Du lịch lặn biển: Cảnh giác hội chứng giảm áp

(Baonghean.vn) - Trước đây, bệnh giảm áp là bệnh đặc thù của thợ lặn. Nhưng gần đây, khi dịch vụ lặn trở thành một hoạt động ưa thích của du lịch khám phá ở biển thì hội chứng giảm áp có thể là nguy cơ đối với nhiều người.

» Cứu sống ngư dân nguy kịch ở Trường Sa

Hội chứng giảm áp bao gồm các rối loạn bệnh lý xảy ra khi giảm nhanh áp suất bên ngoài cơ thể đưa đến tình trạng các chất khí đã được bão hòa trong máu ở áp suất cao (chủ yếu là Ni-tơ) sẽ trở nên dư thừa và tạo ra các bọt khí trong lòng mạch và trong các tổ chức của cơ thể làm cho tuần hoàn bị ngưng trệ.

Khi hội chứng giảm áp có các biểu hiện nặng mà chúng ta không cấp cứu kịp thời hay chữa trị quy chuẩn thì người bệnh sẽ bị di chứng tàn phế suốt đời. Thế nên, nếu không cẩn thận thì một cuộc lặn du lịch có thể biến bạn từ một đại gia thành một nô lệ của xe lăn.

Biểu hiện của bệnh giảm áp

Thông thường khi ở trên bờ, chúng ta chỉ chịu tác động một áp suất không khí vào khoảng 1atm (760mmHg). Khi xuống nước thì phải “cõng” trên mình không những toàn bộ không khí trên bờ mà còn một khối lượng nước của biển. Khối lượng nước này chính là áp suất tăng thêm. Cứ xuống sâu 10m thì áp suất tăng thêm 1atm. Càng xuống sâu, áp suất càng lớn.

Khi xuống sâu, chúng ta phải nổi lên từ từ theo quy trình hướng dẫn. Nhưng trong một số trường hợp, người lặn đã vi phạm quy tắc này, dẫn đến sự giảm áp suất quá đột ngột làm cho bệnh giảm áp xuất hiện:

Trong lòng mạch của những bệnh nhân xuất hiện rất nhiều bọt khí do giảm áp gây ra.

Biểu hiện đặc thù là ngứa da và đau khớp ngay sau khi lên bờ:

Ngứa da vùng thân mình. Đi kèm với ngứa da là các ban xuất huyết trên da nổi vằn tím đỏ rất điển hình và dễ phát hiện.

Khớp đau thường là đau ở khớp cổ tay, khuỷu, gối, háng, cổ chân làm suy giảm vận động.

Trong trường hợn nặng, có thể bị liệt nửa người bên đối diện, bị liệt hai chi dưới.

Bệnh nhân có thể bị chảy máu phổi, nhồi máu cơ tim, sốc và tử vong do không cấp cứu kịp thời.

Cách cấp cứu bệnh nhân bị giảm áp

Có một điều không may là điều trị bệnh giảm áp phải cần tới các bệnh viện đặc biệt có trang bị chuyên khoa như buồng tăng áp ở Viện Bỏng Quốc gia, Bệnh viện 108, Viện Y học biển Việt Nam, Trung tâm cao áp Khánh Hoà... Nhưng những địa điểm này lại quá xa bãi tắm hay công trường lao động. Việc sơ cứu phải làm kịp thời ngay tại chỗ. Vì thế cấp cứu cứu sống tính mạng bệnh nhân là điều cần trước hết. Chúng ta cần làm như sau:

Thứ nhất, cởi bỏ toàn bộ trang bị lặn cho người bệnh dễ thở. Những bộ quần áo lặn thường có nhiều dụng cụ và bó sát người nên gây cản trở cho việc hô hấp.

Thứ hai là đặt người bệnh nằm ngửa trên nền cứng, nghiêng đầu nếu người bệnh có biểu hiện lơ mơ hoặc đau đầu. Nằm ngửa sẽ duy trì tốt huyết áp và lưu lượng máu cho não bộ.

Thứ ba là truyền ngay dịch cho người bệnh nếu có điều kiện. Dịch truyền được chọn là dịch muối đẳng trương. Không truyền đạm hay bất cứ một dung dịch dinh dưỡng nào khác chỉ làm cho bệnh thêm nặng.

Thứ tư là vận chuyển người bệnh đến bệnh viện càng sớm càng tốt và chuyển đến cơ sở có trang bị chuyên dụng thật nhanh. Nhất là với các trường hợp nặng.

Có rất nhiều nguy hiểm khi con người lặn sâu dưới biển. Ảnh: Internet

Cách phòng ngừa bệnh giảm áp

Không nên hoạt động thể lực mạnh trước 3 ngày xuống nước;

Nên hít thở sâu 3 phút trước lặn;

Nên uống nước đầy đủ, tránh khát nước;

Không được lặn quá sâu (trên 12m độ sâu);

Khi ngoi lên tuyệt đối phải tuân thủ đúng quy trình;

Khi xuống nước, phải được trang bị kỹ thuật bảo hộ đầy đủ và phải được tập huấn kỹ năng xử lý khi có sự cố dẫn đến giảm áp xảy ra./.

Hoa Lê

(Tổng hợp)