Tổng thống Mỹ Barack Obama quyết định "vẫy cờ đỏ trước mặt bò"

(Baonghean.vn) - Đúng như dự báo của giới phân tích về những khó khăn của Tổng thống Mỹ Barack Obama trong vấn đề nhập cư khi đảng Dân chủ mất quyền kiểm soát Quốc hội vào tay đảng Cộng hòa, một cuộc khẩu chiến đã bùng nổ giữa Nhà Trắng với các nhà lập pháp đảng Cộng hòa. Bất chấp lời đe dọa “buộc chính phủ phải đóng cửa lần nữa”, Tổng thống Obama đã quyết định sẽ sử dụng đặc quyền của nhà lãnh đạo hành pháp để bảo vệ 5 triệu người nhập cư trái phép – một hành động được gọi là “vẫy cờ đỏ trước mặt bò”.

Ông Barack Obama sẽ bảo vệ hơn 5 triệu người nhập cư trái phép (Ảnh: Reuters)

Một trong những vấn đề chứng kiến sự mâu thuẫn gay gắt nhất trên chính trường Mỹ là quy chế của những người nhập cư bất hợp pháp – một trong những ưu tiên của chương trình hành động nhiệm kỳ hai của Tổng thống Barack Obama. Theo thông tin mới nhất, bất chấp sự phản đối của đảng Cộng hòa, hiện kiểm soát cả Thượng viện và Hạ viện, ông Obama đã quyết định sẽ ban hành sắc lệnh hợp lệ hóa quy chế định cư cho một bộ phận trong hơn 10 triệu người nhập cư, sinh sống bất hợp pháp tại Mỹ. Hành động này được coi là quyết định phản công của ông Obama sau thất bại của đảng Dân chủ trong cuộc bầu cử nghị viện giữa nhiệm kỳ vừa qua.

Dự luật nhập cư được Thượng viện Mỹ do đảng Dân chủ kiểm soát thông qua hồi tháng 6/2013, giúp cho hàng triệu người đang cư trú bất hợp pháp tại Mỹ có cơ hội được nhập tịch. Dự luật này cho phép những người định cư trái phép ở Mỹ có được giấy "đăng ký nhập cư tạm thời" nếu đáp ứng được một số điều kiện nhất định để có thể có được thẻ xanh (thẻ định cư lâu dài tại Mỹ) trong tương lai. Nếu được thông qua, đây sẽ là thay đổi lớn nhất trong Luật cư trú Mỹ kể từ năm 1986. Tuy nhiên, Dự luật nhập cư đã vấp phải sự cản trở không nhỏ từ phía đảng Cộng hòa với lập luận cấp quyền công dân cho những người đã cư ngụ bất hợp pháp là hành động “ân xá cho những kẻ phạm pháp”.

Sau hơn một năm trì hoãn, Tổng thống Barack Obama cho biết ông sẽ không chờ đợi thêm nữa, và ông quyết định sẽ thực hiện bước đi mà phe Cộng hòa cho là “vẫy cờ đỏ trước mặt bò”: sử dụng quyền hành pháp để đơn phương đưa ra các quyết định về Dự luật nhập cư. Phát biểu với báo giới tại Australia khi kết thúc Hội nghị thượng đỉnh G-20, ông Obama nói rằng việc một số nhà lập pháp của đảng Cộng hòa dọa có thể buộc chính phủ phải đóng cửa lần nữa sẽ không làm ông chùn bước trong việc đưa ra các quyết định cải cách nhập cư và quốc tịch liên quan tới số phận của hơn 13 triệu người nhập cư không đủ giấy tờ đang sinh sống tại Mỹ.

Phản ứng trước kế hoạch hành động của Tổng thống Barack Obama, các đảng viên Cộng hòa hiện đã kiểm soát được cả Hạ viện và Thượng viện cho rằng ông Obama không thể hành động đơn phương trong vấn đề nhập cư mà không có sự tham gia của lưỡng viện. Thượng nghị sỹ John McCain (Giôn Mác-kên), một trong các chính khách của đảng Cộng hòa ủng hộ cải cách luật nhập cư, hối thúc Tổng thống Obama cho phe Cộng hòa có thêm thời gian xem xét. Ông McCain cảnh báo một hành động hành pháp đơn phương của Tổng thống “có thể gây ra những tác hại thật sự” đối với mối liên hệ giữa Nhà Trắng và Quốc hội mới do phe Cộng hòa nắm quyền chi phối.

Trong khi đó, ông John Boehner, Chủ tịch Hạ viện Mỹ tuyên bố một cách cứng rắn: “Chúng tôi sẽ chiến đấu đến cùng với Tổng thống nếu ông ấy quyết tâm thực hiện cải cách nhập cư này”. Hạ nghị sỹ đảng Cộng hòa John Thune thì dọa sẽ cùng các đồng nghiệp tại Hạ viện tìm cách đóng cửa công sở liên bang một lần nữa, và một trong những biện pháp mà các nhà lập pháp của đảng Cộng hòa có thể áp dụng là ngăn cản việc cấp ngân sách liên bang. Trước đó, ông Obama đề nghị quốc hội chuẩn chi 3,7 tỉ USD để giải quyết cuộc khủng hoảng nhập cư.

Bất chấp sự phản đối quyết liệt của đảng Cộng hòa, nhiều người cho rằng ông Obama sẽ quyết tâm hành động đơn phương để thực hiện lời hứa mà ông đã đưa ra từ lâu. Bác bỏ những cảnh báo rằng hành động đơn phương có thể làm giảm mọi khả năng hợp tác giữa Tổng thống Barack Obama và đảng Cộng hòa, Nhà Trắng lại cho rằng đây là cách duy nhất để gia tăng áp lực chính trị lên đảng Cộng hoà để mau chóng có sự ủng hộ của họ trong cải cách luật mới. Dự liệu trước sự chống đối từ phía đảng đối lập, giới chức Nhà Trắng cho biết luật sư đã làm việc trong nhiều tháng liền để bảo đảm rằng đề xuất của Tổng thống là “không thể công kích được”. Theo giới phân tích, dù Nhà Trắng có phủ nhận việc hợp tác giữa hai đảng bị ảnh hưởng, thì với quyết định này, ông Obama đã tiến thêm một bước nữa đến cuộc đối đầu chính trị giữa đảng Dân chủ và đảng Cộng hoà – một cuộc đối đầu đã được dự báo ngay từ sau cuộc bầu cử Quốc hội giữa nhiệm kỳ vừa qua.

Thúy Ngọc