Cuộc chiến với tội phạm truy nã nơi thượng nguồn sông Lam

(Baonghean) - Kỳ Sơn - huyện miền núi biên giới lâu nay là địa bàn hoạt động lý tưởng cho các tội phạm ma túy và trốn nã. Cuộc chiến với loại tội phạm này đang diễn ra hết sức cam go.

Chờ ăn Tết xong mới quy án

Huyện Kỳ Sơn có gần 200km đường biên giới trên đất liền và trên sông tiếp giáp với nước bạn Lào. Địa hình hiểm trở, hơn 97% dân số là đồng bào dân tộc ít người nên nhận thức pháp luật còn hạn chế, dẫn đến hệ lụy là vi phạm pháp luật còn phổ biến.

Đại úy Kha Văn Hiền - Đội trưởng Đội điều tra Tổng hợp - Công an huyện Kỳ Sơn cho biết, do đặc thù địa bàn nên các đối tượng trốn truy nã thường xuyên chọn địa bàn Kỳ Sơn để lẩn trốn, hoặc làm bước đệm để sang Lào sinh sống.

Cứ đến dịp lễ, Tết hoặc thân nhân có sự kiện lớn như ma chay, hiếu hỷ là những đối tượng trốn truy nã thường tìm về nên công an xác định, đây là thời điểm thuận lợi tiến hành mật phục, bắt giữ. Tuy nhiên, cũng tùy vào từng trường hợp, hoàn cảnh để xác định nên bắt giữ ngay lập tức, hay chờ thời cơ thuận lợi mới tiến hành, bởi tại nhiều địa phương, còn lưu giữ, tồn tại những phong tục, tập quán, cần phải tôn trọng tín ngưỡng của bà con.

Công an huyện Kỳ Sơn triển khai phương án bắt giữ đối tượng trốn truy nã trên địa bàn. Ảnh: Hà Thư

Tháng 1/2017, Công an huyện Kỳ Sơn bắt giữ Lữ Văn Khăm (SN 1988), trú xã Chiêu Lưu, khi đối tượng từ Campuchia về quê ăn Tết. Trước đó, vào tháng 9/2013, Khăm cùng với 8 đối tượng khác dùng thủ đoạn tuyển người đi làm việc lương cao, lừa nhiều nạn nhân rồi bán sang Trung Quốc. Biết bị cảnh sát truy bắt, Khăm bỏ trốn và bị phát lệnh truy nã đặc biệt.

Đại úy Trần Thế Nghĩa - Phó đội trưởng đội Cảnh sát điều tra tội phạm về Ma túy - Kinh tế - Môi trường, Công an huyện Kỳ Sơn kể rằng, trước đó trinh sát đã nhiều lần xuống tại nhà đình để vận động, thuyết phục bố mẹ kêu gọi Khăm về đầu thú để hưởng sự khoan hồng của pháp luật. Song, lấy lý do nhà chỉ có hai anh em trai, anh của Khăm đang chấp hành án phạt tù nên gia đình khước từ.

Thậm chí, thời điểm phát hiện Khăm xuất hiện tại địa phương, trinh sát tiếp cận để vận động đối tượng ra đầu thú. Lúc này anh trai Khăm đã mãn hạn tù, nhưng Khăm lại có nguyện vọng muốn được ăn Tết với gia đình xong sẽ chấp hành, thêm một lần nữa trinh sát buộc phải tạo điều kiện.

Trong những ngày Tết, Công an huyện Kỳ Sơn đã cử trinh sát về ở hẳn tại bản Lưu Tiến, cùng đón Tết với đồng bào để làm nhiệm vụ giám sát và bám trụ, không để cho Khăm có thêm cơ hội trốn thoát. Chưa dừng lại ở đó, ngày tiến hành bắt giữ và đưa đối tượng về cơ quan CSĐT, gia đình mổ lợn để “làm vía” theo phong tục địa phương, anh em trinh sát cũng bị già làng buộc phải mang một con gà đến để “xin vía”, sau đó mới đồng thuận cho việc bắt giữ.

Đối mặt với hiểm nguy

Lật giở cuốn hồ sơ các đối tượng trốn truy nã bị bắt giữ dày cộp trên bàn, Trung tá Mùa Bá Khùa - Phó đội trưởng đội Điều tra tổng hợp Công an huyện Kỳ Sơn cho biết, rất nhiều đối tượng trốn truy nã, đặc biệt là những đối tượng phạm các tội danh liên quan đến ma túy, quá trình chạy trốn thường mang theo vũ khí nóng để phòng thân, chống trả quyết liệt khi bị bắt giữ.

Trung tá Khùa vẫn chưa hết “rùng mình” khi nhớ lại vụ bắt giữ Vi Văn Chiến (SN 1978), trú tại bản Cù, xã Chiêu Lưu. Chiến bị truy nã về tội mua bán trái phép chất ma túy, lẩn trốn suốt 7 năm trời ở Lào. Đối tượng này luôn kè kè khẩu súng AK bên người để phòng thân, lập lán trại sống chui lủi trong rừng sâu nên quá trình tiếp cận gặp rất nhiều khó khăn. Sau một thời gian, thấy im hơi lặng tiếng nên Chiến từ Lào về Việt Nam, dù sống chui lủi song y cũng rất cảnh giác, luôn mang súng bên mình.

Một ngày cuối năm 2009, khi Chiến đang chạy xe máy trên đường từ bản Cù sang bản Bà, thuộc xã Chiêu Lưu. Các trinh sát bám theo, đến đoạn đường thuận lợi nên chủ động gây ra vụ va quệt giao thông để bắt giữ, thu một khẩu súng AK, bên trong đạn đã lên nòng.

Trùm ma túy Vi Văn May “cõng” 2 lệnh truy nã bị bắt giữ cùng kho vũ khí nóng. Ảnh: Hà Thư

Quá trình bắt giữ Lữ Văn Dũng (SN 1980), trú bản Khe Tang, xã Chiêu Lưu cũng hết sức gian nan, vất vả. Dũng là đối tượng cộm cán liên quan đến ma túy, sau khi bị bắt giữ, y bỏ trốn nên bị cơ quan công an phát lệnh truy nã đặc biệt. Sau một thời gian lần theo dấu vết, trinh sát phát hiện nơi ẩn nấp của đối tượng, đó là một lán trại trong rừng sâu, thuộc địa phận bản Khe Tang, xã Chiêu Lưu. Đặc biệt, trong người Dũng luôn mang theo một quả lựu đạn để phòng thân, bỏ tiền thuê hẳn vệ sĩ làm nhiệm vụ cảnh giới.

Mặc dù đã tiếp cận nhiều lần, song trinh sát vẫn không thể áp sát để bắt giữ. Sau nhiều ngày mật phục, 12 giờ đêm một ngày cuối tháng 12/2016, trinh sát lặng lẽ áp sát lán trại, đột kích bất ngờ khiến đội ngũ cảnh giới không kịp trở tay. Đối tượng khi bị bắt giữ đã chống trả quyết liệt, thậm chí ném cả lựu đạn về phía những người thực thi công vụ nhưng trinh sát đã lường trước mọi tình huống, hóa giải thành công và bắt giữ đối tượng an toàn để đưa về quy án.

Thiếu tá Lô Văn Thao - Phó trưởng Công an huyện Kỳ Sơn cho biết, để phát hiện và bắt giữ loại tội phạm này đạt hiệu quả cao, ngoài việc bám địa bàn, bám cơ sở thì dựa vào người có uy tín tại địa phương và làm công tác vận động đến tận gia đình là những phương án hữu hiệu nhất. Tuy nhiên, cũng không loại trừ có những đối tượng cộm cán, “ông trùm” buộc phải sử dụng đến biện pháp nghiệp vụ sắc bén mới mang lại hiệu quả.

Hà Thư