"Náo nhiệt" thị trường sim rác

(Baonghean) - Thông tư 04/2012/TT-BTTT của Bộ Thông tin và truyền thông quy định về quản lý thuê bao di động trả trước được hy vọng là “chìa khóa” kiểm soát chặt vấn nạn sim “rác” mua bán tràn lan, gây nhiều hệ lụy. Tuy nhiên, đến thời điểm này, thị trường sim “rác” lại đang ngày một náo nhiệt...

Tràn lan "Sim rẻ, tài khoản khủng"

Trong vai người đi mua sim, tôi vào một cửa hàng sim - thẻ trên đường Võ Thị Sáu, gần khu vực Trường ĐH Vinh. Người bán bày ra từng xấp sim giới thiệu đủ các loại “Sim rẻ, khuyến mãi lớn”, “Sim rẻ, tài khoản khủng”… Với 100.000 đồng, tôi chọn mua một sim của nhà mạng Vinaphone, có tài khoản khuyến mãi sẵn là 100.000 đồng, cộng với 650 phút gọi miễn phí nội mạng.

Bày tỏ băn khoăn rằng đã lỡ quên mang theo CMND để đăng ký, kích hoạt, nhân viên cửa hàng bảo: “Không cần thiết, bởi sim này đã được kích hoạt sẵn, chỉ việc lắp vào điện thoại và vô tư sử dụng. Không chỉ mua 1 sim, mà nếu khách hàng có nhu cầu mua hàng chục sim thì cửa hàng cũng vẫn cung ứng được”.

Một cửa hàng sim-thẻ trên đường Võ Thị Sáu.

Không chỉ những cửa hàng kinh doanh nhỏ lẻ, mà ngay tại nhiều trung tâm điện thoại, máy tính có tên tuổi ở thành phố Vinh, những sai phạm trong kinh doanh thuê bao trả trước cũng đang diễn ra phổ biến. Hiện tại, một số trung tâm điện thoại đang đưa ra các “chiêu” khuyến mãi thu hút khách hàng: mua điện thoại, được tặng một sim trả trước có tài khoản “khủng”. Điều đáng nói là phần lớn sim đều không được đăng ký tên chính chủ, mà trong trường hợp khách hàng quên CMND, nhân viên các trung tâm “linh động” sử dụng CMND của mình để đăng ký cho khách hàng.

Khách hàng dễ dàng mua sim điện thoại đã được kích hoạt sẵn tại các các đại lý bán sim, thẻ (Ảnh chụp trên đường Đinh Công Tráng, TP. Vinh).

Sim rẻ, khuyến mãi lớn và không cần phải qua các thủ tục khai báo thông tin cá nhân nên nhiều người dân, đặc biệt là giới trẻ, chọn việc mua sim “rác” để sử dụng thay vì nạp tiền vào tài khoản thuê bao chính của mình. “Mua sim là có ngay khuyến mãi gấp đôi trong tài khoản, tính ra rẻ hơn nhiều so với nạp thẻ cào điện thoại. Với lại, giờ điện thoại của em và các bạn cũng đa phần là loại “hai sim, hai sóng” nên ngoài một sim chính được lắp cố định, còn sim thứ hai thì thay đổi liên tục. Hết khuyến mại là thay, vừa tiện, vừa rẻ” - Cao Thúy Hiền, sinh viên năm 2, Trường ĐH Vinh cho biết.

Tràn lan sim “rác” dẫn đến nhiều hệ lụy. Trước hết, đây được xác định là nguyên nhân chính gây nên nạn tin nhắn “rác”: quảng cáo thời trang, rao vặt nhà đất, mời mua sim số đẹp… khiến người dân bức xúc. Mặt khác, việc mua bán, sử dụng sim “rác” quá dễ dàng, không cần đăng ký thông tin chủ tài khoản hoặc đăng ký giả, khiến công tác kiểm tra, xử lý những đối tượng sử dụng sim “rác” thực hiện các hành vi vi phạm pháp luật của cơ quan chức năng gặp nhiều khó khăn.

Khó xử lý

Để xử lý mạnh tay hơn nạn sim “rác”, ngày 14/10/2015, Bộ TT&TT vừa công khai dự thảo Thông tư sửa đổi, bổ sung một số điều của Thông tư 04/2012 quy định về quản lý thuê bao di động trả trước, hướng tới mục đích khống chế các thuê bao ảo, sim đăng ký không chính chủ, tạo thuận lợi cho người dân làm thủ tục đăng ký thuê bao và tăng trách nhiệm của các doanh nghiệp viễn thông trong quản lý nạn sim “rác”.

Thông tư 04/2012/TT-BTTT của Bộ Thông tin và Truyền thông quy định về quản lý thuê bao di động trả trước được xem là cơ sở pháp lý có nhiều ràng buộc chặt chẽ nhất trong quản lý thuê bao di động trả trước, từng được hy vọng khắc chế tình trạng sim “rác”. Tuy nhiên, sau 3 năm Thông tư đi vào thực tế, nhiều chuyên gia viễn thông cho rằng vẫn còn nhiều hạn chế.

Ông Phan Sỹ Quý – Trưởng phòng Quản lý Viễn thông, Sở TT&TT Nghệ An cho biết: “Cách đây 2 tháng, đoàn công tác của sở vừa khảo sát hoạt động kinh doanh thuê bao di động trả trước trên địa bàn thành phố Vinh, qua đó, cho thấy việc mua bán sim diễn ra công khai, có nhiều vi phạm. Chúng tôi xác định những vi phạm này xuất phát từ lượng thuê bao di động trả trước đã được kích hoạt sẵn, tồn tại từ trước thời điểm Thông tư 04 có hiệu lực, nay vẫn chưa có giải pháp thu hồi và hiện không thể thống kê được trên thị trường hiện có bao nhiêu số thuê bao đã được kích hoạt này đang lưu thông”.

Ngoài những đợt khảo sát theo chương trình hoạt động của Bộ TT&TT, thì hàng năm, Sở TT&TT Nghệ An cũng tiến hành các đợt thanh, kiểm tra định kỳ, tuy nhiên chế tài xử phạt theo quy định của pháp luật vẫn chưa đủ sức răn đe và chưa “thấm” vào đâu với số lượng các cơ sở kinh doanh sim, thẻ trên địa bàn toàn tỉnh.

Mặt khác, bên cạnh thách thức về quản lý nguồn “cung”, thì những nan giải từ phía nhu cầu của người dân cũng làm đau đầu các nhà quản lý. Hoạt động kinh doanh, mua bán sim “rác” diễn ra theo quy luật tự nhiên, có “cầu” ắt có “cung”, thế nên, một khi người dân còn chưa nâng cao nhận thức về việc sử dụng thuê bao di động trả trước đúng quy định pháp luật, thì việc các cơ sở kinh doanh “lách luật” để phục vụ cho khách hàng là chuyện dĩ nhiên.

Phương Chi