữ vững ổn định chính trị, củng cố quốc phòng, bảo đảm an ninh và trật tự an toàn xã hội.

II. CÁC CHỈ TIÊU CHỦ YẾU CẦN ĐẠT:

1. Chỉ tiêu kinh tế:

- Tốc độ tăng trưởng GDP đạt 7 - 8%.

- Tốc độ tăng trưởng giá trị sản xuất nông, lâm, ngư nghiệp đạt 4,0% - 4,5%.

- Tốc độ tăng trưởng giá trị sản xuất công nghiệp - xây dựng đạt 9 - 10%, trong đó tốc độ tăng trưởng giá trị sản xuất công nghiệp đạt 11 - 12%.

- Tốc độ tăng giá trị sản xuất dịch vụ đạt 9 - 10%.

- Cơ cấu kinh tế: tỷ trọng nông, lâm, ngư chiếm 22 - 25%; công nghiệp xây dựng chiếm 32 - 34%; dịch vụ chiếm 42- 46%.

- Thu ngân sách đạt 6.732 tỷ đồng.

- Kim ngạch xuất khẩu đạt 520 triệu USD.

- Tổng nguồn đầu tư phát triển toàn xã hội đạt 33 - 34 ngàn tỷ đồng.

- Thu nhập bình quân đầu người đạt khoảng 25 triệu đồng.

- Số xã đạt chuẩn nông thôn mới trong năm tối thiểu là 10 xã.

2. Chỉ tiêu xã hội:

- Mức giảm tỷ lệ sinh là 0,3-0,4%o.

- Tỷ lệ hộ nghèo 10%.

- Tỷ lệ trẻ em dưới 5 tuổi bị suy dinh dưỡng là 19,3%.

- Số trường đạt chuẩn quốc gia là 917 trường, trong đó số trường đạt chuẩn trong năm là 91 trường.

- Tạo việc làm mới cho 37 ngàn người.

- Tỷ lệ lao động qua đào tạo: 50%,

- Tỷ lệ xã chuẩn quốc gia về y tế đạt 55%.

- Số bác sỹ/ 1vạn dân đạt 6,7 bác sỹ.

- Tỷ lệ trạm y tế xã có bác sỹ đạt 88%.

- Số giường bệnh trên vạn dân đạt: 23,8 giường/1 vạn dân.

- Tỷ lệ gia đình văn hóa đạt 77%.

- Tỷ lệ xã, phường có thiết chế văn hoá đạt chuẩn quốc gia đạt 20%.

- Tỷ lệ dân số tham gia bảo hiểm y tế đạt 73,6%.

3. Chỉ tiêu môi trường:

- Tỷ lệ dân số nông thôn được dùng nước hợp vệ sinh đạt 72%.

- Tỷ lệ dân số đô thị dùng nước sạch đạt 94%.

- Tỷ lệ che phủ rừng đạt 54,6%.

- Tỷ lệ chất thải rắn đô thị được thu gom, xử lý đạt 88%.

III. NHIỆM VỤ VÀ GIẢI PHÁP CHỦ YẾU

Tập trung vào các nội dung sau:

1. Chỉ đạo, điều hành một cách quyết liệt, tranh thủ sự giúp đỡ của các bộ, ngành Trung ương, tập trung triển khai thực hiện có hiệu quả nhất Nghị quyết số 26-NQ/TƯ của Bộ Chính trị, Quyết định số 2355/QĐ-TTg ngày 4/12/2013 của Thủ tướng Chính phủ về đề án phát triển kinh tế - xã hội miền Tây tỉnh Nghệ An. Tiếp tục rà soát, bổ sung Quy hoạch tổng thể phát triển kinh tế, xã hội của tỉnh, các ngành, các huyện đến năm 2020 và Chương trình hành động thực hiện Đề án tái cơ cấu kinh tế theo Quyết định số 339/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ.

2. Tăng cường công tác cải cách hành chính, coi đây là việc quan trọng có tính quyết định trong thu hút đầu tư, sản xuất, kinh doanh, thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh. Giải quyết kịp thời đơn thư khiếu nại, tố cáo; nâng cao hiệu quả công tác phòng, chống tham nhũng, lãng phí, bảo đảm tính công khai, minh bạch trong tất cả các lĩnh vực.

3. Nâng cao hiệu quả chỉ đạo, điều hành của các cấp, các ngành; nâng cao trách nhiệm, đạo đức công vụ, xử lý nghiêm các hành vi tiêu cực, sai phạm trong đội ngũ cán bộ, công chức; rà soát, bổ sung chức năng, nhiệm vụ của các cấp, các ngành để thực hiện tốt nhiệm vụ được giao.

4. Tập trung khai thác tiềm năng, lợi thế của tỉnh, tăng cường quản lý, phát triển nguồn thu, xử lý nợ đọng… Mở rộng hoạt động đối ngoại trong và ngoài nước; đổi mới hình thức, phương pháp, tạo môi trường thuận lợi để thu hút đầu tư. Tập trung tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp, hợp tác xã… thúc đẩy sản xuất, kinh doanh phát triển. Rà soát, chấn chỉnh, giải quyết các tồn đọng về quản lý đất đai, giải phóng mặt bằng, khai thác khoáng sản, môi trường, bảo vệ rừng.

5. Chăm lo các vấn đề về văn hóa - xã hội, bảo đảm an sinh, phúc lợi xã hội: Tiếp tục rà soát việc thực hiện chính sách người có công, chính sách bảo trợ xã hội; đẩy mạnh công tác xóa đói, giảm nghèo, giải quyết việc làm, xuất khẩu lao động; có giải pháp chỉ đạo quyết liệt để thực hiện tốt Chỉ thị số 09-CT/TU của Ban Thường vụ Tỉnh ủy về công tác dân số - kế hoạch hóa gia đình; chấn chỉnh việc thực hiện y đức, quản lý hành nghề y dược tư nhân, quản lý thị trường, vệ sinh an toàn thực phẩm. Đẩy mạnh các hoạt động văn hóa, văn nghệ, thể dục, thể thao.

6. Tăng cường quản lý tài nguyên, bảo vệ môi trường và ứng phó với thiên tai, dịch bệnh. Khuyến khích đầu tư vào lĩnh vực bảo vệ môi trường, thu gom, xử lý chất thải.

7. Thực hiện đồng bộ các giải pháp để đảm bảo quốc phòng, an ninh, trật tự an toàn xã hội, chỉ đạo quyết liệt công tác thi hành án dân sự. Đẩy mạnh công tác đấu tranh phòng, chống các loại tội phạm, nhất là tội phạm về ma túy, tín dụng đen, tham nhũng; kiềm chế tai nạn giao thông; nắm bắt, xử lý kịp thời các vi phạm về tôn giáo, môi trường và an ninh biên giới, biển, đảo.

8. Tăng cường công tác thông tin tuyên truyền; Đổi mới phương pháp chỉ đạo, điều hành; tập trung tháo gỡ khó khăn, vướng mắc cho cơ sở.

9. Phát huy sức mạnh của khối đại đoàn kết toàn dân, đẩy mạnh phong trào thi đua, tạo sức mạnh tổng hợp để thực hiện thắng lợi các chỉ tiêu kinh tế - xã hội năm 2014 mà HĐND tỉnh đã quyết nghị.

Mục tiêu, nhiệm vụ của kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội năm 2014 là rất nặng nề. UBND tỉnh sẽ bám sát tình hình, chỉ đạo quyết liệt, quyết tâm nỗ lực phấn đấu cao hơn nữa trong chỉ đạo, điều hành để thực hiện kế hoạch. Đồng thời, rất mong nhận được sự quan tâm, chỉ đạo của Tỉnh ủy; sự giám sát của HĐND tỉnh, của Ủy ban Mặt trận Tổ quốc tỉnh, và của cử tri tỉnh nhà để hoàn thành đạt mức cao nhất nhiệm vụ kinh tế - xã hội năm 2014./.