Giải pháp giảm khiếu kiện đông người:Làm đúng quy trình,phát huy dân chủ

(Baonghean) - Trên địa bàn tỉnh ta từ đầu năm đến nay đã có hiện tượng khiếu kiện đông người từ cơ sở lên các cấp. Để khắc phục thực trạng này, đòi hỏi cơ sở phải làm tốt công tác giải quyết khiếu nại, tố cáo, các tranh chấp, không để tồn đọng kéo dài…

Theo thống kê, 9 tháng đầu năm 2014, có 8 vụ việc khiếu kiện đông người lên cấp tỉnh như: khiếu kiện của 290 hộ xã viên Hợp tác xã (HTX) Công nghiệp Trung Đô, của các xã viên HXT Bốc xếp phường Bến Thủy; khiếu kiện của hơn 200 hộ dân là những hộ kinh doanh tại chợ Bến Thủy, khiếu kiện của bà con tiểu thương kinh doanh tại đình chính chợ Vinh; rồi các vụ khiếu kiện của các cổ đông Công ty cổ phần xây dựng cầu đường Nghệ An; Khiếu kiện của một số bà con tiểu thương kinh doanh tại chợ Hôm, xã Hợp Thành, huyện Yên Thành… Nhìn lại những vụ việc này cùng với những vụ việc trước đó có thể thấy mâu thuẫn chính tập trung vào khiếu kiện về đất đai, về đòi bồi thường, thu hồi đất, giải phóng mặt bằng, về đạo đức công vụ của cán bộ công chức…

Qua tìm hiểu, nguyên nhân của những vụ việc khiếu kiện đông người ở TP. Vinh, ngoài yếu tố là đô thị trung tâm, tập trung nhiều hoạt động kinh tế - xã hội, giá trị đất đai sinh lợi lớn, nhiều chợ, thì còn do thành phố chưa nắm bắt đầy đủ thông tin và diễn biến tư tưởng của nhân dân để kịp thời xử lý. Việc công khai tuyên truyền khi thực hiện các chủ trương, chính sách của Đảng và pháp luật của Nhà nước đến nhân dân, thực hiện dân chủ cơ sở còn hạn chế. Bên cạnh đó, một số vụ việc công dân đưa ra yêu cầu không đúng quy định của pháp luật và cố tình lợi dụng số đông kéo đến chính quyền để gây sức ép đối với chính quyền. Trước tình hình này, Thành ủy, UBND thành phố đã tổ chức nhiều cuộc họp chấn chỉnh, bàn giải pháp để hạn chế đơn thư và khiếu kiện đông người. Đồng chí Võ Viết Thanh - Ủy viên Ban Thường vụ Tỉnh ủy, Bí thư Thành ủy TP. Vinh cho biết: Để giảm khiếu kiện đông người, đơn thư, kiến nghị của công dân trên địa bàn thành phố, Thành ủy đã chỉ đạo UBND thành phố phải tổ chức để hàng ngày Văn phòng và các cán bộ của các ngành Thanh tra, Tài nguyên - Môi trường cũng ra tiếp dân và trực tiếp tham mưu giải quyết ngay các kiến nghị, đơn thư, đây là một thay đổi lớn của thành phố, bởi trước đây mỗi tháng chỉ tiếp dân 1 - 2 lần. Nhờ tiếp dân hàng ngày, giải quyết kịp thời kiến nghị của công dân, nên buổi tiếp dân định kỳ của tháng 9 chỉ phải tiếp 2 công dân thành phố. Lượng tiếp dân giảm hẳn, tâm lý người dân, cán bộ đều thoải mái. Thành phố cũng phát huy vai trò của dân vận, Mặt trận Tổ quốc, các đoàn thể thường xuyên nắm bắt tình hình, hướng dẫn cho người dân thực hiện đúng các quy định của pháp luật. Nhiều vụ việc khiếu kiện tồn đọng lâu năm đã giải quyết ổn thỏa như đền bù giải phóng mặt bằng đường 72m, vụ việc ở chợ Nhà Đỉn... Thành phố cũng tăng cường công tác quản lý trên tất cả các lĩnh vực, đặc biệt tăng cường kiểm tra các lĩnh vực nhạy cảm, dễ phát sinh khiếu kiện đông người như: quản lý đất đai, bồi thường giải phóng mặt bằng, quản lý HTX. Đồng thời thành phố cũng quy định, nếu phường, xã nào, hay lĩnh vực nào không làm tốt, để xảy ra khiếu kiện đông người thì lãnh đạo lĩnh vực hay lãnh đạo phường, xã đó phải chịu trách nhiệm trước lãnh đạo UBND thành phố. Lãnh đạo thành phố thường xuyên đi kiểm tra các địa bàn, sát sao cơ sở để kịp thời giải quyết phức tạp ở cơ sở.

Theo ông Trương Xuân Tý - Chánh Thanh tra thành phố, ngay khi phát sinh khiếu kiện thì chính quyền cần tổ chức đối thoại, lắng nghe ý kiến của nhân dân để tập trung giải quyết dứt điểm đúng quy định của pháp luật, đảm bảo quyền và lợi ích hợp pháp của nhân dân, không để xảy ra điểm nóng. Thực tế, tại TP. Vinh một số vụ việc cụ thể, thành phố đã tập trung chỉ đạo giải quyết dứt điểm như: Vụ việc của các tiểu thương tại chợ Kênh Bắc không có chỗ kinh doanh. Sau khi có chỉ đạo của UBND tỉnh, UBND thành phố đã chỉ đạo xây dựng chợ tạm và mời các hộ tiểu thương để thống nhất một số nội dung có liên quan. Hiện nay, chợ tạm đã đi vào hoạt động và bà con tiểu thương thống nhất với cách giải quyết của UBND thành phố. Đối với vụ việc của các tiểu thương chợ Bến Thủy, thực hiện ý kiến chỉ đạo của UBND tỉnh, UBND thành phố đã thành lập đoàn Thanh tra kiểm tra, rà soát, kết luận một số nội dung kiến nghị mới của bà con tiểu thương. Hiện nay, UBND thành phố đang xem xét Dự thảo kết luận bổ sung các nội dung kiểm tra nói trên để trả lời bà con trong thời gian sớm nhất, đồng thời cách chức, kỷ luật Đảng đối với lãnh đạo Ban Quản lý chợ. Đối với vụ việc của các tiểu thương tại đình chính chợ Vinh khiếu kiện lên UBND tỉnh, để giải quyết vấn đề này, Ban Thường vụ Thành ủy Vinh đã có Công văn 2003-CV/Th.U ngày 22/11/2013 thống nhất chủ trương cho thuê mặt bằng tầng 3 đình chính chợ Vinh. Tuy nhiên, cho đến nay, bà con tiểu thương vẫn không nhất trí, nhất là việc khai thác tầng 3 để kinh doanh các mặt hàng quần áo, giày dép, vải. Bên cạnh đó, tiểu thương chợ Vinh còn khiếu nại một số vấn đề khác. UBND thành phố đã thành lập đoàn thanh tra để kiểm tra, kết luận các nội dung mà các tiểu thương kiến nghị, phản ánh. Ngày 8/10/2014 vừa qua, UBND thành phố một lần nữa tổ chức buổi đối thoại với bà con tiểu thương, có mời các sở, ban, ngành liên quan tham dự. Vụ việc này thành phố đang kiên trì đối thoại với bà con tiểu thương và sẽ đưa ra nhiều phương án để bà con lựa chọn.

Nhìn lại những vụ việc khiếu kiện đông người trên địa bàn tỉnh thời gian qua, thấy rằng: Có những vụ việc xuất phát từ chính các cơ quan chức năng, các cấp chính quyền chưa làm hết trách nhiệm trong giải quyết đơn thư khiếu nại, tố cáo, chưa làm tròn bổn phận khi thực hiện chức trách nhiệm vụ. Có nơi còn lựa việc, chọn việc, làm chưa “chuẩn”, dẫn đến phức tạp tình hình không đáng có. Cách làm chưa nhuần nhuyễn, chưa phù hợp là một nguyên nhân dẫn đến những phức tạp tại các chợ thời gian vừa qua. Quy chế dân chủ cơ sở chưa được thực hiện nghiêm túc. Vai trò của các chi bộ, các cấp ủy đảng đối với chính tổ chức xảy ra khiếu kiện mờ nhạt, chưa phát huy tác dụng.

Ông Nguyễn Chí Nhâm - Chánh Tranh tra tỉnh cho biết: Các cơ quan, các cấp chính quyền cần phải áp dụng đồng bộ 3 nhóm giải pháp để hạn chế phát sinh khiếu kiện đông người từ các chợ. Thứ nhất, cán bộ, công chức khi thực thi pháp luật phải làm trúng, đúng quy trình, đúng chế độ, đúng đối tượng. Thứ hai, phải thực hiện tốt quy chế dân chủ: dân biết, dân bàn, dân kiểm tra, chỗ nào làm tốt quy chế dân chủ cơ sở thì ít có khiếu kiện và ngược lại. Khi phát sinh ra khiếu kiện, cơ quan có thẩm quyền phải tập trung giải quyết ngay tại cơ sở và phải giải quyết hiệu quả. Người đứng đầu trước hết phải tiếp xúc với công dân để “hạ nhiệt” những bức xúc của dân. Sau đó giao cho cơ quan tham mưu phân loại thật chính xác các khiếu kiện, từ đó mới tham mưu quy trình giải quyết. Khi ban hành văn bản hoặc kết luận phải nói rõ cái gì đúng, cái gì không đúng, đồng thời theo dõi chặt chẽ việc thực thi các kết luận đó. Vai trò của ngươi đứng đầu cấp ủy là rất quan trọng. Khi xử lý các khiếu kiện đông người, các cơ quan chức năng cần phải tuân thủ quy trình xem xét, xử lý khiếu kiện”.

Châu Lan