Một số điểm mới của Luật bầu cử đại biểu Quốc hội và đại biểu HĐND 2015

(Baonghean)- Kế thừa những quy định của Luật Bầu cử đại biểu Quốc hội (QH) 2010 và Luật Bầu cử đại biểu Hội đồng nhân dân (HĐND) 2003 (sau đây gọi là Luật cũ); mặt khác, để phù hợp với Hiến pháp năm 2013; ngày 25/6/2015 tại kỳ họp thứ 9, Quốc hội khoá XIII đã thông qua Luật Bầu cử đại biểu QH và đại biểu HĐND năm 2015.

Luật gồm 10 chương, 98 điều, có hiệu lực thi hành từ ngày 1/9/2015. Sau đây, chúng tôi xin giới thiệu một số điểm mới của luật.

Họi nghị trực tuyến chính phủ về tập huấn bầu cử quốc hội và HĐND các cấp

Thứ nhất, Luật Bầu cử đại biểu QH và đại biểu HĐND năm 2015 quy định quyền quyết định ngày bầu cử toàn quốc đối với cuộc bầu cử đại biểu QH, bầu cử đại biểu HĐND các cấp; quyết định việc bầu cử bổ sung đại biểu QH trong thời gian giữa nhiệm kỳ; quyết định, thành lập Hội đồng bầu cử quốc gia là thẩm quyền của QH thay vì Ủy ban Thường vụ QH như trước đây (Khoản 1, Điều 4). Ngày bầu cử phải là ngày Chủ nhật và được công bố chậm nhất là 115 ngày trước ngày bầu cử (Luật cũ là 105 ngày).

Thứ hai, Luật Bầu cử đại biểu QH và đại biểu HĐND năm 2015 quy định số lượng người dân tộc thiểu số được giới thiệu ứng cử đại biểu QH do Ủy ban Thường vụ QH dự kiến trên cơ sở đề nghị của Hội đồng dân tộc của QH, bảo đảm có ít nhất 18% tổng số người trong danh sách chính thức những người ứng cử đại biểu QH là người dân tộc thiểu số. Số lượng phụ nữ được giới thiệu ứng cử đại biểu QH do Ủy ban Thường vụ QH dự kiến trên cơ sở đề nghị của Đoàn Chủ tịch Ban Chấp hành Trung ương Hội Liên hiệp phụ nữ Việt Nam, bảo đảm có ít nhất 35% tổng số người trong danh sách chính thức những người ứng cử đại biểu QH là phụ nữ (Khoản 2 và 3, Điều 8).

Thứ ba, Luật Bầu cử đại biểu QH và đại biểu HĐND năm 2015 quy định Hội đồng bầu cử quốc gia do QH thành lập (Luật cũ gọi là Hội đồng bầu cử ở Trung ương do Ủy ban Thường vụ QH thành lập) có nhiệm vụ tổ chức bầu cử đại biểu QH; chỉ đạo, hướng dẫn công tác bầu cử đại biểu HĐND các cấp.

Trực tuyến bầu cử quốc hội và HĐND các cấp tại điểm cầu Nghệ An

Thứ tư, Luật Bầu cử đại biểu QH và đại biểu HĐND năm 2015 quy định những người đang bị tạm giam, những người đang chấp hành biện pháp đưa vào cơ sở giáo dục bắt buộc, cơ sở cai nghiện bắt buộc cũng sẽ được ghi tên vào danh sách cử tri để bầu đại biểu QH và đại biểu HĐND cấp tỉnh nơi người đó đang bị tạm giam, đang được giáo dục, cai nghiện bắt buộc (Khoản 5, Điều 29).

Thứ năm, về tiêu chuẩn của người ứng cử đại biểu QH đã được quy định tại Luật Tổ chức QH, còn tiêu chuẩn đại biểu HĐND quy định trong Luật Tổ chức chính quyền địa phương. Trên cơ sở các quy định Luật Tổ chức QH và Luật Tổ chức chính quyền địa phương, các cơ quan, tổ chức, đơn vị được quyền giới thiệu người ra ứng cử cần đề cao trách nhiệm, giới thiệu những ứng cử viên tiêu biểu, có độ tuổi thích hợp, có đủ tài, đủ đức để cử tri có điều kiện lựa chọn người thực sự xứng đáng làm đại biểu cho mình để bảo đảm chất lượng từng bước nâng cao hơn nữa năng lực, trình độ của đại biểu.

Luật sư Trọng Hải