Cần sự quyết liệt và đồng thuận trong GPMB cầu vượt ngã ba Yên Lý

(Baonghean) - Nhận thấy sự quan trọng của dự án, sau 2 cuộc làm việc với địa phương và các đơn vị liên quan, UBND tỉnh đã 2 lần ra thông báo kết luận về thời hạn GPMB dự án xây dựng công trình nút giao thông khác mức tại điểm giao cắt QL48 với QL1A và đường sắt Bắc – Nam (cầu vượt ngã ba Yên Lý – Diễn Châu); nhưng, cả 2 lần huyện Diễn Châu đều không thực hiện được như cam kết với lãnh đạo tỉnh...

TỈNH CHỈ ĐẠO QUYẾT LIỆT

Để đẩy nhanh tiến độ giải phóng mặt bằng của dự án, tại Thông báo số 545/TB.UBND-GT của UBND tỉnh ngày 14/10/2014 giao “UBND Diễn Châu báo cáo Thường trực Huyện ủy để có sự chỉ đạo và huy động cả hệ thống chính trị và chính quyền các cấp vào cuộc, triển khai công tác GPMB nhằm đảm bảo tiến độ GPMB dự án đáp ứng được tiến độ thi công; sớm thành lập Hội đồng GPMB dự án; tiếp tục tuyên truyền, vận động, huy động cả hệ thống chính trị vào cuộc để đẩy nhanh công tác GPMB đảm bảo hoàn thành công tác GPMB và bàn giao mặt bằng cho nhà đầu tư theo tiến độ nêu trên; Trình phương án giá đền bù để thẩm định, phê duyệt trước ngày 17/3/2015; đồng thời bố trí cán bộ trực tiếp làm việc với các sở, ngành để đảm bảo có quyết định phê duyệt giá đền bù trước ngày 20/3/2015; Tổ chức ngay cuộc họp để chỉ đạo các đơn vị liên quan triển khai công tác GPMB, kịp thời giao cho chủ đầu tư để thi công đảm bảo hoàn thành công trình trước ngày 30/5/2015. Trong đó, riêng mặt bằng các đoạn qua ruộng lúa yêu cầu bàn giao trước ngày 30/10/2014; đồng thời tập trung ưu tiên GPMB để bàn giao cho chủ đầu tư đủ điều kiện triển khai thi công các trụ T4 và T5. Hoàn thành công tác GPMB trong tháng 2/2015. Hoàn chỉnh thủ tục trình thu hồi đất trồng lúa nước cho Sở Tài nguyên và Môi trường kiểm tra để trình tại kỳ họp Hội đồng nhân dân tỉnh tới; trình thẩm định giá đất phục vụ GPMB dự án trước ngày 10/10/2014”.

Thông báo cũng nhấn mạnh: “Đối với tái định cư các hộ bị ảnh hưởng: Ưu tiên vận động nhân dân tự tái định cư, trường hợp nhân dân không tự tái định cư thì lựa chọn địa điểm, lập quy hoạch xong trong tháng 10/2014; Chỉ đạo hoàn thành công tác trích lục, trích đo xong trước ngày 10/10/2014. Điều chỉnh quy hoạch tái định cư đảm bảo phù hợp; hoàn chỉnh thủ tục, tổ chức triển khai xây dựng khu tái định cư đảm bảo đúng quy định của pháp luật, đồng thời đẩy nhanh tiến độ thi công hạng mục này…”.

Dự án thi công cầu vượt đang tạm dừng vì tại vị trí thi công trụ T4 chưa được bàn giao mặt bằng.

Tiếp đó, ngày 16/3/2015, đồng chí Huỳnh Thanh Điền, Phó Chủ tịch UBND tỉnh đã đi kiểm tra và làm việc về công tác GPMB dự án, sau khi nghe báo cáo của Công ty TNHH 2 thành viên BOT QL 1A Cienco4 -Tổng Công ty 319 (nhà đầu tư) về kế hoạch triển khai thực hiện dự án; báo cáo của UBND huyện Diễn Châu về tiến độ GPMB dự án, đồng chí Phó Chủ tịch UBND tỉnh kết luận: “Công trình nút giao khác mức tại điểm giao cắt giữa QL48 với QL1 và đường sắt Bắc Nam là công trình quan trọng, tỉnh rất quan tâm chỉ đạo để đảm bảo tiến độ thi công cho nhà đầu tư... Hiện nay, Nhà đầu tư đang tập trung nhân lực, thiết bị, triển khai thi công quyết liệt để đảm bảo công trình hoàn thành và thông xe kỹ thuật vào ngày 19/5/2015, do vậy cần phải đẩy nhanh tiến độ GPMB các đoạn còn vướng mắc để bàn giao kịp thời cho nhà đầu tư theo tiến độ cụ thể sau: Mặt bằng thi công trụ T4: bàn giao xong trước ngày 30/3/2015; mặt bằng đường dẫn cầu đoạn Km0+00 – Km 0+28 (phía tây QL1) và đoạn từ Km 950-Km 1+243,25 (phía đông QL1) bàn giao xong trước ngày 15/4/2015”.

Như vậy, ngay từ khi triển khai dự án và trong quá trình thi công, UBND tỉnh luôn theo dõi sát sao tiến độ và yêu cầu cao chính quyền địa phương và các bên liên quan đẩy nhanh tiến độ giải phóng mặt bằng, để công trình được thi công đảm bảo tiến độ.

ĐỊA PHƯƠNG CẦN TÍCH CỰC HƠN!

Mặc dù tỉnh chỉ đạo quyết liệt như vậy, nhưng trên thực tế, cho đến ngày 3/4/2015, Hội đồng GPMB mới bàn giao cho nhà đầu tư được 42% khối lượng mặt bằng thi công (520m/1.243m) của tuyến chính (chưa kể các nhánh rẽ của nút giao), trong đó chủ yếu là phần ruộng lúa.

Về công tác đền bù, đến 3/4/2015 mới chỉ có 21 hộ (ảnh hưởng về đất nông nghiệp) nhận tiền đền bù trong tổng số 72 hộ bị ảnh hưởng của dự án gồm 43 hộ ảnh hưởng về đất ở (trong đó có 18 hộ thuộc diện tái định cư), 29 hộ ảnh hưởng về đất nông nghiệp. Đến ngày 3/4/2015, những vị trí quan trọng của dự án như điểm xây dựng trụ T4 (trụ để lao dầm cầu vượt qua QL1A), điểm giao nhau giữa QL48 và đường dẫn vào cầu vượt, điểm giao nhau từ QL1A vào đường dẫn cầu vượt đều chưa được giải tỏa, bàn giao mặt bằng cho đơn vị thi công. Tại các địa điểm này, các hộ dân thuộc diện phải di dời tái định cư vẫn đang sinh sống bình thường và chưa thống nhất phương án đền bù.

Vị trí 2 - nơi tái định cư cho 3 hộ dân phải bốc thăm lại

Vị trí đấu nối đường dẫn cầu vượt và QL48 chưa triển khai thi công

Vị trí quy hoạch tái định cư cho 18 hộ với 42 lô đất trên tuyến QL48 chưa được triển khai xây dựng hạ tầng (ảnh chụp ngày 3/4/2015).

Trao đổi với phóng viên Báo Nghệ An, đại diện Ban quản lý Dự án cho biết: “Mức độ quan tâm của chính quyền địa phương trong công tác GPMB chưa thỏa đáng. Điều này dẫn đến việc GPMB bị đình trệ. Nhà thầu muốn đẩy nhanh tiến độ dự án cũng đành chịu vì không có mặt bằng thi công. Chúng tôi đã huy động toàn bộ xe máy, nhân công (khoảng 150 người), có mặt bằng đến đâu thi công đến đó, nhưng đến nay (3/4/2015), công trình đã dừng thi công những hạng mục chính gần 3 tháng, gây thiệt hại, lãng phí lớn cho nhà thầu và công trình cũng rất khó hoàn thành được như dự kiến”...

Quy hoạch tái định cư vị trí 1

Như vậy, để đảm bảo tiến độ dự án thì phải đẩy nhanh tiến độ GPMB, và muốn vậy thì việc hỗ trợ bồi thường và di dời tái định cư cho các hộ dân bị ảnh hưởng là điều rất quan trọng. Theo tìm hiểu của phóng viên Báo Nghệ An, trong số 72 hộ dân bị ảnh hưởng trong vùng dự án, có 18 hộ dân thuộc diện phải di dời đến nơi tái định cư mới. Để phục vụ cho công tác di dời tái định cư, ngày 9/3/2015 UBND huyện Diễn Châu ra Thông báo số 24/TB-UBND “Về việc thu hồi đất thực hiện quy hoạch khu TĐC phục vụ dự án đầu tư xây dựng công trình”, thì vị trí đất được thu hồi để bố trí TĐC gồm ở 2 vị trí: Vị trí 1 thuộc vùng đồi xóm 5, xã Diễn Yên có tổng diện tích 16.300m2 (vị trí này quy hoạch 42 lô đất ở) và vị trí 2 thuộc vùng Hoang Chùa, xóm 5, xã Diễn Yên có diện tích 5.100m2 (chưa kể 1 vị trí xin tái định cư tại chỗ của hộ bà Phạm Thị Phượng).

Việc quy hoạch diện tích tái định cư quá lớn so với nhu cầu cần tái định cư cũng dẫn tới công tác bồi thường cho các hộ dân bị thu hồi đất nông nghiệp làm đất tái định cư nảy sinh thêm bất cập... Ngoài ra, tại vị trí tái định cư số 2, sau khi 3 hộ dân bắt thăm xong, chỉ mấy ngày sau, Hội đồng bồi thường GPMB và tái định cư huyện Diễn Châu lại thông báo cho 3 hộ dân này bắt thăm lại nơi khác; mà theo giải thích của lãnh đạo Hội đồng bồi thường GPMB thì do ở vị trí tái định cư số 2 này, người dân chưa đồng ý phương án thu hồi...

Giải thích về việc mở rộng các vị trí tái định cư, lãnh đạo xã Diễn Yên và huyện Diễn Châu cho biết: việc bố trí tái định cư nhiều vị trí là nhằm mục đích để người dân được lựa chọn vị trí nơi ở mới phù hợp với điều kiện của họ (?!). Tuy nhiên, trên thực tế việc bố trí nhiều nơi tái định cư sẽ khiến phần kinh phí dành cho xây dựng cơ sở hạ tầng vùng tái định cư bị đội lên, thời gian triển khai công tác GPMB khu vực tái định cư cũng kéo dài thêm, cộng với đó là việc phải bắt thăm lại đã dẫn đến sự hoài nghi về tính minh bạch trong công tác lập dự án tái định cư. Và cũng thực tế cho đến thời điểm chiều 7/4/2015, tại các vị trí quy hoạch tái định cư, vẫn chưa triển khai xây dựng cơ sở hạ tầng.

Vị trí đấu nối giữa QL1A và đường dẫn vào cầu vượt chưa được giải phóng mặt bằng

Về sự ngừng trệ công tác hỗ trợ chi trả bồi thường GPMB còn được chính quyền địa phương giải thích là do có nhiều hạng mục phát sinh trong việc trích đo, kiểm đếm tài sản và đất đai của các hộ dân bị ảnh hưởng. Hầu hết các hộ dân dọc tuyến bị ảnh hưởng đều có diện tích hiện trạng sai khác với diện tích có trong GCN QSD đất, nên cần phải có thời gian thẩm định xác minh nguồn gốc sử dụng đất của các hộ và được sự thống nhất cao của người dân thì chính quyền mới có cơ sở phê duyệt phương án bồi thường. Nhưng đến ngày 3/4/2015 chính quyền địa phương mới tiến hành thẩm định phần diện tích sai khác so với GCN QSD đất của 5 hộ dân ở vị trí mố cầu T4. Tìm hiểu, thì các hộ dân trong vùng bị ảnh hưởng cho biết công tác kiểm đếm tài sản diễn ra từ tháng 11/2014, nhưng đến tận ngày 3/4/2015, một số hộ dân vẫn chưa biết giá cả đền bù như thế nào!.

Như vậy, đã qua 2 lần UBND tỉnh gia hạn thời gian GPMB cho dự án (lần 1, công tác GPMB xong trước tháng 2/2015; lần 2, công tác GPMB xong trước 30/3/2015) nhưng huyện Diễn Châu đều không thực hiện được. Mốc thời hạn thông xe kỹ thuật của dự án vào ngày 19/5/2015 đang đến gần. Để thông xe kỹ thuật, ít nhất phải lao được dầm cầu vượt qua QL1A trên trụ T4, nhưng đến nay việc GPMB cho vị trí trụ cầu T4 vẫn chưa hoàn tất như đã nói. Với tiến độ GPMB như thế, đại diện nhà thầu thi công và địa phương cũng đều thừa nhận, rất khó có thể hoàn thành công trình theo đúng tiến độ đã đề ra.

Vẫn biết, công tác GPMB luôn là “điểm nóng”, nhưng với sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị, sự đồng thuận của người dân, thì cuối cùng sẽ về đích đúng tiến độ như Dự án nâng cấp mở rộng QL1A trên địa bàn tỉnh được thực hiện thời gian qua. Còn nếu không có giải pháp quyết liệt và thiếu minh bạch thì bất kỳ dự án nào cũng sẽ gặp rất nhiều khó khăn. Để công trình cầu vượt QL48 với QL1A và đường sắt Bắc - Nam nhanh chóng hoàn thành đưa vào sử dụng, rất cần sự vào cuộc quyết liệt của chính quyền xã Diễn Yên, lãnh đạo huyện Diễn Châu và Hội đồng GPMB của huyện. Trong quá trình triển khai, các bên liên quan phải vừa thống nhất phương án đền bù đất đai và tài sản, tiến hành chi trả kịp thời; vừa nhanh chóng triển khai làm cơ sở hạ tầng tại dự án tái định cư để người dân có thể sớm triển khai xây dựng nhà ở tại nơi ở mới.

Hiện tại, lãnh đạo huyện Diễn Châu và Hội đồng bồi thường GPMB huyện đang nỗ lực đẩy nhanh tiến độ GPMB của dự án, vì vậy phía các hộ dân bị ảnh hưởng trực tiếp cũng cần tạo điều kiện, hợp tác với chính quyền và nhà thầu, sớm bàn giao mặt bằng cho đơn vị thi công; góp phần đưa công trình về đích đúng tiến độ, để “vừa ích nước, vừa lợi nhà”, để các hộ dân sớm ổn định cuộc sống, không phải sống trong cảnh bụi bặm ồn ào, nhà thầu không phải lãng phí tiền bạc vì phải kéo dài thời gian thi công, tỉnh nhà có thêm một công trình giao thông hiện đại, xóa bỏ “điểm đen” tại nút giao thông QL48 giao với QL1A và đường sắt Bắc - Nam, thúc đẩy sự phát triển kinh tế - xã hội của địa phương và của tỉnh.

Nhóm P.V