5 thí nghiệm tưởng tượng mang tính cách mạng vật lý của Einstein

Thí nghiệm cưỡi trên một chùm sáng, hay nghịch lý anh em sinh đôi là hai trong số 5 thí nghiệm tưởng tượng dẫn tới những đề xuất mang tính cách mạng trong vật lý của Albert Einstein, một trong những bộ óc vĩ đại nhất thế kỷ 20.

Minh họa thí nghiệm cưỡi trên chùm sáng. Ảnh: Darren Arthur/Stringer

Thí nghiệm cưỡi trên một chùm sáng

Theo Business Insider, đây là thí nghiệm mà Einstein nghĩ đến năm 1895, khi ông 16 tuổi. Chuyện gì sẽ xảy ra nếu bạn đuổi theo và bắt kịp một chùm sáng?

Theo Einstein, bạn sẽ thấy ánh sáng bị đóng băng trong không gian. Nhưng ánh sáng không thể bị đóng băng, nên Einstein đã nhận ra rằng ánh sáng sẽ không bao giờ chậm lại và luôn di chuyển ra xa với tốc độ ánh sáng. Do đó, một thứ khác chắc chắn phải thay đổi. Cuối cùng ông nhận ra rằng thứ đó chính là thời gian. Kết luận này đã đặt nền móng cho Thuyết tương đối hẹp do ông đề xuất năm 1905.

Thí nghiệm về đoàn tàu bị sét đánh

Tưởng tượng bạn đang ngồi trên một con tàu chuyển động và một người bạn đứng bên ngoài tàu quan sát khi nó chạy qua. Nếu sét đánh vào cả hai đầu đoàn tàu, người đứng bên ngoài sẽ thấy hai sự kiện này xảy ra cùng một thời điểm.

Còn người ở trên tàu do ngày càng tới gần tia sét phía trước tàu nên sẽ nhìn thấy sét ở đầu đó trước. Thí nghiệm này đã chỉ ra rằng thời gian đối với người chuyển động sai khác so với người đứng yên, củng cố niềm tin của Einstein rằng thời gian và không gian là tương đối, sự đồng thời không thể tồn tại. Đây cũng là một nền tảng trong Thuyết tương đối hẹp của Einstein.

Minh họa thí nghiệm đoàn tàu bị sét đánh. Ảnh: Above Top Secret

Theo VNE