Hưng Nguyên - Trăn trở hiệu ứng "chân cột đèn…"

(Baonghean) - Hưng Nguyên đang ngày càng khởi sắc với phong trào xây dựng nông thôn mới được đẩy mạnh, đã có những mô hình kinh tế cho thu nhập cao. Tuy nhiên, để tương xứng với tiềm năng, lợi thế của huyện ven đô, rất cần những cách làm quyết liệt và hiệu quả hơn.

Một góc Thị trấn Hưng Nguyên. Ảnh: Sỹ Minh

Lợi thế vùng ven đô

Về Hưng Nguyên, đi trên những con đường nhựa thênh thang dẫn đến tận từng ngõ xóm, nhiều người có nhận định: Ít có địa phương nào ở tỉnh ta có hệ thống hạ tầng giao thông tốt, đồng bộ như huyện Hưng Nguyên. Có được điều đó, ngoài sự nỗ lực xây dựng đường giao thông nông thôn theo tiêu chí nông thôn mới của các xã, Hưng Nguyên còn có lợi thế của huyện ven đô với các tuyến quốc lộ, tỉnh lộ đan xen trên địa bàn huyện như: đường tránh Vinh, đường ven sông Lam, đường 46B, đường vào Di tích Cố Tổng Bí thư Lê Hồng Phong... mới được nâng cấp, mở rộng. Dọc theo các con đường là các làng nghề truyền thống như: bún bánh, rượu ở Hưng Châu, Hưng Tân, bánh gai Hưng Lam, dầu lạc Hưng Xuân, gò hàn Hưng Thịnh, mộc ở Hưng Xá, Hưng Long... Bên cạnh đó, chúng ta có thể ghé thăm các khu di tích lịch sử nổi tiếng: Khu lưu niệm Cố Tổng Bí thư Lê Hồng Phong, Quảng trường Xô viết Nghệ Tĩnh 30 - 31, đền Hoàng Mười, đền Làng Rào; các khu du lịch sinh thái như đập Thạch Tiền, sông Lam, núi Thành... là những quần thể du lịch sinh thái, du lịch tâm linh thu hút du khách thập phương.

Phát huy lợi thế ven đô, những năm gần đây, lãnh đạo huyện Hưng Nguyên tập trung chỉ đạo các xã đẩy mạnh chuyển dịch cơ cấu cây trồng, vật nuôi theo hướng sản xuất hàng hóa để cung cấp cho TP Vinh và các địa bàn lân cận. Dọc đường ven sông Lam, thấp thoáng dưới triền đê, bên bãi bồi là những đàn bò lai sind, các mô hình gia trại chăn nuôi tổng hợp vườn ao chuồng. Đến nay, toàn huyện Hưng Nguyên có gần 350 gia trại, có những gia trại cho thu nhập 200 triệu đến hàng tỷ đồng mỗi năm, như gia trại của ông Nguyễn Huy Tiến ở xóm 5, xã Hưng Tiến, ông Phan Trọng Dương ở xóm 2A, xã Hưng Đạo, anh Võ Ngọc Minh, xóm 1, Hưng Tân... Hưng Nguyên đã có những cánh đồng lúa chất lượng cao với các loại giống AC5, Hương thơm, nếp Nàng hương ở Hưng Tây, Hưng Tiến, Hưng Xá... vừa cho thu nhập cao, vừa tạo được thương hiệu trên thị trường.

Sắp tới, Hưng Nguyên sẽ có thêm những khu công nghiệp như Becamex (70 ha), Dự án “Khu tổ hợp công viên dịch vụ thương mại và nhà ở tại xã Hưng Lợi” (23 ha)... được kỳ vọng sẽ đem lại sự thay đổi về bộ mặt vùng ven đô, vừa tạo việc làm cho người dân, vừa đáp ứng nhu cầu về nhà ở của người dân Thành phố Vinh và các khu vực lân cận, góp phần làm thay đổi bộ mặt của Hưng Nguyên.

Trao đổi với chúng tôi, đồng chí Hoàng Văn Phi - Bí thư Huyện ủy Hưng Nguyên cho biết: Tận dụng lợi thế vùng ven đô, Hưng Nguyên đẩy mạnh phát triển các mô hình chăn nuôi, sản xuất nông nghiệp hàng hóa phù hợp với kinh tế hộ, cùng với đó là phát triển các làng nghề truyền thống, góp phần tăng thu nhập cho người dân. Về lâu dài, chúng tôi sẽ thu hút đầu tư, xây dựng các khu đô thị, trung tâm thương mại dịch vụ, nhà hàng sinh thái dọc theo các tuyến đường ven sông Lam, đường tránh Vinh, nâng cấp cơ sở hạ tầng các điểm du lịch văn hóa tâm linh... phục vụ tốt hơn các nhu cầu dịch vụ của người dân TP. Vinh để tăng nguồn thu cho huyện.

Còn đó những trở ngại

Mặc dù các cấp ủy, chính quyền ở Hưng Nguyên đã có nhiều cố gắng nỗ lực để phát triển làng nghề, chuyển đổi cơ cấu mùa vụ, phát triển các mô hình trồng các loại rau xanh cao cấp... nhưng các ngành nghề, dịch vụ ở Hưng Nguyên vẫn còn manh mún, bị động. Các làng nghề nấu rượu Hưng Tân, kẹo lạc Hưng Châu đến nay vẫn phải “mang danh” của nơi khác để đi tiêu thụ, chấp nhận thua thiệt về giá cả. Những mô hình trồng ớt, cà rốt, rau xanh, chanh... vẫn còn bấp bênh phụ thuộc vào thời tiết, sâu bệnh lẫn sự “nóng-lạnh” của thị trường, dẫn đến người dân Hưng Nguyên chưa thực sự mặn mà để đầu tư làm giàu ngay trên chính mảnh đất quê hương mà vẫn rời làng đi tham gia lao động phổ thông ở TP. Vinh và các địa phương khác.

Điển hình như xã Hưng Lam, một xã có đất bãi ven sông màu mỡ, nhưng có rất ít mô hình phát triển kinh tế gia trại thành công. Ông Nguyễn Văn Hào - Chủ tịch xã cho biết: “Hưng Lam có tuyến đường du lịch ven sông Lam đi qua, có đất bãi phì nhiêu, nhưng đến nay xã mới đạt 5/19 tiêu chí xây dựng nông thôn mới. Những tiêu chí chúng tôi đạt được thì thật ra bất cứ xã nào có khó khăn mấy họ cũng có cả! Chúng tôi cũng trăn trở tìm các mô hình kinh tế, mở mang ngành nghề nhưng người dân vẫn không mấy mặn mà”. Hỏi nguyên nhân dẫn đến tình trạng này, Chủ tịch xã phân trần: Xã chúng tôi có gần 2.000 người trong độ tuổi lao động, họ chủ yếu đi làm thợ xây, lao động phổ thông ở TP. Vinh và các vùng trong cả nước, còn ở nhà làm nông là rất ít. Cứ xách bai lên thành phố là ngày có vài trăm nghìn nên họ không còn thiết tha đến đồng ruộng nữa. Vùng đất bãi ven sông chúng tôi cũng đã có đề án xây dựng hệ thống tưới tiêu vùng bãi từ năm 2010 để quay vòng quỹ đất, trồng rau hàng hóa nhưng giờ vẫn chưa làm được!

Ngoài việc người dân chưa mặn mà với đồng đất quê hương thì với cách làm của mình, Hưng Nguyên vẫn chưa thực sự hấp dẫn các nhà đầu tư. Ông Chu Quang Hùng - Phó Giám đốc Công ty Vinh Land, chủ dự án đầu tư khu đô thị ở Hưng Lợi cho biết: Theo đề án thì việc đền bù GPMB của dự án khu nhà ở đô thị ở xã Hưng Lợi sẽ hoàn thành trong năm 2011, nhưng đến thời điểm này vẫn chưa xong. Một trong những nguyên nhân dẫn đến công tác GPMB còn ách tắc là chính quyền địa phương vẫn còn bị động, chưa làm cho người dân hiểu được lợi ích của dự án, dẫn đến khó khăn cho nhà đầu tư triển khai dự án.

Để phát huy lợi thế vùng ven đô, thay đổi quan niệm “chân cột đèn nên khó sáng”, các cấp ủy, chính quyền ở Hưng Nguyên cần quan tâm hơn đến công tác đào tạo, dạy nghề, xác định nhóm ngành nghề đào tạo phù hợp với điều kiện từng địa phương. Giúp người dân thay đổi nếp nghĩ cần học nghề để có việc làm, tự tạo việc làm, tăng thu nhập. Khi triển khai các mô hình, dự án, các cấp ủy, chính quyền từ huyện đến xã cần vào cuộc quyết liệt, đồng hành cùng với người dân và nhà đầu tư, không để họ phải “tự bơi”, từ đó tạo ra những động lực mới để Hưng Nguyên phát triển nhanh và mạnh, xứng đáng là quê hương của cao trào cách mạng 30-31.

Đức Chuyên