Hôm 3/11, một vị đô đốc hàng đầu của Mỹ tuyên bố giữa lòng Bắc Kinh rằng quân đội Mỹ sẽ tiếp tục hoạt động bất cứ nơi đâu luật quốc tế cho phép.

Tuyên bố trên được đưa ra một tuần sau khi Mỹ chọc giận Trung Quốc bằng việc cho tàu chiến đi sát vào các đảo nhân tạo mà Trung Quốc bồi đắp trái phép ở Biển Đông.

Đô đốc Harris. Ảnh: Glassalmanac.

Đô đốc Harry Harris phát biểu tại Trung tâm Stanford ở Đại học Bắc Kinh: “Các vùng biển và không phận quốc tế thuộc về mọi người chứ không phải là chủ quyền riêng của bất cứ một nước nào”.

Đô đốc Harris nói thêm: “Quân đội chúng tôi sẽ tiếp tục bay, đi tàu bè và hoạt động vào bất cứ lúc nào ở bất cứ đâu mà luật quốc tế cho phép. Biển Đông không và sẽ không là ngoại lệ”.

Harris là Tư lệnh Bộ chỉ huy Thái Bình Dương của Mỹ. Tuyên bố của ông ngay giữa thủ đô của Trung Quốc là một dấu hiệu thể hiện quyết tâm của Mỹ đối với tuyến hàng hải có tầm quan trọng sống còn, nơi Bắc Kinh đang tiến hành cải tạo phi pháp các bãi đá và rạn san hộ thành các đảo nhân tạo, với các công trình phục vụ mục đích quân sự.

Bắc Kinh “nhận vơ” chủ quyền đối với gần như toàn bộ Biển Đông dựa trên cơ sở đường 9 đoạn xuất hiện lần đầu trên các bản đồ Trung Quốc vào những năm 1940.

Harris mô tả tuyên bố chủ quyền trên của Bắc Kinh là “mơ hồ” và dựa trên “cái gọi là đường 9 đoạn”.

Washington đã nhiều lần tuyên bố họ không công nhận các tuyên bố của Trung Quốc về lãnh hải quanh các đảo nhân tạo.

Tuần trước, tàu khu trục tên lửa dẫn đường USS Lassen đã đi vào khu vực 12 hải lý của một trong các đảo nhân tạo mà Trung Quốc bồi đắp phi pháp ở quần đảo Trường Sa của Việt Nam.

Tàu chiến Lassen của Mỹ. Ảnh: Hải quân Mỹ.

Washington tuyên bố việc điều tàu chiến vào đây là để bảo vệ tự do hàng hải theo luật pháp quốc tế, mà theo họ đang bị các hoạt động của Trung Quốc đe dọa.

Đô đốc Mỹ Harris tuyên bố động thái này của hải quân Mỹ là nhằm “ngăn ngừa việc phá vỡ luật pháp và thông lệ quốc tế”.

“Chúng tôi đã thực hiện quyền tự do hàng hải trên toàn địa cầu trong nhiều thập kỷ, nên chẳng có gì phải ngạc nhiên về điều đó cả” - ông nói.

Các bình luận của Đô đốc Harris là một phần trong đối thoại giữa Bắc Kinh và Washington về vấn đề Biển Đông.

Để tránh căng thẳng, ông đưa ra thêm một số nhận xét mang tính hòa dịu, ca ngợi quan hệ Mỹ-Trung và chỉ ra rằng tàu Trung Quốc và Mỹ đang viếng thăm cảng của nhau.

Theo một bài phát biểu của Harris, ông có nói: “Một số kẻ dự đoán hai quốc gia của chúng ta sẽ xung đột với nhau. Tôi không có quan điểm bi quan như vậy”.

“Mặc dù chúng ta có những bất đồng nhất định về một số vấn đề, nhất là Biển Đông,..., vẫn có những lĩnh vực mà chúng ta có điểm chung”.

Hai ngày sau khi tàu khu trục Mỹ USS Lassen đi sát đảo nhân tạo do Trung Quốc bồi đắp, tư lệnh các chiến dịch hải quân Mỹ đã đàm thoại với người đồng cấp Trung Quốc qua video.

Các quan chức Mỹ cho biết, cuộc trao đổi từ xa giữa Đô đốc John Richardson (của Mỹ) và Đô đốc Wu Shengli (chỉ huy lực lượng hải quân Trung Quốc) là “chuyên nghiệp và mang tính xây dựng”.

Thế nhưng hãng thông tấn Tân Hoa xã đã diễn giải lời ông Wu như lời cảnh báo đối thủ của mình: “Nếu Mỹ tiếp tục loại hành vi khiêu khích nguy hiểm như thế này, có thể sẽ xuất hiện tình trạng nghiêm trọng giữa các bên trên biển và trên không, thậm chí có thể cả va chạm nhỏ khiến xung đột bùng nổ”./.

Theo Vov