Nhịp cầu nối những miền xa

(Baonghean) - Tiếp cận nền văn hóa mới, thế giới mới đã trở thành xu hướng chung và còn hơn thế - một nhu cầu chính đáng đối với những thanh niên năng động và có chí tiến thủ. Làm thế nào để những tri thức mà người Việt học hỏi từ thế giới tìm về cội nguồn theo dòng chảy của ý thức cống hiến, xây dựng quê hương, đất nước? Đẩy mạnh công tác xây dựng, củng cố tổ chức đảng trong khối lưu học sinh tại nước ngoài là một trong những câu trả lời cho câu hỏi đầy trăn trở này của xã hội.

Theo thống kê gần đây của Bộ Giáo dục và Đào tạo, Việt Nam có hơn 100.000 học sinh, sinh viên du học ở nước ngoài. Trong đó, các đích đến được "ưa thích" nhất là Trung Quốc, Mỹ, Anh, Pháp, Singapore,... Một thực tế là nhiều du học sinh sau khi hoàn thành chương trình học xác định sẽ tìm kiếm cơ hội việc làm tại nước ngoài. Đây là vấn đề được dư luận đã và đang hết sức quan tâm, với nhiều ý kiến trái chiều. Đặc biệt, một bài báo còn ví việc 12/13 quán quân của chương trình "Đường lên đỉnh Olympia" lựa chọn không trở về nước như "hồi chuông báo động" về tình trạng mà xã hội vẫn gọi là "chảy máu chất xám".

Tuy nhiên, hơn cả sự xa cách về địa lý, điều đáng lo ngại là sự lệch lạc, xa cách về tư tưởng, nhận thức, ý thức về nghĩa vụ công dân của người Việt Nam ở nước ngoài nói chung và lưu học sinh nói riêng. Những người Việt sinh sống, làm việc ở nước ngoài hoàn toàn có thể đóng góp, xây dựng đất nước nếu tình cảm và tư tưởng của họ vẫn hướng về quê hương. Như vậy, mấu chốt để giải quyết nạn "chảy máu chất xám" không nằm ở kiểm soát con người, mà định hướng về mặt tư tưởng trong đối tượng lưu học sinh.

Quốc hoa Việt Nam tỏa sáng tại Lễ hội Carnaval ở Pháp (do UEVF thực hiện).

“Người anh em” của UEVF...

Pháp là một trong những điểm đến du học hàng đầu với khoảng hơn 6.000 du học sinh Việt Nam. Tại đây đã hình thành mạng lưới tổ chức Hội Sinh viên Việt Nam tại Pháp (UEVF) hoạt động có quy củ và có mối liên hệ, gắn bó chặt chẽ với Đại sứ quán Việt Nam tại Pháp. Chia thành 4 phân hội lớn: Đông Bắc, Tây Bắc, Đông Nam, Tây Nam bao hàm các chi hội địa phương, UEVF là nơi giao lưu, trao đổi thông tin, giúp đỡ lẫn nhau cho các bạn du học sinh. Đồng thời, đây cũng là tổ chức chịu trách nhiệm thực hiện các hoạt động, phong trào lớn của cộng đồng du học sinh tại Pháp, kết nối với mạng lưới các cộng đồng du học sinh Việt Nam trên toàn thế giới.

Có lẽ không một du học sinh Việt Nam nào tại Pháp lại không biết đến UEVF hay những phong trào, hoạt động mà tổ chức này phát động, vận động thường niên như Jeunes Talents (Tài năng trẻ), Miss Xuân, Đón Tết âm lịch, Cơm có thịt,... Tuy nhiên, điều mà không phải ai cũng biết là UEVF có một "người anh em" - Chi bộ lưu học sinh tại Pháp. Trực thuộc Đảng bộ Đại sứ quán Việt Nam tại Pháp, là mạng lưới các chi bộ sinh viên phân bổ tại các tỉnh, thành, trong đó có những chi bộ lớn với 20-25 đảng viên như Chi bộ ở Paris, Chi bộ Lyon, Nice, Nancy,...

Không chỉ tiếp nhận những đảng viên từ Việt Nam sang học tập tại Pháp, các chi bộ lưu học sinh còn là hạt nhân tích cực trong việc tìm kiếm, đào tạo và kết nạp đảng viên mới, củng cố tổ chức đảng trong cộng đồng lưu học sinh. Đối với đảng viên chuyển sinh hoạt từ Việt Nam sang Pháp, Đảng bộ Đại sứ quán Việt Nam tại Pháp sẽ viết giấy giới thiệu về sinh hoạt với chi bộ địa phương (họp đều đặn hai tháng một lần để phổ biến các chủ trương, chính sách của Đảng cũng như những thông tin thời sự, chính trị, văn hóa - xã hội quan trọng trong và ngoài nước). Ngoài ra, tùy theo số lượng đảng viên của chi bộ, mỗi năm chi bộ có thể giới thiệu từ 1-3 người theo học lớp cảm tình Đảng (mỗi năm có 2 lớp, mỗi lớp tập hợp khoảng 20 đối tượng từ nhiều thành phố trên cả nước) và xét kết nạp sau thời gian thử thách theo quy định của Điều lệ.

Trao giấy khen cho sinh viên có thành tích tốt tại Đại hội giữa nhiệm kỳ 2012 - 2014 của UEVF.

Vậy vai trò của chi bộ lưu học sinh là gì, bên cạnh một Hội Sinh viên đông đảo và hoạt động thường xuyên như thế? Trên thực tế, mối liên hệ giữa hai tổ chức này khá chặt chẽ: các đảng viên thuộc chi bộ sinh viên thường là lực lượng nòng cốt của Hội Sinh viên. Đây là mối quan hệ hai chiều: Hội Sinh viên là nơi tập trung lực lượng, tạo môi trường cho lưu học sinh phát huy, thể hiện khả năng cũng như ý thức, lý tưởng sống của mình - từ đó giới thiệu cho chi bộ sinh viên những quần chúng ưu tú, đủ điều kiện đứng vào hàng ngũ của Đảng. Đổi lại, chi bộ đảng là cầu nối cộng đồng lưu học sinh với cơ quan đại diện cho nước Cộng hòa Xã hội Chủ nghĩa Việt Nam tại Pháp - tức Đại sứ quán, cũng chính là mối dây liên kết cộng đồng này với đất nước ở cách họ hơn 9.000 km...

Lan tỏa và hội tụ

Cụ thể hơn nữa, tổ chức đảng trong khối du học sinh nước ngoài có vai trò như sau: Thứ nhất, tuyên truyền, phổ biến những chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước. Đây vẫn luôn là nhiệm vụ hàng đầu của tổ chức đảng trong và ngoài nước. Với lưu học sinh đứng giữa "cửa ngõ giao lưu" của những luồng văn minh nước ngoài, việc giữ vững lập trường, nhận thức đúng đắn, đầy đủ và kịp thời về nghĩa vụ - quyền lợi công dân, về những vấn đề liên quan đến lợi ích quốc gia là một yêu cầu càng cấp bách, bởi vì luôn khó thực hiện hơn so với tổ chức đảng và quần chúng trong nước, và phải chịu những áp lực, tác động từ bên ngoài. Trong bối cảnh phức tạp như vậy, sự định hướng của tổ chức đảng là cần thiết để những hoạt động của sinh viên đi vào quy củ, phù hợp với chủ trương, đường lối của Đảng và Nhà nước, tạo tiếng vang đối với bạn bè quốc tế.

Đội bóng Gió Lào Nghệ Tĩnh tại Giải bóng đá sinh viên do UEVF tổ chức.

Thứ hai, Đảng và Nhà nước có chủ trương đẩy mạnh xây dựng tổ chức đảng trong khối học sinh - sinh viên nhằm khai thác, phát huy lực lượng ưu tú này, đồng thời, tạo nguồn nhân lực, hạt nhân phát triển xã hội mai sau. Hơn 6.000 du học sinh Việt Nam tại Pháp nói riêng và hơn 100.000 du học sinh Việt Nam trên thế giới nói chung chính là một cộng đồng tập hợp nhiều cá nhân ưu tú, cần phải khai thác triệt để. Trước hết, để lan tỏa tư tưởng, chủ trương của Đảng và Nhà nước ra khỏi biên giới, vừa xây dựng hình ảnh của đất nước - con người Việt Nam trong mắt bạn bè quốc tế, vừa thống nhất cộng đồng người Việt tại nước ngoài thành một khối vững mạnh, nằm trong khối đại đoàn kết toàn dân. Sau đó, tổ chức đảng lại có nhiệm vụ định hướng, vận động và khuyến khích tư tưởng "hồi hương" trong lưu học sinh, để các em nhận thức được nghĩa vụ của một công dân và có động lực hoàn thành nghĩa vụ đó.

Trên thực tế, nhiều đảng viên được kết nạp tại nước ngoài là những người có nguyện vọng trở về quê hương - đó cũng là một trong những động lực mạnh mẽ thôi thúc họ học tập, làm việc và cống hiến để được đứng vào hàng ngũ của Đảng. Khi trở về nước, đây sẽ là những đảng viên "kiểu mới": những người mang lý tưởng được đóng góp và dựng xây quê hương bằng tri thức và cách thức học được từ bên ngoài. Lực lượng này sẽ là luồng gió mới với tổ chức đảng, nhưng đồng thời cũng là dòng chảy từ cội nguồn lòng yêu nước lâu đời của dân tộc, khơi dậy thứ tình cảm thiêng liêng ấy trong cộng đồng người Việt Nam ở nước ngoài. Tìm kiếm, bồi dưỡng, tạo điều kiện phát triển và ghi nhận những nhân tố này là nhiệm vụ hàng đầu đặt ra cho tổ chức đảng ở nước ngoài.

Nhiều người trưởng thành từ cái nôi của Hội Sinh viên Việt Nam và Chi bộ lưu học sinh tại Pháp như anh Trần Anh Tuấn (Tiến sỹ công nghệ vật liệu và kết cấu hàng không) hiện công tác tại bộ phận Nghiên cứu & Phát triển Viettel; anh Võ Xuân Hoài (Thạc sỹ Khoa học & Công nghệ, Thạc sỹ Tài chính kinh tế) hiện công tác tại Viện Nghiên cứu & Phát triển - Bộ Nội vụ. Về nước, họ hòa vào công cuộc xây dựng quê hương trong những lĩnh vực khác nhau, nhưng mối dây đã và vẫn đang gắn kết họ với nhau và với đất nước, con người Việt Nam là ý thức cống hiến của một thế hệ trẻ, của những người đã từng ra đi và trở về theo tiếng gọi của cội nguồn. Đó cũng chính là lý tưởng tốt đẹp mà Đảng chủ trương khơi dậy, khuyến khích những người trẻ thông qua cầu nối là những tổ chức đảng trong khối lưu học sinh. Bởi, có lý tưởng sống đồng nghĩa với việc xác định được cho mình một điểm đến, một nơi để tìm về - như bạn Dương Ngọc Sơn, du học sinh sinh hoạt tại Chi bộ sinh viên Nantes, Pháp chia sẻ: "Là một đảng viên với mình cũng giống như chiều về của tấm vé khứ hồi. Bởi dù đi đâu, làm gì, mình vẫn luôn hướng về quê hương, đất nước".

Thục Anh