Sở Nông nghiệp & PTNT xử lý vấn đề báo nêu

(Baonghean) - Báo Nghệ An số ra ngày 26/3/2014 có bài “Công trình thủy lợi Vách Bắc và kênh N18 tiếp tục bị lấn chiếm". Sau khi kiểm tra thực tế hiện trường, Sở Nông nghiệp & PTNT báo cáo đánh giá về công tác quản lý công trình thủy lợi Vách Bắc và kênh N18, những bất cập trong thực tế điều hành như sau:

1. Hiện trạng công trình:

Kênh tiêu Vách Bắc xây dựng năm 1976-1978, tiêu thoát lũ cho 13 xã của huyện Yên Thành, năm 1997 đã được cải tạo nâng cấp với nhiệm vụ tiêu nước cho lưu vực có diện tích 297 km2 trong đó diện tích canh tác 50 km2 với tần suất lũ 10%. Phân lũ và giảm bớt ngập lụt cho 10.000 ha canh tác ở vùng trũng của lưu vực sông Bùng, hạn chế ngập lụt cho nhân dân trong vùng với tần suất lũ 1%, bảo vệ an toàn cho bờ kênh chính Đô Lương.

Kênh có chỉ tiêu thiết kế: Lưu lượng tiêu qua cống Bàu Dù Qmax = 435 (m3/s), mức nước lũ thiết kế tại cầu Đô Thành 3,42 m. Dọc theo bờ hữu kênh Vách Bắc là kênh N18 được thiết kế bờ kênh rộng 3m.

Kênh tưới N18 bắt nguồn K35+946 bờ hữu kênh chính Đô Lương. Kênh có lưu lượng 1,70 m3/s, chiều dài 4.100 m đi qua địa phận 2 xã Thọ Thành và Đô Thành, công trình có nhiệm vụ chuyển tải nước tưới cho gần 800 ha đất nông nghiệp, dân sinh của hai huyện Yên Thành và Diễn Châu. Đoạn từ K1+200 bờ hữu đã được kiên cố: B đáy = 1.50m, m=1,5. Đoạn từ K1+200 đến K1+400 kênh đất chưa được kiên cố.

2. Đánh giá việc thực hiện các quy định pháp luật hiện hành của công tác quản lý công trình thủy lợi:

- Việc địa phương cấp đất thu tiền trong hành lang bảo vệ công trình thủy lợi là trái với pháp luật hiện hành.

- Công ty TNHH MTV Thủy lợi Bắc được giao quản lý công trình thủy lợi Vách Bắc và kênh N18 .

a. Kênh tiêu Vách Bắc: Hàng năm Công ty đã tổ chức kiểm tra và lập văn bản vi phạm của các hộ dân xây dựng trái phép trên bờ kênh tiêu Vách Bắc. Hồ sơ vi phạm được công ty cập nhật và lưu giữ đầy đủ. Cụ thể: Ngày 6/11/1992 Xí nghiệp Thủy nông Bắc có công văn số 77CV/XN kiến nghị về việc xây dựng nhà ở và đào xới làm vườn trên kênh tiêu Vách Bắc gửi Chủ tịch UBND huyện Yên Thành, Chủ tịch UBND xã Đô Thành báo 46 hộ gia đình đã làm nhà ở trên bờ kênh. Từ năm 1992 đến nay, Công ty TNHH MTV Thủy lợi Bắc đã có nhiều công văn đôn đốc, tuyên truyền, vận động, ngăn chặn vi phạm, lập biên bản vi phạm công trình từng hộ dân, được chính quyền địa phương xác nhận và báo cáo lên UBND huyện Yên Thành, Chánh thanh tra Yên Thành, UBND xã Đô Thành, UBND xã Thọ Thành tình trạng vi phạm kênh tiêu Vách Bắc trên địa bàn xã Đô Thành, Thọ Thành từ trước đến nay chỉ giải quyết được phần chặt cây cối trực tiếp đến dòng chảy và một số công trình phụ, việc xây nhà ở, các công trình khác không giải quyết được, trái lại ngày càng gia tăng làm ảnh hưởng đến khả năng thoát lũ của kênh tiêu Vách Bắc cũng như quy hoạch lâu dài của hệ thống kênh.

b. Kênh N18: Kênh đi qua trên địa bàn dân cư, chợ búa nên tình trạng hàng trăm hộ dân cố tình vi phạm công trình như xây cầu qua kênh, tường rào, xả các loại chất thải xuống lòng kênh diễn ra hàng ngày làm ách tắc dòng chảy và ô nhiễm môi trường nghiêm trọng.

Công ty TNHH MTV Thủy lợi Bắc đã kiểm tra, phát hiện, lập biên bản đình chỉ việc xây dựng trái phép trong phạm vi công trình và mời chính quyền địa phương đến chứng kiến và đã gửi nhiều công văn, báo cáo lên UBND huyện Yên Thành UBND xã Đô Thành đề nghị quan tâm giúp đỡ nhưng việc giải quyết tháo dỡ vi phạm vẫn không ngăn chặn được mà vẫn còn tiếp diễn. Việc tự ý xây dựng cầu qua kênh không có giấy phép và quy hoạch đã làm cho kênh bị biến dạng, đất đá đổ xuống lòng kênh làm ảnh hưởng lớn đến việc chuyển tải nước gây nên hạn hán cho diện tích của huyện Diễn Châu, đặc biệt gây nhiều khó khăn phức tạp cho công tác nạo vét bồi lắng sửa chữa công trình.

3. Đánh giá tình hình phối hợp đơn vị với địa phương trong việc xử lý vi phạm công trình thủy lợi:

Ngày 24/8/2004 Ban chỉ huy PCLB tỉnh Nghệ An do ông Phan Đình Trạc - Giám đốc công an tỉnh đã có ý kiến chỉ đạo và ra chỉ thị UBND huyện Yên Thành, UBND xã Đô Thành chỉ đạo tháo dỡ công trình phụ, vật kiến trúc và chặt bỏ cây cối trong lòng kênh trước mùa mưa bão năm 2004.

Ngày 3/9/2004 UBND huyện Yên Thành, UBND xã Đô Thành, Công ty TNHH MTV Thủy lợi Bắc đã tiến hành thành lập đoàn kiểm tra giải tỏa nhưng vi phạm, đoàn kiểm tra xác định 79 hộ có công trình phụ, vật kiến trúc các loại, cây cối ảnh hưởng trực tiếp đến dòng chảy phía bờ hữu phải được giải tỏa nhưng kết quả không đạt yêu cầu.

Ngày 30/9/2005 Công ty TNHH MTV Thủy lợi Bắc đã khảo sát lập bình đồ cụ thể của kênh tiêu Vách Bắc đối chiếu Pháp lệnh về Khai thác bảo vệ công trình thủy lợi và phối hợp với ban, ngành của UBND xã Đô Thành lập đoàn giải tỏa, kết quả giải tỏa được công trình phụ 26/52 hộ, về nhà ở 0/11 hộ.

Trước những vi phạm ngày càng gia tăng, từ năm 2006 đến nay đã có ít nhất 5 lần lãnh đạo UBND huyện Yên Thành và lãnh đạo Công ty đã trực tiếp về tại UBND xã Đô Thành họp bàn biện pháp giải quyết những vi phạm trên kênh tiêu Vách Bắc nhưng đều không tiến triển do các hộ gia đình dựa trên thửa đất được giao đã xây dựng công trình kiên cố.

Ngày 2/4/2014, UBND huyện Yên Thành có Công văn số 30/BC-UBND báo cáo hiện trạng lấn chiếm và đề xuất xử lý vi phạm trên tuyến đê Vách Bắc, đoạn đi qua xã Đô Thành. Qua kết quả rà soát cụ thể hiện nay có 199 hộ, cá nhân có đất trên tuyến đê, trong đó có 146 hộ, cá nhân đã xây dựng công trình kiên cố và có 53 hộ chưa xây dựng.

4. Kiến nghị:

Đề nghị UBND tỉnh giao: Các ngành chuyên môn kiểm tra việc UBND xã Đô Thành bán đất trái thẩm quyền và xử lý các sai phạm theo đứng quy định của Pháp luật hiện hành.

UBND huyện Yên Thành có biện pháp giải tỏa triệt để việc lấn chiếm lòng kênh tiêu Vách Bắc, kênh N18. Cụ thể như phần lấn chiếm lòng kênh tiêu tại xã Đô Thành và xã Thọ Thành đã làm thu hẹp mặt cắt thoát lũ, không đổ chất thải thi công xuống lòng kênh, không làm ô nhiễm nguồn nước.

Công ty TNHH MTV Thủy lợi Bắc chủ công trình kênh tiêu Vách Bắc, kênh N18 phối hợp với địa phương giải tỏa ách tắc dòng chảy, lấn chiếm hành lang công trình, sớm xây dựng kịch bản ngập úng vùng lấn chiếm hành lang công trình tại xã Đô Thành và xã Thọ Thành để chủ động trong công tác phòng chống lụt bão.

Công ty TNHH MTV Thủy lợi Bắc chủ công trình kênh tiêu Vách Bắc, kênh N18 cắm mốc chỉ giới theo Quyết định 46/2012/QĐ-UBND ngày 20/7/2012 của UBND Tỉnh ban hành quy định về phạm vi bảo vệ công trình thủy lợi.

Sở Nông nghiệp & PTNT